A
admin
Guest
Ukrayna savaşındaki temkinli tavrı niçiniyle son haftalarda muhalefet, Toplumsal Demokrat Parti’li (SPD) Başbakan Olaf Scholz’u sert formda gaye alıyordu. Artık onlara, koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) ile Yeşiller de eklendi.
Scholz’u tenkitlerin gayesi haline getiren, Ukrayna’ya ağır silahlar gönderilmesine yanaşmaması. Ana muhalefeti oluşturan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ittifakı, 16 yıl boyunca ülkeyi yönetmemiş üzere Rusya’ya bilhassa güç alanındaki bağımlılıktan şimdiki Başbakan Scholz ile partisi SPD’yi sorumlu tutuyor.
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Lideri Friedrich Merz ve takımı, Başbakan Scholz üstündeki baskıyı gün geçtikçe artıyor. CDU ve Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) partilerinin oluşturduğu Hristiyan Birlik Meclis Küme Lider Yardımcısı Johann Wadephul, tenkidin dozunu daha da artırarak, Başbakan Scholz’un Ukrayna’ya ağır silahlar gönderme sonucu almaması halinde haftaya parlamentoya bu bahiste önerge sunacaklarını ve açık oylamayla önergenin çoğunluğu sağlayacağından emin olduklarını savundu. Wadephul’un hesaplarına göre, CDU/CSU’nun 197 vekiline ilaveten hükümet ortağı Yeşiller ile Hür Demokratlar da Ukrayna’ya ağır silahlar yollanmasına ait önergeye takviye verecek ve bu biçimdece 736 koltuklu mecliste 407 kabul oyuyla önerge başarılı olacak.
Muhalefetin maksadı hükümette çatlak yaratmak
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasından birkaç gün daha sonra, ülkesinin onlarca yıldır izlediği pasif dış politikayı radikal biçimde değiştirmiş ve Ukrayna’ya silah gönderileceğini duyurmuştu. Scholz, Almanya ordusundaki eksikliklerin tamamlanması için 100 milyar euro ek savunma bütçesi ayrılacağını da açıklamıştı.
Bu durum, Merkel periyodunu kapatıp kendini bir daha bulmayı hedefleyen, seçimlerde yaşadığı hezimetle muhalefete düşen Hristiyan Birlik’te varoluş krizi yarattı, hükümetin izlediği ve izlenecek en makul çizgi olarak görülen politikayı desteklemekten diğer bahtı kalmadı. Ve muhalefet, muhalefet yapamadı. Şimdiyse SPD, Yeşiller ve FDP’den oluşan koalisyon hükümeti Ukrayna’ya ağır silah vermeyi reddederek, bunun niçinlerini kamuoyuna açıklayamayarak muhalefetin eline koz vermiş oldu. Muhalefet de atağa geçti.
Ordunun ortasında bulunduğu durumdan Hristiyan Birlik sorumlu
halbuki Almanya’da ordunun ortasında bulunduğu makûs durumdan Hristiyan Birlik sorumlu. Askerlik hizmetinin kaldırıldığı, orduda radikal tasarruf tedbirlerine gidildiği Merkel’in başbakanlığında kurulan hükümetler periyodunda Savunma Bakanlığı daima Hristiyan Birlik’in elindeydi. Ayrıyeten yıldan yıla savunmaya ayrılan bütçe de NATO’nun öngördüğü oranın altında kalmıştı.
Artık ise Hristiyan Birlik bunu unutmuş görünüyor, Almanya’nın kendi envanterinden Ukrayna’ya ağır silah vermesi için bastırıyor. Lakin askeri kaynaklar Almanya’nın kâfi ağır araç ve silahı olmadığını ve Ukrayna güçlerinin kullanabildiği silahların aslına bakarsan gönderilmiş olduğunu belirtiyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş daha sonrası Merkel’in bıraktığı siyasi miras da tartışılıyor. Merkel, Rusya ile diyalogda kalmak istikametinde bastırmasıyla tanınıyor.Fotoğraf: Tomohiro Ohsumi/dpa/Pool Getty Images/AP/picture alliance
Merkel’in tavrı
Hristiyan Birlik’in görmezden geldiği bir başka nokta da 2008’de Budapeşte’de yapılan NATO doruğunda Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’ya alınmasını Merkel’in reddetmesi. Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy geçen günlerde bunu Almanya’ya bir kere daha hatırlatarak, ülkesinde yaşanan sivil kayıplarını göstermek maksadıyla Merkel’i davet etti. Budapeşte tepesinden yalnızca üç ay daha sonra ise Rusya Gürcistan’a girmişti.
