A
admin
Guest
Şahit …’in sevk ve yönetimindeki araçla yanında bulunan arkadaşı mağdur … ile bir arada … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank önünde seyir halinde giderken, sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekicinin U dönüşü yapacağı sırada kendilerini fark etmemesi üzerine kaza tehlikesi atlatmışlardır.
Şahit …’nın, aracıyla çekicinin önünden geçip 4-5 metre ileride durduğu, araçtan inen mağdur …’in, sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmıştır.
Bunun üzerine sanık …’ın araçta bulundurduğu 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapındaki ağaç sopayı alıp mağdurun üzerine hakikat yürüdüğü ve sopayla mağdurun kasığının alt tarafına vurarak yaralamıştır.
Etrafta bulunanlar ile olay yerinin yakınındaki polislerin müdahale ederek sanıkla mağduru ayırmışlar, mağdur sıradan bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte yaralanmıştır.
Evrak kapsamına göre sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekiciyle dönüş yaptığı yerde U dönüşünün yasak olduğuna dair bir belirleme yapılamamakla birlikte, sanığın savunmasında şahidin sevk ve yönetimindeki aracı, kör noktada kalması niçiniyle goremediğini beyan etmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Şurası mahallî mahkemenin öne sürülen nedeninde yer alan tespiti kabul etti. Buna bakılırsa;
Şahit ve mağdurun ise sanığın yasak olan yerden U dönüşü yaptığını söz etmeleri, kolluk tutanağı, sanık savunması ile şahit ve mağdur anlatımlarına bakılırsa sanığın yaralamalı yahut maddi hasarlı trafik kazasına niye olabilecek biçimde U dönüşü yapmak için sola yanlışsız hareket yapması karşısında, haksız fiil olarak kabul edilmesi gereken bu davranış niçiniyle birinci haksız hareketin sanıktan kaynaklandığı, mağdurun ise bu haksız fiile yönelik sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmasının tahrikte etki-tepki istikrarını sanık lehine bozmayacak biçimde orantılı olması karşısında, sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşmadığını kabul eden Lokal Mahkeme kararında rastgele bir isabetsizlik görülmemiştir.
T.C.
YARGITAY
CEZA GENEL HEYETİ
E:2017/199
K: 2020/504
sonucu Veren
Yargıtay Dairesi: 3. Ceza Dairesi
mahkemesi: Asliye Ceza Sayısı: 36-192
Taammüden yaralama hatasından sanık …’ın TCK’nın 86/2, 86/3-e, 62/1, 52/2-4 ve 54. unsurları uyarınca 4.500 TL isimli para cezası ile cezalandırılmasına, taksitlendirmeye ve müsadereye ait Nazilli 4. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 30.10.2014 tarihindeki ve 112-598 sayılı kararın sanık tarafınca temyiz edilmesi üzerine belgeyi inceleyen Yargıtay 3. Ceza Dairesince 03.11.2015 tarih ve 16441-30663 sayı ile;
“…Sanığın savunmasında katılanın kendisine hakaret ettiğini belirtmesi, şahit …’in de bu anlatımı doğruladığı anlaşılmakla, mağdurun sanığa yönelik hakaretamiz kelam söylemesinin sanık faydasına 5237 sayılı TCK’nın 29. unsurunda düzenlenen haksız tahrik kararlarının uygulanması gerektiği gözetilmeden yazılı biçimde karar kurulması,” isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Mahallî Mahkeme ise 11.02.2016 tarih ve 36-192 sayı ile;
“…Müşteki sanık …’ın müşteki sanık …’in tüm basamaklarda değişmeyen samimi beyanlarına göre müşteki sanığın trafikteki seyrini tehlikeye düşürecek biçimde hareket ettiği, çünkü kendi beyanında da aracın kör tarafına geçtiği için müştekiyi bakılırsamediğini beyan ettiği, buna yönelik müştekinin yansısı hakaret istikametinde olmuş ise de sanık …’ın trafik güvenliğini tehlikeye sokacak nitelikte aksiyonda bulunmak suretiyle birinci haksız durumun müşteki sanık …’dan kaynaklandığı ve olayı yatıştırmak yerine aracından sopa alarak müşteki sanık …’e saldırarak yaraladığı, haksız tahrik oluşturan fiilin kesinlikle cürüm vasfında olması gerekmeyip haksız fiil niteliğinde olmasının kâfi olduğu, buna göre de birinci haksız hareketin sanık …’dan kaynaklandığı ve haksız tahrike karşı haksız tahrikten yararlanmanın mümkün olmayacağı, bu prestijle Mahkememizin bozma öncesi verdiği sonucun metot ve kanuna uygun olduğu” halindeki münasebetle bozmaya direnerek evvelki karar üzere sanığın mahkümiyetine karar vermiştir.
