A
admin
Guest
Bianet muharriri Fikret Birinciyiz bugünkü köşesine kemikleri bir kutu içerisinde babasına teslim edilen Hakan Arslan ile ilgili söylenen kelamlar niçiniyle Halktv’nin “Sözüm Var” programına ceza verilmesini taşıdı.
Basına karşı uygulanan baskılarda verdiği gayret ile bilinen Avukat Fikret İkiz’in “Kemikler ve hakikat hangi torbaya sığar?” başlıklı yazısı şu biçimde:
“7 yıl ortadan daha sonra Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenen kemikleri babası Ali İstek Arslan’a bir torba içerisinde teslim edildi. Hangi hakikat, hangi acı, hangi yas, hangi torbaya sığar?
Dünyanız başınıza yıkıldı mı hiç?
Yaşadıklarınızdan utanınca kaç sefer nefesiniz kesildi?
Hiç acınızı yaşayamadığınız, yas tutamadığınız vakit içinderınız oldu mu?
14 Eylül 2022 RTÜK cezalandırma haberlerinden biri…
“RTÜK, Diyarbakır Adliyesinde babaya oğlunun kemiklerinin torba ortasında verilmesinin eleştirildiği Kelamım Var programı niçiniyle Halk TV’ye “terörün maksatlarına hizmet edecek” nitelikte yayın yapıldığı nedeni öne sürülerek 5 defa program durdurma, yüzde 5 de para cezası verdi.”
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 2 Aralık 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasakları ve operasyonlardan 6 yıl daha sonra Sur İlçesi Hasırlı Mahallesi’ndeki hafriyat çalışmalarında 7 Şubat 2021’de bulunan kemiklerin 22 Ocak 2016’da hayatını yitiren ve Hasırlı Camisi’nin yanına defnedildiği hakkında bilgiler bulunan Hakan Arslan’a ilişkin olabileceği ileri sürülmüştü.
Kimlik tespiti için 2016 yılında baba Ali İstek Arslan’dan alınan DNA örneği Hakan Arslan’ınki ile yüzde 60 oranında uyuşmuş. Başsavcılığın talimatıyla anne Melike Arslan’dan da DNA testi için kan örneği alınmış. 18 Kasım 2021 tarihinde çıkan sonuca nazaran yüzde 95 DNA ahengi ile cenazenin Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenmiş. ondan sonrasında Hakan Arslan’ın kemikleri İstanbul İsimli Tıp Kurumu’ndan Diyarbakır Adliyesi’ne gönderilmiş.
7 yıl ortadan daha sonra Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenen kemikleri babası Ali İstek Arslan’a bir torba içerisinde teslim edildi.
Diyarbakır Barosu; Hakan Arslan’ın kemiklerinin 7 yılın akabinde bir torba ortasında babası Ali İstek Aslan’a teslim eden savcı hakkında Hâkim ve Savcılar Kurulu’na (HSK) müracaatta bulundu. Baro, Arslan’ın kemiklerini bu türlü babasına veren yetkililer hakkında “gorevi berbata kullanma” ve “kişi anısına saygısızlık etme” hatalarından soruşturma başlatılmasını istedi.
Olup bitenlerin “haber” olarak basında yer alması epeyce doğaldır, eleştirilmesi haktır.
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Yasanın “Yayın Hizmetleri İlkeleri” başlıklı 8. Hususuna nazaran yayın hizmetleri “d) Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini kuvvetli yahut haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör aksiyonunu, faillerini ve mağdurlarını terörün gayelerine hizmet eder biçimde sunamaz.”