2014’te Kırım’ın ilhakı daha sonrasında da Ukrayna’ya silah verilmesine karşı çıkanların başında bir daha Almanya geldi. Devrin Merkel hükümeti, daha sonraki süreçte de Ukrayna’yı devre dışı bırakarak Rus doğal gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya getirilmesini sağlayan Kuzey Akım 2’nin düğmesine bastı.
Artık ise Hristiyan Birlik, Rusya siyasetinden, Toplumsal Demokratları sorumlu tutuyor. Toplumsal Demokrat Partili eski başbakan Gerhard Schröder başta olmak üzere kimi önder takımlarının Moskova ile yakınlığı parti tarafınca da inkar edilmiyor, bilakis parti idaresi kelam konusu eski takımlarıyla ortasına uzun müddettir ara koyup, eleştiriyor.
Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnik’in Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’i “Rusya ile örümcek ağı gibi” yakın bağlar kurmakla suçluyor.Fotoğraf: Christian Spicker/IMAGO
Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnik’in Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’i “Rusya ile örümcek ağı gibi” yakın bağlantılar kurmakla suçlaması ve akabinde Toplumsal Demokrat Partili Steinmeier’in Ukrayna’ya yapacağı ziyaretin Kiev idaresi tarafınca istenmemesi ile partiye yönelik olumsuz algı daha da perçinlendi.
Ayrıyeten, ülkenin kuzeyindeki Mecklenburg-Vorpommern eyaletinin SPD’li Başbakanı Manuela Schwesig de Rus doğal gazı alımının ABD yaptırımları kapsamına girmeden sağlanması için kurulan bir vakıf niçiniyle tenkitlerin odağında ve Hristiyan Birlik istifa etmesi için bastırıyor.
Üç vekilin Ukrayna ziyareti
Nisan ayı ortasında Almanya Federal Meclisi’nin üç değerli üyesi Ukrayna’yı ziyaret etti. Meclis Avrupa Birliği Münasebetleri Kurulu Lideri Yeşiller partili Anton Hofreiter, Savunma Komitesi Lideri FDP’li Marie-Agnes Strack-Zimmermann ve Dış Münasebetler Kurulu Lideri SPD’li Michael Roth 12 Nisan’da Ukrayna’ya sürpriz bir ziyaret yaptı ve ardından gazetecilerle art plana dair kapalı bir görüşme düzenlediler.
Savunma Kurulu Lideri FDP’li Marie-Agnes Strack-Zimmermann.Fotoğraf: Christoph Hardt /Future Image/imago images
toplantıda verilen bilgiler o kadar çarpıcıydı ki kapalılığa karşın kimileri dışarıya sızdı. Başka partilerden olan üç temsilcinin söylemiş olduği en çarpıcı ayrıntı, Ukrayna’ya gitmelerinin önüne sorumlu Alman ünitelerce hayli mahzurlar çıkarıldığını söylemeleriydi. Bir öbür değişik bilgiyse, Batılı ülkelerin isteğiyle ABD’nin bütün dünyada el altından eski Sovyet üretimi, hâlâ kullanılabilen silahlar ve teçhizat aradığıydı. Eski Sovyet üretimi olmasının sebebiyse Ukrayna güçlerinin bu araç ve silahları tanıması ve aylar sürecek eğitim ve alt yapı gerekmeden kullanmaya başlayabilecek olması. Alman vekiller, bunun için Güney Amerika’ya bile bakıldığını aktardı.
Ukrayna haftalardır Almanya’dan, tank, topçu bataryası, savaş uçakları, helikopterleri ve gemilerinin sayıldığı ağır silahlar talep ediyor. Fotoğraf: Philipp Schulze/dpa/picture alliance
Ukrayna hangi silahları istiyor?
Ukrayna ise haftalardır tank, topçu bataryası, savaş uçakları, helikopterleri ve gemilerinin sayıldığı ağır silahlar verilmesi tarafında Almanya ve öteki ülkeler üstündeki baskıyı yapmayı sürdürüyor. Çekya haricinde diğer hiç bir NATO ülkesi ağır silah vermediği biçimde Almanya güya vermeyi reddeden tek ülkeymiş izlenimi hâkim.