Bu kararın de sanık tarafınca temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 04.06.2016 tarihindeki ve 122009 sayılı “bozma” istekli tebliğnamesi ile Yargıtay Birinci Başkanlığına gelen evrak, Ceza Genel Kurulunca 07.12.2016 tarih ve 919-738 sayı ile 6763 sayılı Kanun’un 38. unsuru ile 5320 sayılı Kanun’a eklenen süreksiz 10. unsur uyarınca sonucuna direnilen Daireye gönderilmiş, tıpkı unsur uyarınca inceleme yapan Yargıtay 3. Ceza Dairesince 27.02.2017 tarih ve 531-1893 sayı ile direnme sonucunın yerinde görülmemesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına iade edilen belge, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan münasebetlerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
CEZA GENEL ŞURASI KARARI
Mağdur sanık … hakkında hakaret hatasından verilen düşme sonucu temyiz edilmeksizin mutlaklaşmış olup direnmenin kapsamına bakılırsa inceleme sanık … hakkında taammüden yaralama cürmünden kurulan kararla sonlu olarak yapılmıştır.
Özel Daire ile Lokal Mahkeme içinde oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşup oluşmadığının belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen evrak kapsamından;
05.12.2013 tarihinde saat 18.45’te düzenlenen tutanakta; saat 16.30 sıralarında İstasyon Meydanı, ING Bank önünde grup aracı içerisinde beklenildiği sırada, trafik takımlarının yanılgılı park niçiniyle özel bir çekiciye araç yüklettikleri, çekicinin Uğur Mumcu Parkı tarafından dönüş yapmaya çalıştığı sırada park tarafından gelen … plaka sayılı araç şoförünün yol verme yüzünden korna çaldığı, çekicinin önünden geçip yaklaşık 5 metre ileride duran aracın sağ ön kapısından inen … isimli kişinin, sağ elini üst kaldırarak alımlı sürücüsüne hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırdığı, bunun üzerine alımlı sürücüsü …’ın elinde ağaç sopa ile süratli bir biçimde araçtan inip sopayı havaya kaldırarak 5-6 metre ilerisinde bulunan …’e hakikat ilerlediği, müdahale etmek üzere olay yerine koşulduğu, …’ın elindeki sopayı …’e vuracağı sırada etrafta bulunanlar tarafınca önlendiği, sopanın …’e isabet edip etmediğinin tam olarak görülemediği, hadiseden daha sonra her iki şahsın da şikayetçi olmadıklarını beyan ederek ayrıldıkları, tıpkı gün saat 17.30 sıralarında …’in Hürriyet Polis Merkezine giderek şikayette bulunduğunun öğrenildiği, bunun üzerine Polis Merkezine çağrılan …’ın hatada kullandığı 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapında ağaç sopayı gorevlilere teslim ettiği, sopanın koruma altına alındığının bildirildiği,
Nazilli Devlet Hastanesince düzenlenen 05.12.2013 tarihindeki raporda; mağdurun sağ kasıktan 10 cm kadar aşağısında 10×15 cm ebadında yüzeysel hiperemi olduğu, faydalanmasının sıradan bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte olduğunun açıklandıği,
Anlaşılmaktadır.