Haberin, her tenkidin terör olmadığını Anayasa Mahkemesi bir sonucunda şöyleki anlatılıyor:
“44.Terör yahut terör örgütü ile irtibatlı olsa bile ortasında şiddete başvurmayı cesaretlendirici sözler yer almayan, terör hatalarının işlenmesi tehlikesine yol açmayan, terör örgütünün ideolojisi, toplumsal yahut siyasal gayeleri, siyasi, ekonomik ve toplumsal problemlere ait görüşleri ile paralellik taşıyan niyet açıklamaları terörizmin propagandası olarak kabul edilemez. Toplumsal ve siyasal ortama yahut sosyoekonomik dengesizliklere, etnik meselelere, ülke nüfusundaki farklılıklara, daha fazla özgürlük talebine yahut ülke idare biçiminin tenkidine yönelik niyetlerin -Anayasa Mahkemesinin daha evvel söz ettiği üzere devlet yetkilileri yahut toplumun değerli bir kısmı için rahatsız edici olsa bile (…) açıklanması, yayılması, faal, sistemli ve inandırıcı bir biçimde diğerlerine aşılanması, telkin ve tavsiye edilmesi söz özgürlüğünün müdafaası altındadır.”
Düşünce açıklamasının terör sayılmadığı gerçeği karşısında mağdur babanın yaşadıklarını haberleştirmek “terörün gayelerine hizmet edecek” nitelikte değildir, haber haberdir, tenkit de eleştiri…
Haberin kendisi bir babanın yaşadığı acının dillendirilmesidir. bu biçimde bir haber kesinlikle kamuoyu ile paylaşılmalıdır. 7 yıl daha sonra oğlunun cenazesini alabilen, toprağa veren ve fakat bundan daha sonra yas tutmaya başlayanların yaşadığı hakikatin kendisidir yapılan program. Lakin terör değildir. Terör maksatlı haber hiç değildir.
Ne faili meçhulleri ne geçmiş acıları yazamaz, haber yapamaz, eleştiremez bir toplum hiç bir yası, hiç bir acısını, utanılacak bir tarihi var ise şayet; geçmişin cürümlerini ortadan kaldıramaz. Suskunluk, geçmişle yüzleşmeyi önler. RTÜK mahkeme değildir. RTÜK görüşüne uygun program ve/veya haber yapılamaz. Yayın hizmeti de verilemez.
O yüzden soyut ve rastgele bir bilimsel yanı olmayan görüşlerle RTÜK bir mahkeme üzere karar veremez. Olaylar ve yaşananlar sorgulanabilir, eleştirilebilir.
Geçmiş tarihin olaylarıyla toplumun yüzleşmesini gazeteciler başta olmak üzere herkes yapabilir ve tarihi olaylardan çıkardığı sonuçlarda ne var ise ne görürse sorgulayabilir.
bu biçimdece acıları paylaşılır kılabilir ve azaltabilir bile…
Devletin resmi karar ve uygulamaları, uzmanlara, akademisyenlere, hukukçulara sorulabilir ve tartışılabilir. Geçmiş tarihî olaylar hakkında RTÜK karar verici bir organ, yargıya varan bir makam olamaz. Olursa; bağımsız otorite değildir ve hakikaten bu karar RTÜK’ün bağımsız otorite olmadığını göstermektedir.
Ne RTÜK ve ne mahkemeler kendi kültürel/sosyal/toplumsal görüşlerine bakılırsa ve kıymet yargılarına bakılırsa karar veremezler.
Kanuna göre televizyonlarda yayın hizmetlerini yayıncılar ve gazeteciler “Terör hareketini, faillerini ve mağdurlarını terörün hedeflerine hizmet eder biçimde sunamaz”
İfade/basın özgürlüğü hakkı temel insan hakkıdır.
Temel haklar kuşkusuz berbata kullanılmamalıdır. Yaşanan bir gerçek var ise haberdir.
Torba ortasında çocuğunun kemiklerini adliyeden alıp mezara taşıyan bir babanın acılarını anlatan haber “terör” değildir. Tenkit ve haber sert olabilir. Ağır tenkit ve hatta provakatif anlatım bile olabilir. Anlatılanlar fotoğraflar, olayların oluş biçimine ve kendi gerçekliğine uygun olmak şartıyla insanların reaksiyonunu bile çekebilir. Lakin tenkit yasaklanmaz, cezalandırılmaz.