Fakat ağır silah sonucunda düğümün çözüleceği yer ise başbakanlık. Başbakan Scholz’un partisinde son senelerda gidişata taraf veren ve başbakanlıkta tartısı bulunan sol kanat ağır silah yollanmasına karşı. Baskılar üzerine ağır silah yerine, para dayanağı verilerek Ukrayna’nın piyasalardan muhtaçlığı olan silahları kendisinin temin etmesi noktasında SPD idaresi nihayet mutabık olduysa da bunun da prosedürünün aylarca sürebileceği belirtiliyor.
Eleştirel seslerin yükselmesini frenlemek için Başbakan Scholz Ukrayna’ya 2 milyar euro daha ek yardım verileceğini duyurdu. Bunun 1 milyon 400 bin euroluk kısmıyla Ukrayna’nın direkt piyasalardan silah satın alması, 400 milyon euronun da Ukrayna için gereksinim duyduğu silahı temin eden Avrupa Barış Fonu’na (EFP) aktarılması öngörülüyor. Almanya daha evvel de Ukrayna’ya silah yardımında bulundu.
Almanya, Slovenya’nın Rus malı S-300 hava savunma sistemini Ukrayna’ya vermesine müteakip Hollanda ve ABD ile birlikte ülkede Patriot konuşlandırmayı planlıyor. bu biçimdece AB ve NATO’nun hava alanının korunması hedefleniyor. Ayrıyeten Alman basınında çıkan haberlere bakılırsa Slovenya’nın Ukrayna’ya, Ukrayna güçlerinin kullanmakta olduğu T72 tankı vereceği, bunun karşılığında da Almanya’dan zırhlı araç alacağı belirtiliyor. Almanya ayrıyeten öbür NATO ülkeleriyle işbirliği için de katkı sunuyor, Hollanda’nın vereceği tanksavarların eğitimini ve mermilerini karşılaması bu katkılar içinde yer alıyor.
Bütün bunlara karşın Başbakan Scholz üstündeki baskının dozu azalmıyor. O ise Merkelvari sessiz tutumuyla şimdiye kadar süreci yönettiyse de kritik dönemece haftaya girileceği varsayım ediliyor.
Scholz’u tenkitlerin gayesi haline getiren, Ukrayna’ya ağır silahlar gönderilmesine yanaşmaması. Ana muhalefeti oluşturan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ittifakı, 16 yıl boyunca ülkeyi yönetmemiş üzere Rusya’ya bilhassa güç alanındaki bağımlılıktan şimdiki Başbakan Scholz ile partisi SPD’yi sorumlu tutuyor.
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Lideri Friedrich Merz ve takımı, Başbakan Scholz üstündeki baskıyı gün geçtikçe artıyor. CDU ve Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) partilerinin oluşturduğu Hristiyan Birlik Meclis Küme Lider Yardımcısı Johann Wadephul, tenkidin dozunu daha da artırarak, Başbakan Scholz’un Ukrayna’ya ağır silahlar gönderme sonucu almaması halinde haftaya parlamentoya bu bahiste önerge sunacaklarını ve açık oylamayla önergenin çoğunluğu sağlayacağından emin olduklarını savundu. Wadephul’un hesaplarına göre, CDU/CSU’nun 197 vekiline ilaveten hükümet ortağı Yeşiller ile Hür Demokratlar da Ukrayna’ya ağır silahlar yollanmasına ait önergeye takviye verecek ve bu biçimdece 736 koltuklu mecliste 407 kabul oyuyla önerge başarılı olacak.
Muhalefetin maksadı hükümette çatlak yaratmak
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasından birkaç gün daha sonra, ülkesinin onlarca yıldır izlediği pasif dış politikayı radikal biçimde değiştirmiş ve Ukrayna’ya silah gönderileceğini duyurmuştu. Scholz, Almanya ordusundaki eksikliklerin tamamlanması için 100 milyar euro ek savunma bütçesi ayrılacağını da açıklamıştı.