Mağdur … basamaklarda; olay günü saat 16.30 sıralarında arkadaşı …’in sevk ve yönetimindeki araçla … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank karşısında seyir halinde bulunduğu sırada sol taraflarından gelen ve üzerinde … yazılı olan alımlı şoförünün kendilerine bakmadan yasak bulunmasına karşın U dönüşü yapmaya başladığını, çekiciye korna çaldıklarını ve çekiciyi tam geçtikleri sırada ismini daha sonradan öğrendiği cazibeli şoförü sanık …’ın el kol hareketi yaparak ana avrat küfredip hakarette bulunduğunu, arkadaşı …’nın az ileride aracı durdurduğunu, kendisinin de araçtan inerek sanığa “Ayı mısın? Dikkat etsene, üstümüze çıkıyordun” söylemiş olduğini, tekrar araca bineceği sırada sanığın eline aldığı odun sopası ile üzerine yanlışsız koşarak geldiğini ve elindeki odunu başına hakikat kaldırıp salladığını, kendisini korumak için başını ellerinin ortasına aldığını, sanığın elindeki odunla sağ kasığına vurduğunu, bu darbenin tesiriyle araca oturduğunu, bu sırada polis memurlarının gelerek ortaya girdiklerini ve sanığın kendisini daha fazla darbetmesine mani olduklarını, sanığa karşı rastgele bir fiili saldırısının olmadığını,
Şahit … evrelerde; olay günü saat 16.30 sıralarında sevk ve yönetimindeki 09 NL 724 plakalı aracıyla yanında arkadaşı …’le birlikte … Mahallesi, İstasyon Bulvarı, ING Bank karşısında seyir halindeyken U dönüşü yapmaya kalkışan çekicinin neredeyse kendilerine çarpacağını, sıkıntı da olsa hareket yaparak aracını kurtardığını ve az ileride durduğunu, cazip şoförünün el kol işareti yaptığını, yanındaki arkadaşı Çetin’in araçtan inerek kapının yanından cazibeli şoförüne “Allah’ın ayısı biraz dikkatli sür, üstümüze çıkacaksın” söylemiş olduğini, ondan sonrasında yeniden araca döndüğünü, bu esnada ismini daha sonradan … olarak öğrendiği alımlı şoförü sanığın elinde odun sopası ile Çetin’i üzerine hakikat koştuğunu, sanığın sopayı Çetin’in başına yanlışsız kaldırıp vuracağı sırada Çetin’in başını kollarının ortasına aldığını, sanığın ise Çetin’in sağ kasığına yanlışsız vurduğunu, Çetin’in aracın içerisine düşerek oturduğunu, sonrasındasında olay yerine gelen polislerin müdahale ederek Çetin’in daha fazla darbedilmesine pürüz olduklarını, Çetin ve kendisinin sanığa fiili akında bulunmadıklarını,
Söz etmişlerdir.
Sanık kademelerde; olay tarihinde saat 16.30 sıralarında sevk ve yönetimindeki çekiciye araç yükledikten daha sonra … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank önünden dönüş yapmak istediği sırada, çekicinin kör noktasında kalması niçiniyle goremediği bir aracın önünden geçtiğini ve az ileride durduğunu, ismini daha sonradan öğrendiği mağdur …’in yolcu olarak bulunduğu araçtan aşağıya inerek kendisine hitaben “Öküz, ayı, hayvan o… çocuğu” söylemiş olduğini, sonlanarak aracında bulunan yaklaşık 40 cm uzunluğundaki ağaç kesimini eline alıp mağdurun yanına gittiğini, olay yerinin yakınında bulunan polislerin geldiklerini ve kendilerini ayırdıklarını, mağdura vurup vurmadığını hatırlamadığını, birbirlerinden şikayetçi olmadıkları için polislerin tutanak tutarak olay yerinden ayrıldıklarını, mağdurun olay daha sonrasında rapor aldırarak hakkında şikayetçi olduğunu öğrendiğini, Polis Merkezine giderek kullandığı ağaç modülünü teslim ettiğini,
Savunmuştur.