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesinin Medyada Siyasi Tartışma Özgürlüğüne Ait Bildirisine (12 Şubat 2004) bakılırsa “Medya Aracılığı ile Söz ve Haber Alma Özgürlüğü” nedir? Karşılığı hayli sıradan:
“Çoğulcu demokrasi ve siyasi tartışma özgürlüğü, medyanın siyasi şahıslar ve kamu bakılırsavlileriyle ilgili olumsuz haber ve eleştirel görüşleri yayma hakkını da içeren, toplumu ilgilendiren konularda toplumun bilgilendirilmesini olduğu kadar toplumun da bu ayrıntıları almasını gerektirmektedir.”
Bu niçinle “Devleti ve Kamu Kurumlarım Eleştirme Özgürlüğü” yeterince “Devlet, hükümet yahut öbür yürütme, yasama yahut yargı kurumları medyada tenkide mevzu olabilir.”
Haberde, programda ve tenkitte anlatıların “düzene uygun” olmasından epeyce; anlatıcıların değerlendirmelerinin kıymet yargısı olduğunu kabul etmelidir.
Tarihsel olayların kıymetlendirilmesi yargının konusu değildir.
Bilimsel olmaktan fazla kendi görüşlerine bakılırsa yapılan değerlendirmeler kararında; haberi “terör amaçlı”, eleştiriyi “terör” saymak RTÜK’ün bir kısım üyelerinin nizama uygun görüşlerine nazaran yayın hizmetinin ortaya çıkarılmasını beklemek toplumsal hayatın acılarına ve geçmiş hakikate terstir.
Tarihle ve olaylarla yüzleşmeye ve yaşanılan travmaları paylaşarak acıları azaltmayı hedefleyen televizyon programları cezalandırılmak için değil toplumun gerçeklerle yüzleşmesi için vardır.
Hakikat, yaşanan acıdır. Kucağında bir torba ortasında oğlunun kemiklerini taşıyan babanın yaşadığı acı ile toplumun yüzleşmesi kaidedir.
Kamuoyunun gözü kulağı basındır. Bir babanın yaşadıklarını görmezden gelmeyi gazetecilerden kimse beklemesin.
Katlanabilir misiniz?
Acaba kucağınızda bir torba, ortasında oğlunuzun senelerca gömülü kalmış kemiklerini taşıyabilir misiniz?
Baba Ali İstek Arslan, 7 yıl Sur ’da gömülü kalan oğlu Hakan Arslan’ın kemiklerini Çavuşlu Köyü’nde toprağa vermiş. Ali İstek Arslan, telefonla BBC Türkçe’ ye konuşmasında oğlunun kemiklerini Adliye binasından teslim alacağından haberi yokmuş.
“Ne savcı vardı ne de hâkim, bir memur vardı, 28 yaşındaki oğlumun kemiklerinin olduğu kutuyu dolaptan çıkarıp elime verdiler, bunu hiç beklemiyordum, gözlerim karardı, nefesim kesildi, güya o an tüm Diyarbakır başıma yıkıldı. “İçinde oğlumun kemiklerinin olduğu o kutuyu nasıl teslim aldım, nasıl götürdüm hatırlamıyorum, kahroldum.”
Ali İstek Arslan, cenazeyi İsimli Tıp morgundan tabutla teslim almayı bekliyormuş:
“Cenazeyi teslim almamız için resmi evrakları almak için adliyeye gitmiştim, yeğenlerim oteldeydi, onları uyandırmadan dokümanları almak için erken çıktım ve belgeyi alıp sonrasındasında İsimli Tıp’a birlikte gideriz diye düşündüm. Adliye binasına gittiğimde yalnızca bir memur vardı. Bir odaya gittik, memur dolaptan çıkardığı bir torbayı da verdi, oysaki torbadaki kutuda oğlumun kemikleri varmış. Kutuyu teslim eden işçi de mahcuptu. ‘Bu yapılan insanlığa sığmaz’ diyebileceğim hiç bir yetkili yoktu orada. Çalışana bir şey söylemeye de kıyamadım.”
