Muqe
New member
Duyusal aşırı uyarılma, kişiler arası etkileşimlerde sorunlar, katı rutinler. Otizm çeşitli ve karmaşıktır. Bu bozukluk otizmli her insanda farklı şekilde kendini gösterir. Bunun neye benzeyebileceği ve otizmli kişilerin her gün hangi zorlukların üstesinden gelmesi gerektiği.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm nedir?
Otizm spektrum bozukluğu (ASD), insan beyninde meydana gelen karmaşık, çok yönlü bir gelişimsel bozukluktur. Bozukluk bilgi ve algı işleme alanında kendini gösterir. Otizmli kişiler için bu, onların sosyal etkileşimlerini nasıl deneyimlediklerini, kendileriyle nasıl iletişim kurduklarını ve başkalarının iletişimini nasıl algıladıklarını etkiler. Ve kendilerinin ve diğer insanların davranışlarını nasıl algıladıkları. Ayrıca çevresel ve duyusal izlenimlerin algılanması ve işlenmesi de bozulur. Otizm sıklıkla hala doğrusal bir şey olarak algılanıyor. “Çok otistik”ten “o kadar otistik değil”e. Ancak özelliklerin bileşimi ve ortaya çıkışı kişiden kişiye farklılık gösterir. Bireysel olan sadece belirli semptomların ne kadar güçlü veya zayıf olduğu değildir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm genellikle doğrusal bir şey olarak anlaşılır. Bu nedenle insanlar az çok otistiktir. Gerçekte otizm, kişiden kişiye değişen çeşitli semptomların karmaşık bir etkileşimidir.
Kaynak: CAMHS Uzmanları/Gina Patan
Otizm kendini nasıl gösterir?
Otizmli Kişileri Teşvik Federal Derneği “Otizm Almanya eV”ye göre, otizm spektrum bozukluğunun belirtileri üç ana alana ve ayrıca aşırı uyarılmaya olası tepkilere ayrılabilir. Bunların ne ölçüde telaffuz edildiği kişiden kişiye değişir.
Sosyal etkileşimler ve iletişim: Otizmli kişiler sosyal ve duygusal sinyalleri değerlendirmede ve göndermede zorluk yaşayabilirler. Bu, diğer insanların duygularına uygun şekilde yanıt vermeyi veya sosyal bir duruma uyum sağlamayı zorlaştırabilir. Dil gelişiminin bozulması durumu daha da kötü hale getirebilir: Örneğin otizmli bir kişinin konuştuğu ses tonu duruma uygun olmayabilir veya eşlik eden jestler eksik olabilir. Bu zorluklar genellikle otizmli kişilerin kişilerarası ilişkileri sürdürmede zorluk yaşadıkları anlamına gelir.
Davranışlar: OSB'nin diğer belirtileri bu alanda tespit edilebilir. Otizmli kişiler genellikle katı, tekrarlayan kalıplara göre hareket ederler ve bu kalıplar sıklıkla kompülsif olarak takip edilir. Davranışlardan biri sözde kıstırmadır. Bu, hareketlerin veya seslerin tekrar tekrar tekrarlanmasını içerir. Günlük yaşamın katı rutinlerinin bir sonucu olarak, otizmli kişiler değişikliklerle baş etmekte zorlanabilirler.
Çevresel ve duyusal izlenimler: Otizmli kişiler çevresel ve duyusal izlenimleri algılamada ve işlemede zorluk çekerler. Dış uyaranlar beyin tarafından yeterince filtrelenmiyor, her şey eşit derecede önemli görünüyor: ışık özellikle parlak olarak algılanıyor, kokular ve sesler çok yoğun. Bu, otizmli kişilerde sinir sisteminin hızla aşırı uyarılmasına yol açabilir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Aşırı uyarılmaya tepki: Otistik erime olarak adlandırılan durum, vücudun aşırı uyarılmaya karşı istemsiz bir tepkisi olabilir. Belli bir noktadan sonra sinir sistemi artık kendini düzenleyemez hale gelir. Sonuç, refleksif eylemler ve dürtüsel, duygusal patlamalardır: yüksek sesle çığlık atmak, ağlamak, aynı zamanda kendine zarar verme ve saldırgan davranışlar da bir çöküşün işaretleri olabilir. Aşırı uyarılmaya verilen bir başka tepki de kapanmadır: Etkilenenler geri çekilir, hareketsiz hale gelir ve bazen kayıtsız kalır. Aşırı yorgunluk ve fiziksel zayıflık, vücudun bunaldığının ve artık uyaran seli ile baş edemediğinin sinyalini verir. Aşağıdaki video otizmli kişilerin çevrelerini nasıl algıladıklarını simüle etmektedir.
Varyantlar var mı?