İnsanın dış dünyaya yansıyan davranışlarını temel alan ceza hukuku, onun davranışlarında iç dünyasının, o anki ruh halinin ve genel ruhsal özelliklerinin kıymeti bulunduğunu kabul ederek bu ruhsal durumlara muhakkak bir hukuksal kıymet vermektedir. Bu prestijle çağdaş ceza hukuku yalnızca işlenen cürmü değil, cürmün işlenmesinde tesirli olan niçinleri göz önünde bulundurarak cezalandırma yoluna gitmektedir (Devrim Aydın, Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Haksız Tahrik, AÜHFD, 2004, C. 54, s.225.).
Haksız hareketin kişi üzerinde ve onun ruhsal aleminde bir reaksiyon doğuracağını kabul eden çağdaş ceza hukuku, failin bu durumunu kıymetlendirmekte, cezai sorumluluğunu azaltan bir sebep olarak görmektedir. Failin bu subjektif durumuna kıymet veren çeşitli ülkelerin ceza kanunlarında, failin cezasında muhakkak oranlarda indirim yapılması aslı kabul edilmiştir (M. Muhtar Çağlayan, Yargıtay İçtihatları Işığında Haksız Tahrik üzerine Bir İzah Denemesi, Adalet Mecmuası, Ocak -Şubat, 1982, S.1, s.14.).
Bu niyetten hareketle 5237 sayılı TCK’nın 29. unsurunda de haksız tahrik;
“Haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet yahut şiddetli elemin tesiri altında cürüm işleyen kimseye, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası yerine onsekiz yıldan yirmidört yıla ve müebbet mahpus cezası yerine oniki yıldan onsekiz yıla kadar mahpus cezası verilir. Başka hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir” formunda, ceza sorumluluğunu azaltan bir niye olarak kabul edilmiştir.
Ceza sorumluluğunu azaltan bir niye olarak düzenlenen haksız tahrik, kişinin haksız bir fiilin kendisinde meydana getirdiği hiddet ya da şiddetli elemin tesiri altında hata işlemesi durumunda kusur yeteneğindeki azalmayı tabir etmektedir. o biçimde fail, hata sürece istikametinde evvelde bir karar vermeden, dışarıdan gelen tesirin ruhsal yapısı üzerinde meydana getirdiği karışıklığın sonucu olarak bir hata işlemeye yönelmektedir. Bu tarafıyla haksız tahrik, kusurun irade ögesi üzerinde tesirli olan niçinlerden biridir. Diğer bir anlatımla, haksız tahrik halinde failin iradesi üzerinde zayıflama meydana gelmekte, bu biçimdece haksız fiilin meydana getirdiği hiddet yahut şiddetli elemin tesiri altındaki kişinin kabahat işlemekten kendisini alıkoyma yeteneği değerli ölçüde azalmaktadır.
Ceza Genel Şurasının istikrar kazanmış kararları ile öğretide de kabul goren görüşler doğrultusunda haksız tahrik kararının uygulanabilmesi için;
a) Tahriki oluşturan haksız bir fiil bulunmalı,
b) Fail öfke yahut şiddetli elemin tesiri altında kalmalı,
c) Failin işlediği hata bu ruhsal durumunun yansısı olmalı,
d) Haksız tahrik teşkil eden hareket mağdurdan sadır olmalıdır.
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda, 765 sayılı Kanun’da yer alan “ağır – yavaşça tahrik” ayırımına son verilerek; tahriki oluşturan hareket, somut olayın özelliklerine nazaran hakim tarafınca değerlendirilip, sanığın iradesine tesiri göz önünde bulundurulmak suretiyle, unsurda gösterilen iki hudut içinde belirlenen oranda cezasından indirim yapılacağı karar altına alınmıştır.
Haksız tahrik kararının uygulanabilmesi açısından, failin hatası birinci haksız fiilin doğurduğu öfke yahut şiddetli elemin tesiriyle işleyip işlememesi kıymetlidir. Mağdur ya da ölenden gelen haksız hareketin ruhsal etkisinin devam ettiğinin kabulünde mecburilik bulunan hallerde, haksız tahrik kararının uygulanması gerekmektedir.