Hangi hakikat, hangi acı, hangi yas, hangi torbaya sığar?”
Basına karşı uygulanan baskılarda verdiği gayret ile bilinen Avukat Fikret İkiz’in “Kemikler ve hakikat hangi torbaya sığar?” başlıklı yazısı şu biçimde:
“7 yıl ortadan daha sonra Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenen kemikleri babası Ali İstek Arslan’a bir torba içerisinde teslim edildi. Hangi hakikat, hangi acı, hangi yas, hangi torbaya sığar?
Dünyanız başınıza yıkıldı mı hiç?
Yaşadıklarınızdan utanınca kaç sefer nefesiniz kesildi?
Hiç acınızı yaşayamadığınız, yas tutamadığınız vakit içinderınız oldu mu?
14 Eylül 2022 RTÜK cezalandırma haberlerinden biri…
“RTÜK, Diyarbakır Adliyesinde babaya oğlunun kemiklerinin torba ortasında verilmesinin eleştirildiği Kelamım Var programı niçiniyle Halk TV’ye “terörün maksatlarına hizmet edecek” nitelikte yayın yapıldığı nedeni öne sürülerek 5 defa program durdurma, yüzde 5 de para cezası verdi.”
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 2 Aralık 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasakları ve operasyonlardan 6 yıl daha sonra Sur İlçesi Hasırlı Mahallesi’ndeki hafriyat çalışmalarında 7 Şubat 2021’de bulunan kemiklerin 22 Ocak 2016’da hayatını yitiren ve Hasırlı Camisi’nin yanına defnedildiği hakkında bilgiler bulunan Hakan Arslan’a ilişkin olabileceği ileri sürülmüştü.
Kimlik tespiti için 2016 yılında baba Ali İstek Arslan’dan alınan DNA örneği Hakan Arslan’ınki ile yüzde 60 oranında uyuşmuş. Başsavcılığın talimatıyla anne Melike Arslan’dan da DNA testi için kan örneği alınmış. 18 Kasım 2021 tarihinde çıkan sonuca nazaran yüzde 95 DNA ahengi ile cenazenin Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenmiş. ondan sonrasında Hakan Arslan’ın kemikleri İstanbul İsimli Tıp Kurumu’ndan Diyarbakır Adliyesi’ne gönderilmiş.
7 yıl ortadan daha sonra Hakan Arslan’a ilişkin olduğu belirlenen kemikleri babası Ali İstek Arslan’a bir torba içerisinde teslim edildi.
Diyarbakır Barosu; Hakan Arslan’ın kemiklerinin 7 yılın akabinde bir torba ortasında babası Ali İstek Aslan’a teslim eden savcı hakkında Hâkim ve Savcılar Kurulu’na (HSK) müracaatta bulundu. Baro, Arslan’ın kemiklerini bu türlü babasına veren yetkililer hakkında “gorevi berbata kullanma” ve “kişi anısına saygısızlık etme” hatalarından soruşturma başlatılmasını istedi.
Olup bitenlerin “haber” olarak basında yer alması epeyce doğaldır, eleştirilmesi haktır.
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Yasanın “Yayın Hizmetleri İlkeleri” başlıklı 8. Hususuna nazaran yayın hizmetleri “d) Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini kuvvetli yahut haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz. Terör aksiyonunu, faillerini ve mağdurlarını terörün gayelerine hizmet eder biçimde sunamaz.”