Bu durum, Merkel periyodunu kapatıp kendini bir daha bulmayı hedefleyen, seçimlerde yaşadığı hezimetle muhalefete düşen Hristiyan Birlik’te varoluş krizi yarattı, hükümetin izlediği ve izlenecek en makul çizgi olarak görülen politikayı desteklemekten diğer bahtı kalmadı. Ve muhalefet, muhalefet yapamadı. Şimdiyse SPD, Yeşiller ve FDP’den oluşan koalisyon hükümeti Ukrayna’ya ağır silah vermeyi reddederek, bunun niçinlerini kamuoyuna açıklayamayarak muhalefetin eline koz vermiş oldu. Muhalefet de atağa geçti.
Ordunun ortasında bulunduğu durumdan Hristiyan Birlik sorumlu
halbuki Almanya’da ordunun ortasında bulunduğu makûs durumdan Hristiyan Birlik sorumlu. Askerlik hizmetinin kaldırıldığı, orduda radikal tasarruf tedbirlerine gidildiği Merkel’in başbakanlığında kurulan hükümetler periyodunda Savunma Bakanlığı daima Hristiyan Birlik’in elindeydi. Ayrıyeten yıldan yıla savunmaya ayrılan bütçe de NATO’nun öngördüğü oranın altında kalmıştı.
Artık ise Hristiyan Birlik bunu unutmuş görünüyor, Almanya’nın kendi envanterinden Ukrayna’ya ağır silah vermesi için bastırıyor. Lakin askeri kaynaklar Almanya’nın kâfi ağır araç ve silahı olmadığını ve Ukrayna güçlerinin kullanabildiği silahların aslına bakarsan gönderilmiş olduğunu belirtiyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş daha sonrası Merkel’in bıraktığı siyasi miras da tartışılıyor. Merkel, Rusya ile diyalogda kalmak istikametinde bastırmasıyla tanınıyor.Fotoğraf: Tomohiro Ohsumi/dpa/Pool Getty Images/AP/picture alliance
Merkel’in tavrı
Hristiyan Birlik’in görmezden geldiği bir başka nokta da 2008’de Budapeşte’de yapılan NATO doruğunda Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’ya alınmasını Merkel’in reddetmesi. Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy geçen günlerde bunu Almanya’ya bir kere daha hatırlatarak, ülkesinde yaşanan sivil kayıplarını göstermek maksadıyla Merkel’i davet etti. Budapeşte tepesinden yalnızca üç ay daha sonra ise Rusya Gürcistan’a girmişti.
2014’te Kırım’ın ilhakı daha sonrasında da Ukrayna’ya silah verilmesine karşı çıkanların başında bir daha Almanya geldi. Devrin Merkel hükümeti, daha sonraki süreçte de Ukrayna’yı devre dışı bırakarak Rus doğal gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya getirilmesini sağlayan Kuzey Akım 2’nin düğmesine bastı.
Artık ise Hristiyan Birlik, Rusya siyasetinden, Toplumsal Demokratları sorumlu tutuyor. Toplumsal Demokrat Partili eski başbakan Gerhard Schröder başta olmak üzere kimi önder takımlarının Moskova ile yakınlığı parti tarafınca da inkar edilmiyor, bilakis parti idaresi kelam konusu eski takımlarıyla ortasına uzun müddettir ara koyup, eleştiriyor.
Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnik’in Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’i “Rusya ile örümcek ağı gibi” yakın bağlar kurmakla suçluyor.Fotoğraf: Christian Spicker/IMAGO
Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnik’in Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’i “Rusya ile örümcek ağı gibi” yakın bağlantılar kurmakla suçlaması ve akabinde Toplumsal Demokrat Partili Steinmeier’in Ukrayna’ya yapacağı ziyaretin Kiev idaresi tarafınca istenmemesi ile partiye yönelik olumsuz algı daha da perçinlendi.
Ayrıyeten, ülkenin kuzeyindeki Mecklenburg-Vorpommern eyaletinin SPD’li Başbakanı Manuela Schwesig de Rus doğal gazı alımının ABD yaptırımları kapsamına girmeden sağlanması için kurulan bir vakıf niçiniyle tenkitlerin odağında ve Hristiyan Birlik istifa etmesi için bastırıyor.