Yerleşmiş yargısal kararlarda kabul edildiği üzere, gerek fail, gerekse mağdurun karşılıklı haksız davranışlarda bulunması halinde, tahrik uygulamasında kural olarak, haksız bir hareket ile mağduru tahrik eden fail, karşılaştığı yansıdan dolayı tahrik altında kaldığını ileri süremez. Lakin maruz kaldığı reaksiyon, kendi gerçekleştirdiği aksiyonla karşılaştırıldığında çok bir hal almışsa, diğer bir deyişle reaksiyonda açık bir oransızlık var ise, bu reaksiyonun artık başlı başına haksız bir nitelik alması niçiniyle fail bakımından haksız tahrik oluşturduğu kabul edilmelidir.
Kozmik bir ceza hukuku temel unsuru olan “kuşkudan sanık yararlanır” prensibi uyarınca bir olayda birinci haksız hareketin sanıktan mı, yoksa maktul ya da mağdurdan mı kaynaklandığının her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı kanıtlarla kanıtlanamaması halinde, oluşan kuşku sanık lehine yorumlanarak sanığın TCK’nın 29. unsurundaki haksız tahrik kararından yararlandırılması gerektiği konusunda rastgele bir tereddüt bulunmadığı açık ise de bu kabulün evrak kapsamından anlaşılan olayın gerçekleşme biçimine, somut olayın özelliklerine ve ömrün olağan akışına uygun düşmesi zaruriliği karşısında her olayın kendine mahsus şartları kıymetlendirilerek bir sonuca varılmalıdır.
Bu bilgiler ışığında uyuşmazlık konusu değerlendirildiğinde;
Şahit …’in sevk ve yönetimindeki araçla yanında bulunan arkadaşı mağdur … ile bir arada … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank önünde seyir halinde giderken, sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekicinin U dönüşü yapacağı sırada kendilerini fark etmemesi üzerine kaza tehlikesi atlattıkları, şahit …’nın, aracıyla çekicinin önünden geçip 4-5 metre ileride durduğu, araçtan inen mağdur …’in, sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırdığı, bunun üzerine sanık …’ın araçta bulundurduğu 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapındaki ağaç sopayı alıp mağdurun üzerine hakikat yürüdüğü ve sopayla mağdurun kasığının alt tarafına vurarak yaraladığı, etrafta bulunanlar ile olay yerinin yakınındaki polislerin müdahale ederek sanıkla mağduru ayırdıkları, mağdurun sıradan bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte yaralandığı hadisede; belge kapsamına nazaran sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekiciyle dönüş yaptığı yerde U dönüşünün yasak olduğuna dair bir belirleme yapılamamakla birlikte, sanığın savunmasında şahidin sevk ve yönetimindeki aracı, kör noktada kalması niçiniyle bakılırsamediğini beyan etmesi, şahit ve mağdurun ise sanığın yasak olan yerden U dönüşü yaptığını söz etmeleri, kolluk tutanağı, sanık savunması ile şahit ve mağdur anlatımlarına göre sanığın yaralamalı yahut maddi hasarlı trafik kazasına niye olabilecek biçimde U dönüşü yapmak için sola gerçek hareket yapması karşısında, haksız fiil olarak kabul edilmesi gereken bu davranış niçiniyle birinci haksız hareketin sanıktan kaynaklandığı, mağdurun ise bu haksız fiile yönelik sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmasının tahrikte etki-tepki istikrarını sanık lehine bozmayacak biçimde orantılı olması karşısında, sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşmadığını kabul eden Lokal Mahkeme kararında rastgele bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu prestijle, Lokal Mahkemenin direnme öne sürülen nedeninin isabetli olduğuna, metot ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan bir Ceza Genel Heyeti Üyesi; sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma kaidelerinin oluştuğu niyetiyle karşı oy kullanmıştır.