Evet. Güncel araştırmalara göre otizm spektrum bozukluğu üç çeşide ayrılmaktadır: erken çocukluk otizmi, Asperger sendromu ve atipik otizm. Erken çocukluk otizmi üç yaşından önce kendini gösterir. Asperger sendromu ise genellikle üç yaşından sonra kendini gösteriyor. Ayrıca Asperger sendromu genellikle dil gelişiminde sorunlara yol açmaz. Oberberg Kliniken hastaneleri derneğinin web sitesinde, atipik otizme sıklıkla ciddi zihinsel engelin eşlik ettiği belirtiliyor. İletişim becerileri de yeterince gelişmemiştir.
Otizmin nedenleri nelerdir?
Şu anda otizm spektrum bozukluğunun nedenlerine ilişkin kapsamlı kanıt sağlayabilecek bir model bulunmamaktadır. Mevcut bilgilere göre farklı biyolojik faktörlerin etkileşimi sorumlu olabilir. Örneğin Federal Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre otizmli bir kişinin aynı zamanda otizmli bir çocuğa sahip olma ihtimali yüzde 40 ila 80 civarındadır. Ebeveynlerin ileri yaşı da bir neden olabilir. Annede epilepsi veya psikiyatrik hastalıklar gibi daha önceki hastalıklar ve hamilelik sırasında kızamıkçık virüsü enfeksiyonunun da otizm için olası tetikleyiciler olduğu düşünülmektedir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm nasıl teşhis edilir?
Otizm tanısı bir dizi psikolojik ve tıbbi testle konur. Testler ve anketler otizmin olası semptomlarını incelemek ve gerekirse tanımlamak için tasarlanmıştır. Ebeveynler, özellikle çocuklarda davranışla ilgili açıklamalarda bulunabilmek için tanıya dahil olurlar. Ayrıca, örneğin iletişimdeki sorunların işitme bozukluğundan kaynaklanmadığından emin olmak amacıyla olası işitme ve/veya görme sorunlarını incelemek için de fizik muayenelerden yararlanılır. İnternette otizm için birçok kendi kendine test mevcuttur. Bunlar kesinlikle öz değerlendirme için kullanılabilir ancak kapsamlı bir psikiyatrik muayenenin yerini tutmaz. Otizm tanısı kan testiyle konulamaz.
Otizm tedavi edilebilir mi?
Hayır. Otizm spektrum bozukluğu “tedavi edilemez”. Ayrıca semptomları hafifletebilecek bir ilaç da yoktur. Ancak bozukluk en azından acıyı hafifletmek için tedavi edilebilir. Terapi, konuşma sorunları veya diğer insanlarla ilişkilerde yaşanan zorluklar gibi belirli sınırlamaların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bir kişiye ne kadar erken teşhis konursa o kadar iyi yardım alınabilir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
DEHB ve otizm arasındaki fark
Otizm spektrum bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) iki farklı durumdur. Her ikisi de gelişimsel bozukluklardır. DEHB'li insanlar, otizmli insanlar gibi, diğer şeylerin yanı sıra dış uyaranları işlemede sorunlar yaşarlar. Ancak DEHB'nin ana belirtileri konsantrasyon güçlüğü, dürtüsellik ve hiperaktivitedir. Otizmden farklı olarak DEHB, bozukluğu iyileştirmeyen ancak semptomları önemli ölçüde hafifletebilen ilaçlarla tedavi edilebilir. Bir kişi hem otizme hem de DEHB'ye sahip olabilir: AuDHD.
Nöroçeşitlilik kavramı
Nöroçeşitlilik kavramı hala nispeten yenidir ve henüz tanımlanmamıştır. Bu kavramın arkasındaki fikir, insan beyninin çeşitliliğini tanımlamaktır. Nörolojik farklılıklar doğal insan yatkınlıkları olarak görülmelidir. Nöroçeşitlilik, nörotipik ve nöroçeşitlilik arasında ayrım yapar. Nörotipik insanlar, insanların çoğunluğu gibi okul, iş, sosyal ve toplumsal taleplerle baş edebilen kişilerdir. Bunun tersine, nöroçeşitliliğe sahip insanlar, günlük talepleri “olması gerektiği şekilde” karşılamayı önemli bir çaba olarak görüyorlar. Çeşitli beyin fonksiyonları “normal” olarak kabul edilenden önemli ölçüde farklı çalışır. Sonuç olarak nöroçeşitliliğe sahip insanlar, taleplerle başa çıkabilmek için stratejiler ve yöntemler geliştirir. Bir örnek, kendilerini duyusal aşırı yüklenmeden koruyan kulaklıklardır. Nörodiverjanslı insanlar, aşırı uyarılmış sinir sistemlerini sakinleştirebilmek için sıklıkla huzura ve mesafeye ihtiyaç duyarlar. Otizm ve DEHB'nin yanı sıra nörolojik farklılıklar arasında diskalkuli ve disleksi de yer alıyor.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm nedir?