Haberin, her tenkidin terör olmadığını Anayasa Mahkemesi bir sonucunda şöyleki anlatılıyor:
“44.Terör yahut terör örgütü ile irtibatlı olsa bile ortasında şiddete başvurmayı cesaretlendirici sözler yer almayan, terör hatalarının işlenmesi tehlikesine yol açmayan, terör örgütünün ideolojisi, toplumsal yahut siyasal gayeleri, siyasi, ekonomik ve toplumsal problemlere ait görüşleri ile paralellik taşıyan niyet açıklamaları terörizmin propagandası olarak kabul edilemez. Toplumsal ve siyasal ortama yahut sosyoekonomik dengesizliklere, etnik meselelere, ülke nüfusundaki farklılıklara, daha fazla özgürlük talebine yahut ülke idare biçiminin tenkidine yönelik niyetlerin -Anayasa Mahkemesinin daha evvel söz ettiği üzere devlet yetkilileri yahut toplumun değerli bir kısmı için rahatsız edici olsa bile (…) açıklanması, yayılması, faal, sistemli ve inandırıcı bir biçimde diğerlerine aşılanması, telkin ve tavsiye edilmesi söz özgürlüğünün müdafaası altındadır.”
Düşünce açıklamasının terör sayılmadığı gerçeği karşısında mağdur babanın yaşadıklarını haberleştirmek “terörün gayelerine hizmet edecek” nitelikte değildir, haber haberdir, tenkit de eleştiri…
Haberin kendisi bir babanın yaşadığı acının dillendirilmesidir. bu biçimde bir haber kesinlikle kamuoyu ile paylaşılmalıdır. 7 yıl daha sonra oğlunun cenazesini alabilen, toprağa veren ve fakat bundan daha sonra yas tutmaya başlayanların yaşadığı hakikatin kendisidir yapılan program. Lakin terör değildir. Terör maksatlı haber hiç değildir.
Ne faili meçhulleri ne geçmiş acıları yazamaz, haber yapamaz, eleştiremez bir toplum hiç bir yası, hiç bir acısını, utanılacak bir tarihi var ise şayet; geçmişin cürümlerini ortadan kaldıramaz. Suskunluk, geçmişle yüzleşmeyi önler. RTÜK mahkeme değildir. RTÜK görüşüne uygun program ve/veya haber yapılamaz. Yayın hizmeti de verilemez.
O yüzden soyut ve rastgele bir bilimsel yanı olmayan görüşlerle RTÜK bir mahkeme üzere karar veremez. Olaylar ve yaşananlar sorgulanabilir, eleştirilebilir.
Geçmiş tarihin olaylarıyla toplumun yüzleşmesini gazeteciler başta olmak üzere herkes yapabilir ve tarihi olaylardan çıkardığı sonuçlarda ne var ise ne görürse sorgulayabilir.
bu biçimdece acıları paylaşılır kılabilir ve azaltabilir bile…
Devletin resmi karar ve uygulamaları, uzmanlara, akademisyenlere, hukukçulara sorulabilir ve tartışılabilir. Geçmiş tarihî olaylar hakkında RTÜK karar verici bir organ, yargıya varan bir makam olamaz. Olursa; bağımsız otorite değildir ve hakikaten bu karar RTÜK’ün bağımsız otorite olmadığını göstermektedir.
Ne RTÜK ve ne mahkemeler kendi kültürel/sosyal/toplumsal görüşlerine bakılırsa ve kıymet yargılarına bakılırsa karar veremezler.
Kanuna göre televizyonlarda yayın hizmetlerini yayıncılar ve gazeteciler “Terör hareketini, faillerini ve mağdurlarını terörün hedeflerine hizmet eder biçimde sunamaz”
İfade/basın özgürlüğü hakkı temel insan hakkıdır.
Temel haklar kuşkusuz berbata kullanılmamalıdır. Yaşanan bir gerçek var ise haberdir.
Torba ortasında çocuğunun kemiklerini adliyeden alıp mezara taşıyan bir babanın acılarını anlatan haber “terör” değildir. Tenkit ve haber sert olabilir. Ağır tenkit ve hatta provakatif anlatım bile olabilir. Anlatılanlar fotoğraflar, olayların oluş biçimine ve kendi gerçekliğine uygun olmak şartıyla insanların reaksiyonunu bile çekebilir. Lakin tenkit yasaklanmaz, cezalandırılmaz.