SONUÇ:
Açıklanan niçinlerle;
1- Mahallî Mahkemenin direnme öne sürülen sebebinin İSABETLİ OLDUĞUNA,
2- Nazilli 4. Asliye Ceza Mahkemesinin yordam ve kanuna uygun bulunan 11.02.2016 tarihindeki ve 36-192 sayılı direnme sonucuna bahis mahkümiyet kararının ONANMASINA,
3- Evrakın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 03.12.2020 tarihinde yapılan müzakerede oy fazlacaluğuyla karar verildi.
Şahit …’nın, aracıyla çekicinin önünden geçip 4-5 metre ileride durduğu, araçtan inen mağdur …’in, sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmıştır.
Bunun üzerine sanık …’ın araçta bulundurduğu 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapındaki ağaç sopayı alıp mağdurun üzerine hakikat yürüdüğü ve sopayla mağdurun kasığının alt tarafına vurarak yaralamıştır.
Etrafta bulunanlar ile olay yerinin yakınındaki polislerin müdahale ederek sanıkla mağduru ayırmışlar, mağdur sıradan bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte yaralanmıştır.
Evrak kapsamına göre sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekiciyle dönüş yaptığı yerde U dönüşünün yasak olduğuna dair bir belirleme yapılamamakla birlikte, sanığın savunmasında şahidin sevk ve yönetimindeki aracı, kör noktada kalması niçiniyle goremediğini beyan etmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Şurası mahallî mahkemenin öne sürülen nedeninde yer alan tespiti kabul etti. Buna bakılırsa;
Şahit ve mağdurun ise sanığın yasak olan yerden U dönüşü yaptığını söz etmeleri, kolluk tutanağı, sanık savunması ile şahit ve mağdur anlatımlarına bakılırsa sanığın yaralamalı yahut maddi hasarlı trafik kazasına niye olabilecek biçimde U dönüşü yapmak için sola yanlışsız hareket yapması karşısında, haksız fiil olarak kabul edilmesi gereken bu davranış niçiniyle birinci haksız hareketin sanıktan kaynaklandığı, mağdurun ise bu haksız fiile yönelik sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmasının tahrikte etki-tepki istikrarını sanık lehine bozmayacak biçimde orantılı olması karşısında, sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşmadığını kabul eden Lokal Mahkeme kararında rastgele bir isabetsizlik görülmemiştir.
T.C.
YARGITAY
CEZA GENEL HEYETİ
E:2017/199
K: 2020/504
sonucu Veren
Yargıtay Dairesi: 3. Ceza Dairesi
mahkemesi: Asliye Ceza Sayısı: 36-192
Taammüden yaralama hatasından sanık …’ın TCK’nın 86/2, 86/3-e, 62/1, 52/2-4 ve 54. unsurları uyarınca 4.500 TL isimli para cezası ile cezalandırılmasına, taksitlendirmeye ve müsadereye ait Nazilli 4. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 30.10.2014 tarihindeki ve 112-598 sayılı kararın sanık tarafınca temyiz edilmesi üzerine belgeyi inceleyen Yargıtay 3. Ceza Dairesince 03.11.2015 tarih ve 16441-30663 sayı ile;
“…Sanığın savunmasında katılanın kendisine hakaret ettiğini belirtmesi, şahit …’in de bu anlatımı doğruladığı anlaşılmakla, mağdurun sanığa yönelik hakaretamiz kelam söylemesinin sanık faydasına 5237 sayılı TCK’nın 29. unsurunda düzenlenen haksız tahrik kararlarının uygulanması gerektiği gözetilmeden yazılı biçimde karar kurulması,” isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Mahallî Mahkeme ise 11.02.2016 tarih ve 36-192 sayı ile;
“…Müşteki sanık …’ın müşteki sanık …’in tüm basamaklarda değişmeyen samimi beyanlarına göre müşteki sanığın trafikteki seyrini tehlikeye düşürecek biçimde hareket ettiği, çünkü kendi beyanında da aracın kör tarafına geçtiği için müştekiyi bakılırsamediğini beyan ettiği, buna yönelik müştekinin yansısı hakaret istikametinde olmuş ise de sanık …’ın trafik güvenliğini tehlikeye sokacak nitelikte aksiyonda bulunmak suretiyle birinci haksız durumun müşteki sanık …’dan kaynaklandığı ve olayı yatıştırmak yerine aracından sopa alarak müşteki sanık …’e saldırarak yaraladığı, haksız tahrik oluşturan fiilin kesinlikle cürüm vasfında olması gerekmeyip haksız fiil niteliğinde olmasının kâfi olduğu, buna göre de birinci haksız hareketin sanık …’dan kaynaklandığı ve haksız tahrike karşı haksız tahrikten yararlanmanın mümkün olmayacağı, bu prestijle Mahkememizin bozma öncesi verdiği sonucun metot ve kanuna uygun olduğu” halindeki münasebetle bozmaya direnerek evvelki karar üzere sanığın mahkümiyetine karar vermiştir.