Otizm spektrum bozukluğu (ASD), insan beyninde meydana gelen karmaşık, çok yönlü bir gelişimsel bozukluktur. Bozukluk bilgi ve algı işleme alanında kendini gösterir. Otizmli kişiler için bu, onların sosyal etkileşimlerini nasıl deneyimlediklerini, kendileriyle nasıl iletişim kurduklarını ve başkalarının iletişimini nasıl algıladıklarını etkiler. Ve kendilerinin ve diğer insanların davranışlarını nasıl algıladıkları. Ayrıca çevresel ve duyusal izlenimlerin algılanması ve işlenmesi de bozulur. Otizm sıklıkla hala doğrusal bir şey olarak algılanıyor. “Çok otistik”ten “o kadar otistik değil”e. Ancak özelliklerin bileşimi ve ortaya çıkışı kişiden kişiye farklılık gösterir. Bireysel olan sadece belirli semptomların ne kadar güçlü veya zayıf olduğu değildir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm genellikle doğrusal bir şey olarak anlaşılır. Bu nedenle insanlar az çok otistiktir. Gerçekte otizm, kişiden kişiye değişen çeşitli semptomların karmaşık bir etkileşimidir.
Kaynak: CAMHS Uzmanları/Gina Patan
Otizm kendini nasıl gösterir?
Otizmli Kişileri Teşvik Federal Derneği “Otizm Almanya eV”ye göre, otizm spektrum bozukluğunun belirtileri üç ana alana ve ayrıca aşırı uyarılmaya olası tepkilere ayrılabilir. Bunların ne ölçüde telaffuz edildiği kişiden kişiye değişir.
Sosyal etkileşimler ve iletişim: Otizmli kişiler sosyal ve duygusal sinyalleri değerlendirmede ve göndermede zorluk yaşayabilirler. Bu, diğer insanların duygularına uygun şekilde yanıt vermeyi veya sosyal bir duruma uyum sağlamayı zorlaştırabilir. Dil gelişiminin bozulması durumu daha da kötü hale getirebilir: Örneğin otizmli bir kişinin konuştuğu ses tonu duruma uygun olmayabilir veya eşlik eden jestler eksik olabilir. Bu zorluklar genellikle otizmli kişilerin kişilerarası ilişkileri sürdürmede zorluk yaşadıkları anlamına gelir.
Davranışlar: OSB'nin diğer belirtileri bu alanda tespit edilebilir. Otizmli kişiler genellikle katı, tekrarlayan kalıplara göre hareket ederler ve bu kalıplar sıklıkla kompülsif olarak takip edilir. Davranışlardan biri sözde kıstırmadır. Bu, hareketlerin veya seslerin tekrar tekrar tekrarlanmasını içerir. Günlük yaşamın katı rutinlerinin bir sonucu olarak, otizmli kişiler değişikliklerle baş etmekte zorlanabilirler.
Çevresel ve duyusal izlenimler: Otizmli kişiler çevresel ve duyusal izlenimleri algılamada ve işlemede zorluk çekerler. Dış uyaranlar beyin tarafından yeterince filtrelenmiyor, her şey eşit derecede önemli görünüyor: ışık özellikle parlak olarak algılanıyor, kokular ve sesler çok yoğun. Bu, otizmli kişilerde sinir sisteminin hızla aşırı uyarılmasına yol açabilir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Aşırı uyarılmaya tepki: Otistik erime olarak adlandırılan durum, vücudun aşırı uyarılmaya karşı istemsiz bir tepkisi olabilir. Belli bir noktadan sonra sinir sistemi artık kendini düzenleyemez hale gelir. Sonuç, refleksif eylemler ve dürtüsel, duygusal patlamalardır: yüksek sesle çığlık atmak, ağlamak, aynı zamanda kendine zarar verme ve saldırgan davranışlar da bir çöküşün işaretleri olabilir. Aşırı uyarılmaya verilen bir başka tepki de kapanmadır: Etkilenenler geri çekilir, hareketsiz hale gelir ve bazen kayıtsız kalır. Aşırı yorgunluk ve fiziksel zayıflık, vücudun bunaldığının ve artık uyaran seli ile baş edemediğinin sinyalini verir. Aşağıdaki video otizmli kişilerin çevrelerini nasıl algıladıklarını simüle etmektedir.
Varyantlar var mı?