Üç vekilin Ukrayna ziyareti
Nisan ayı ortasında Almanya Federal Meclisi’nin üç değerli üyesi Ukrayna’yı ziyaret etti. Meclis Avrupa Birliği Münasebetleri Kurulu Lideri Yeşiller partili Anton Hofreiter, Savunma Komitesi Lideri FDP’li Marie-Agnes Strack-Zimmermann ve Dış Münasebetler Kurulu Lideri SPD’li Michael Roth 12 Nisan’da Ukrayna’ya sürpriz bir ziyaret yaptı ve ardından gazetecilerle art plana dair kapalı bir görüşme düzenlediler.
Savunma Kurulu Lideri FDP’li Marie-Agnes Strack-Zimmermann.Fotoğraf: Christoph Hardt /Future Image/imago images
toplantıda verilen bilgiler o kadar çarpıcıydı ki kapalılığa karşın kimileri dışarıya sızdı. Başka partilerden olan üç temsilcinin söylemiş olduği en çarpıcı ayrıntı, Ukrayna’ya gitmelerinin önüne sorumlu Alman ünitelerce hayli mahzurlar çıkarıldığını söylemeleriydi. Bir öbür değişik bilgiyse, Batılı ülkelerin isteğiyle ABD’nin bütün dünyada el altından eski Sovyet üretimi, hâlâ kullanılabilen silahlar ve teçhizat aradığıydı. Eski Sovyet üretimi olmasının sebebiyse Ukrayna güçlerinin bu araç ve silahları tanıması ve aylar sürecek eğitim ve alt yapı gerekmeden kullanmaya başlayabilecek olması. Alman vekiller, bunun için Güney Amerika’ya bile bakıldığını aktardı.
Ukrayna haftalardır Almanya’dan, tank, topçu bataryası, savaş uçakları, helikopterleri ve gemilerinin sayıldığı ağır silahlar talep ediyor. Fotoğraf: Philipp Schulze/dpa/picture alliance
Ukrayna hangi silahları istiyor?
Ukrayna ise haftalardır tank, topçu bataryası, savaş uçakları, helikopterleri ve gemilerinin sayıldığı ağır silahlar verilmesi tarafında Almanya ve öteki ülkeler üstündeki baskıyı yapmayı sürdürüyor. Çekya haricinde diğer hiç bir NATO ülkesi ağır silah vermediği biçimde Almanya güya vermeyi reddeden tek ülkeymiş izlenimi hâkim.
Fakat ağır silah sonucunda düğümün çözüleceği yer ise başbakanlık. Başbakan Scholz’un partisinde son senelerda gidişata taraf veren ve başbakanlıkta tartısı bulunan sol kanat ağır silah yollanmasına karşı. Baskılar üzerine ağır silah yerine, para dayanağı verilerek Ukrayna’nın piyasalardan muhtaçlığı olan silahları kendisinin temin etmesi noktasında SPD idaresi nihayet mutabık olduysa da bunun da prosedürünün aylarca sürebileceği belirtiliyor.
Eleştirel seslerin yükselmesini frenlemek için Başbakan Scholz Ukrayna’ya 2 milyar euro daha ek yardım verileceğini duyurdu. Bunun 1 milyon 400 bin euroluk kısmıyla Ukrayna’nın direkt piyasalardan silah satın alması, 400 milyon euronun da Ukrayna için gereksinim duyduğu silahı temin eden Avrupa Barış Fonu’na (EFP) aktarılması öngörülüyor. Almanya daha evvel de Ukrayna’ya silah yardımında bulundu.
Almanya, Slovenya’nın Rus malı S-300 hava savunma sistemini Ukrayna’ya vermesine müteakip Hollanda ve ABD ile birlikte ülkede Patriot konuşlandırmayı planlıyor. bu biçimdece AB ve NATO’nun hava alanının korunması hedefleniyor. Ayrıyeten Alman basınında çıkan haberlere bakılırsa Slovenya’nın Ukrayna’ya, Ukrayna güçlerinin kullanmakta olduğu T72 tankı vereceği, bunun karşılığında da Almanya’dan zırhlı araç alacağı belirtiliyor. Almanya ayrıyeten öbür NATO ülkeleriyle işbirliği için de katkı sunuyor, Hollanda’nın vereceği tanksavarların eğitimini ve mermilerini karşılaması bu katkılar içinde yer alıyor.
Bütün bunlara karşın Başbakan Scholz üstündeki baskının dozu azalmıyor. O ise Merkelvari sessiz tutumuyla şimdiye kadar süreci yönettiyse de kritik dönemece haftaya girileceği varsayım ediliyor.