Bu kararın de sanık tarafınca temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 04.06.2016 tarihindeki ve 122009 sayılı “bozma” istekli tebliğnamesi ile Yargıtay Birinci Başkanlığına gelen evrak, Ceza Genel Kurulunca 07.12.2016 tarih ve 919-738 sayı ile 6763 sayılı Kanun’un 38. unsuru ile 5320 sayılı Kanun’a eklenen süreksiz 10. unsur uyarınca sonucuna direnilen Daireye gönderilmiş, tıpkı unsur uyarınca inceleme yapan Yargıtay 3. Ceza Dairesince 27.02.2017 tarih ve 531-1893 sayı ile direnme sonucunın yerinde görülmemesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına iade edilen belge, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan münasebetlerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
CEZA GENEL ŞURASI KARARI
Mağdur sanık … hakkında hakaret hatasından verilen düşme sonucu temyiz edilmeksizin mutlaklaşmış olup direnmenin kapsamına bakılırsa inceleme sanık … hakkında taammüden yaralama cürmünden kurulan kararla sonlu olarak yapılmıştır.
Özel Daire ile Lokal Mahkeme içinde oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşup oluşmadığının belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen evrak kapsamından;
05.12.2013 tarihinde saat 18.45’te düzenlenen tutanakta; saat 16.30 sıralarında İstasyon Meydanı, ING Bank önünde grup aracı içerisinde beklenildiği sırada, trafik takımlarının yanılgılı park niçiniyle özel bir çekiciye araç yüklettikleri, çekicinin Uğur Mumcu Parkı tarafından dönüş yapmaya çalıştığı sırada park tarafından gelen … plaka sayılı araç şoförünün yol verme yüzünden korna çaldığı, çekicinin önünden geçip yaklaşık 5 metre ileride duran aracın sağ ön kapısından inen … isimli kişinin, sağ elini üst kaldırarak alımlı sürücüsüne hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırdığı, bunun üzerine alımlı sürücüsü …’ın elinde ağaç sopa ile süratli bir biçimde araçtan inip sopayı havaya kaldırarak 5-6 metre ilerisinde bulunan …’e hakikat ilerlediği, müdahale etmek üzere olay yerine koşulduğu, …’ın elindeki sopayı …’e vuracağı sırada etrafta bulunanlar tarafınca önlendiği, sopanın …’e isabet edip etmediğinin tam olarak görülemediği, hadiseden daha sonra her iki şahsın da şikayetçi olmadıklarını beyan ederek ayrıldıkları, tıpkı gün saat 17.30 sıralarında …’in Hürriyet Polis Merkezine giderek şikayette bulunduğunun öğrenildiği, bunun üzerine Polis Merkezine çağrılan …’ın hatada kullandığı 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapında ağaç sopayı gorevlilere teslim ettiği, sopanın koruma altına alındığının bildirildiği,
Nazilli Devlet Hastanesince düzenlenen 05.12.2013 tarihindeki raporda; mağdurun sağ kasıktan 10 cm kadar aşağısında 10×15 cm ebadında yüzeysel hiperemi olduğu, faydalanmasının sıradan bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte olduğunun açıklandıği,
Anlaşılmaktadır.