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesinin Medyada Siyasi Tartışma Özgürlüğüne Ait Bildirisine (12 Şubat 2004) bakılırsa “Medya Aracılığı ile Söz ve Haber Alma Özgürlüğü” nedir? Karşılığı hayli sıradan:
“Çoğulcu demokrasi ve siyasi tartışma özgürlüğü, medyanın siyasi şahıslar ve kamu bakılırsavlileriyle ilgili olumsuz haber ve eleştirel görüşleri yayma hakkını da içeren, toplumu ilgilendiren konularda toplumun bilgilendirilmesini olduğu kadar toplumun da bu ayrıntıları almasını gerektirmektedir.”
Bu niçinle “Devleti ve Kamu Kurumlarım Eleştirme Özgürlüğü” yeterince “Devlet, hükümet yahut öbür yürütme, yasama yahut yargı kurumları medyada tenkide mevzu olabilir.”
Haberde, programda ve tenkitte anlatıların “düzene uygun” olmasından epeyce; anlatıcıların değerlendirmelerinin kıymet yargısı olduğunu kabul etmelidir.
Tarihsel olayların kıymetlendirilmesi yargının konusu değildir.
Bilimsel olmaktan fazla kendi görüşlerine bakılırsa yapılan değerlendirmeler kararında; haberi “terör amaçlı”, eleştiriyi “terör” saymak RTÜK’ün bir kısım üyelerinin nizama uygun görüşlerine nazaran yayın hizmetinin ortaya çıkarılmasını beklemek toplumsal hayatın acılarına ve geçmiş hakikate terstir.
Tarihle ve olaylarla yüzleşmeye ve yaşanılan travmaları paylaşarak acıları azaltmayı hedefleyen televizyon programları cezalandırılmak için değil toplumun gerçeklerle yüzleşmesi için vardır.
Hakikat, yaşanan acıdır. Kucağında bir torba ortasında oğlunun kemiklerini taşıyan babanın yaşadığı acı ile toplumun yüzleşmesi kaidedir.
Kamuoyunun gözü kulağı basındır. Bir babanın yaşadıklarını görmezden gelmeyi gazetecilerden kimse beklemesin.
Katlanabilir misiniz?
Acaba kucağınızda bir torba, ortasında oğlunuzun senelerca gömülü kalmış kemiklerini taşıyabilir misiniz?
Baba Ali İstek Arslan, 7 yıl Sur ’da gömülü kalan oğlu Hakan Arslan’ın kemiklerini Çavuşlu Köyü’nde toprağa vermiş. Ali İstek Arslan, telefonla BBC Türkçe’ ye konuşmasında oğlunun kemiklerini Adliye binasından teslim alacağından haberi yokmuş.
“Ne savcı vardı ne de hâkim, bir memur vardı, 28 yaşındaki oğlumun kemiklerinin olduğu kutuyu dolaptan çıkarıp elime verdiler, bunu hiç beklemiyordum, gözlerim karardı, nefesim kesildi, güya o an tüm Diyarbakır başıma yıkıldı. “İçinde oğlumun kemiklerinin olduğu o kutuyu nasıl teslim aldım, nasıl götürdüm hatırlamıyorum, kahroldum.”
Ali İstek Arslan, cenazeyi İsimli Tıp morgundan tabutla teslim almayı bekliyormuş:
“Cenazeyi teslim almamız için resmi evrakları almak için adliyeye gitmiştim, yeğenlerim oteldeydi, onları uyandırmadan dokümanları almak için erken çıktım ve belgeyi alıp sonrasındasında İsimli Tıp’a birlikte gideriz diye düşündüm. Adliye binasına gittiğimde yalnızca bir memur vardı. Bir odaya gittik, memur dolaptan çıkardığı bir torbayı da verdi, oysaki torbadaki kutuda oğlumun kemikleri varmış. Kutuyu teslim eden işçi de mahcuptu. ‘Bu yapılan insanlığa sığmaz’ diyebileceğim hiç bir yetkili yoktu orada. Çalışana bir şey söylemeye de kıyamadım.”
Hangi hakikat, hangi acı, hangi yas, hangi torbaya sığar?”