Evet. Güncel araştırmalara göre otizm spektrum bozukluğu üç çeşide ayrılmaktadır: erken çocukluk otizmi, Asperger sendromu ve atipik otizm. Erken çocukluk otizmi üç yaşından önce kendini gösterir. Asperger sendromu ise genellikle üç yaşından sonra kendini gösteriyor. Ayrıca Asperger sendromu genellikle dil gelişiminde sorunlara yol açmaz. Oberberg Kliniken hastaneleri derneğinin web sitesinde, atipik otizme sıklıkla ciddi zihinsel engelin eşlik ettiği belirtiliyor. İletişim becerileri de yeterince gelişmemiştir.
Otizmin nedenleri nelerdir?
Şu anda otizm spektrum bozukluğunun nedenlerine ilişkin kapsamlı kanıt sağlayabilecek bir model bulunmamaktadır. Mevcut bilgilere göre farklı biyolojik faktörlerin etkileşimi sorumlu olabilir. Örneğin Federal Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre otizmli bir kişinin aynı zamanda otizmli bir çocuğa sahip olma ihtimali yüzde 40 ila 80 civarındadır. Ebeveynlerin ileri yaşı da bir neden olabilir. Annede epilepsi veya psikiyatrik hastalıklar gibi daha önceki hastalıklar ve hamilelik sırasında kızamıkçık virüsü enfeksiyonunun da otizm için olası tetikleyiciler olduğu düşünülmektedir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
Otizm nasıl teşhis edilir?
Otizm tanısı bir dizi psikolojik ve tıbbi testle konur. Testler ve anketler otizmin olası semptomlarını incelemek ve gerekirse tanımlamak için tasarlanmıştır. Ebeveynler, özellikle çocuklarda davranışla ilgili açıklamalarda bulunabilmek için tanıya dahil olurlar. Ayrıca, örneğin iletişimdeki sorunların işitme bozukluğundan kaynaklanmadığından emin olmak amacıyla olası işitme ve/veya görme sorunlarını incelemek için de fizik muayenelerden yararlanılır. İnternette otizm için birçok kendi kendine test mevcuttur. Bunlar kesinlikle öz değerlendirme için kullanılabilir ancak kapsamlı bir psikiyatrik muayenenin yerini tutmaz. Otizm tanısı kan testiyle konulamaz.
Otizm tedavi edilebilir mi?
Hayır. Otizm spektrum bozukluğu “tedavi edilemez”. Ayrıca semptomları hafifletebilecek bir ilaç da yoktur. Ancak bozukluk en azından acıyı hafifletmek için tedavi edilebilir. Terapi, konuşma sorunları veya diğer insanlarla ilişkilerde yaşanan zorluklar gibi belirli sınırlamaların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bir kişiye ne kadar erken teşhis konursa o kadar iyi yardım alınabilir.
Devamını oku sonra Reklamcılık
Devamını oku sonra Reklamcılık
DEHB ve otizm arasındaki fark
Otizm spektrum bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) iki farklı durumdur. Her ikisi de gelişimsel bozukluklardır. DEHB'li insanlar, otizmli insanlar gibi, diğer şeylerin yanı sıra dış uyaranları işlemede sorunlar yaşarlar. Ancak DEHB'nin ana belirtileri konsantrasyon güçlüğü, dürtüsellik ve hiperaktivitedir. Otizmden farklı olarak DEHB, bozukluğu iyileştirmeyen ancak semptomları önemli ölçüde hafifletebilen ilaçlarla tedavi edilebilir. Bir kişi hem otizme hem de DEHB'ye sahip olabilir: AuDHD.
Nöroçeşitlilik kavramı
Nöroçeşitlilik kavramı hala nispeten yenidir ve henüz tanımlanmamıştır. Bu kavramın arkasındaki fikir, insan beyninin çeşitliliğini tanımlamaktır. Nörolojik farklılıklar doğal insan yatkınlıkları olarak görülmelidir. Nöroçeşitlilik, nörotipik ve nöroçeşitlilik arasında ayrım yapar. Nörotipik insanlar, insanların çoğunluğu gibi okul, iş, sosyal ve toplumsal taleplerle baş edebilen kişilerdir. Bunun tersine, nöroçeşitliliğe sahip insanlar, günlük talepleri “olması gerektiği şekilde” karşılamayı önemli bir çaba olarak görüyorlar. Çeşitli beyin fonksiyonları “normal” olarak kabul edilenden önemli ölçüde farklı çalışır. Sonuç olarak nöroçeşitliliğe sahip insanlar, taleplerle başa çıkabilmek için stratejiler ve yöntemler geliştirir. Bir örnek, kendilerini duyusal aşırı yüklenmeden koruyan kulaklıklardır. Nörodiverjanslı insanlar, aşırı uyarılmış sinir sistemlerini sakinleştirebilmek için sıklıkla huzura ve mesafeye ihtiyaç duyarlar. Otizm ve DEHB'nin yanı sıra nörolojik farklılıklar arasında diskalkuli ve disleksi de yer alıyor.