Su, hava, yeşil yetmeyecek

DeSouza

New member
MERT İNAN / İSTANBUL
İstanbul nüfusu resmi bilgilere bakılırsa 16 milyona dayandı. Lakin su sayının kayıt dışı mülteciler, turistler ve ticari niçinlerle gelenlerle 20 milyonu geçtiğini, bunun da kentin yükünü daha da artırdığına yazı dizimizin birinci kısmında dikkat çekmiştik. Bugün ise İstanbul’daki nüfus yoğunluğunun doğal kaynakları tüketmesiyle bir arada ortaya çıkacak etraf problemlerine dikkat çeken uzman görüşlerine yer veriyoruz.

Daha sıcak hava

CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, artan nüfusun birlikteinde getirdiği yapılaşma niçiniyle kentteki ısı adası etkisinin arttığını belirterek, şunları söylüyor: “İstanbul’daki yapılaşma sıcaklık bedellerinde 3 derecelik artışa niye oluyor. Gökdelenler, asfalt yollar ve yeşilin olmaması kentte ‘ısı adası’ tesiri yapıyor. Salı günü şiddetli yağış, ısı adası tesiri olmasa kar olarak düşecekti. Kentin büyük kısmının sıcaklık bedelleri insan, yapı, araç yoğunluğu niçiniyle olması gerekenden iki, üç derece yüksek seyrediyor. Kentte gökdelenlerin daha ağır bulunduğu bir alanla, yeşillik bir alandaki sıcaklıkları karşılaştırdığınızda; gökdelen alanlarının 3 derece kadar sıcak olduğunu görüyorsunuz. Yeni planlamalar hayata geçirilmezse 10 yıl daha sonrasında etraf krizleri kaçınılmaz.”


Su toprağa ulaşamıyor

Eski DSİ yöneticisi ve Su Siyasetleri Derneği Lideri Dursun Yıldız ise kentin artan nüfus niçiniyle su gereksinimini karşılayamaz durumda olduğuna dikkat çekiyor: “Avrupa yakası, Asya yakasından gelen suyla beslenmeye devam ettikçe, ekonomik ve çevresel problemler bitmez. İstanbul’un su toplama havzaları imara açıldığı için yağışlar, toprağa karışamıyor. Kentte yeşil alan kalmadı. Yağmur suyu yüzeysel akışla denizlere, kanalizasyon sistemine gidiyor. Sağlıklı bir kentte göller ve göletler olduğu üzere, doruklardan akan sular bu alanlarda birikip yeraltı sularına karışır. Melen’den gelen su da 5 milyon şahsa yetecek seviyede. Kentin gerçek nüfusu 20 milyon ve aslında mevcut potansiyelin iki katı daha su gerekiyor. Şebeke ve buharlaşma kayıpları yaz aylarında yüzde 40’ı geçiyor. Istranca derelerinin de canına okuduk. Tek kaynağımız yağmur. Yağmurdaki azalma barajlara yansıyor. Nüfus artışı bu biçimde devam ederse, önümüzdeki 10 yılık süreçte İstanbul’da önemli bir su krizi yaşanabilir.”

Araç da yol da yetmiyor

Kilometrekareye 3049 kişinin düştüğü İstanbul’da yaşanan en büyük meselelerin başında gelen bir öbür sorun ise ulaşım ve trafik sıkışıklığı. Bilhassa sabah işe gidiş ve akşam meskene dönüş saatlerinde yollarda ömür gayreti verilen kentteki durumu Milliyet’e yorumlayan Bahçeşehir Üniversitesi Büyük Bilgi Analitiği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Serkan Gürsoy da kentin mevcut nüfus yoğunluğuna bağlı oluşan araç yükünü kaldıramadığına dikkat çekerken, “Ne yollar ne toplu ulaşım araçları kalabalık nüfusa yetmiyor. Bu durum yıllar içerisinde süregelen plansız büyüme ve nüfus artışından kaynaklanıyor. İstanbul trafiğindeki ortalama vakit kaybı tepe saatlerde 3 kat artıyor. Sabah ve akşam saatlerinde yoğunluğa bağlı olarak 15 dakikada gidilecek uzaklıklara 45 dakika fazladan vakit harcanarak 1 saatlik müddetleri buluyor. İstanbul’da trafikteki her 45 dakikanın en az 10 dakikası kayıp. Bunu aylara senelera vurduğunuzda hakikaten büyük bir kayıp tablosu görüyoruz. İstanbul’da bilhassa tepe saatlerde sürüş suratları saatte 21 km’nin altına iniyor” diyor.

Günde 2 milyon araç yolda

Nüfusu yıllar ortasında katlanarak artan İstanbul’da araç sayısı da artmaya devam ediyor. İstanbul’da trafiğe kayıtlı 4 milyon 200 binden çok araç bulunuyor. Kentte her bin bireye 200 araba düşerken, arabalardaki ortalama doluluk oranı 1.7 olarak tespit edilmiş durumda. Mega kentteki trafik sıkışıklığının yüzde 85’i araba kaynaklı. Trafikte yüzde 15’lik ek artış, 15 km saat olan trafik suratının 2 katına çıkması manasına geliyor. Tepe saatler olarak tanımlanan işe gidiş ve akşam konuta dönüş saatlerinde metrobüse binişlerde metrekareye 9 kişi, metroya binişler sırasında metrekareye 4 kişi düşüyor. Kent genelinde ferdî araca erişim oranı yüzde 40, toplu taşımaya ihtiyaç duyanların oran ise yüzde 60 düzeyinde. Olağan vakitte günde yaklaşık 2 milyon araç yollara çıkıyor.

YARIN: ‘Kuzeye genişlerse yaşanmaz olur’