Mağdur … basamaklarda; olay günü saat 16.30 sıralarında arkadaşı …’in sevk ve yönetimindeki araçla … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank karşısında seyir halinde bulunduğu sırada sol taraflarından gelen ve üzerinde … yazılı olan alımlı şoförünün kendilerine bakmadan yasak bulunmasına karşın U dönüşü yapmaya başladığını, çekiciye korna çaldıklarını ve çekiciyi tam geçtikleri sırada ismini daha sonradan öğrendiği cazibeli şoförü sanık …’ın el kol hareketi yaparak ana avrat küfredip hakarette bulunduğunu, arkadaşı …’nın az ileride aracı durdurduğunu, kendisinin de araçtan inerek sanığa “Ayı mısın? Dikkat etsene, üstümüze çıkıyordun” söylemiş olduğini, tekrar araca bineceği sırada sanığın eline aldığı odun sopası ile üzerine yanlışsız koşarak geldiğini ve elindeki odunu başına hakikat kaldırıp salladığını, kendisini korumak için başını ellerinin ortasına aldığını, sanığın elindeki odunla sağ kasığına vurduğunu, bu darbenin tesiriyle araca oturduğunu, bu sırada polis memurlarının gelerek ortaya girdiklerini ve sanığın kendisini daha fazla darbetmesine mani olduklarını, sanığa karşı rastgele bir fiili saldırısının olmadığını,
Şahit … evrelerde; olay günü saat 16.30 sıralarında sevk ve yönetimindeki 09 NL 724 plakalı aracıyla yanında arkadaşı …’le birlikte … Mahallesi, İstasyon Bulvarı, ING Bank karşısında seyir halindeyken U dönüşü yapmaya kalkışan çekicinin neredeyse kendilerine çarpacağını, sıkıntı da olsa hareket yaparak aracını kurtardığını ve az ileride durduğunu, cazip şoförünün el kol işareti yaptığını, yanındaki arkadaşı Çetin’in araçtan inerek kapının yanından cazibeli şoförüne “Allah’ın ayısı biraz dikkatli sür, üstümüze çıkacaksın” söylemiş olduğini, ondan sonrasında yeniden araca döndüğünü, bu esnada ismini daha sonradan … olarak öğrendiği alımlı şoförü sanığın elinde odun sopası ile Çetin’i üzerine hakikat koştuğunu, sanığın sopayı Çetin’in başına yanlışsız kaldırıp vuracağı sırada Çetin’in başını kollarının ortasına aldığını, sanığın ise Çetin’in sağ kasığına yanlışsız vurduğunu, Çetin’in aracın içerisine düşerek oturduğunu, sonrasındasında olay yerine gelen polislerin müdahale ederek Çetin’in daha fazla darbedilmesine pürüz olduklarını, Çetin ve kendisinin sanığa fiili akında bulunmadıklarını,
Söz etmişlerdir.
Sanık kademelerde; olay tarihinde saat 16.30 sıralarında sevk ve yönetimindeki çekiciye araç yükledikten daha sonra … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank önünden dönüş yapmak istediği sırada, çekicinin kör noktasında kalması niçiniyle goremediği bir aracın önünden geçtiğini ve az ileride durduğunu, ismini daha sonradan öğrendiği mağdur …’in yolcu olarak bulunduğu araçtan aşağıya inerek kendisine hitaben “Öküz, ayı, hayvan o… çocuğu” söylemiş olduğini, sonlanarak aracında bulunan yaklaşık 40 cm uzunluğundaki ağaç kesimini eline alıp mağdurun yanına gittiğini, olay yerinin yakınında bulunan polislerin geldiklerini ve kendilerini ayırdıklarını, mağdura vurup vurmadığını hatırlamadığını, birbirlerinden şikayetçi olmadıkları için polislerin tutanak tutarak olay yerinden ayrıldıklarını, mağdurun olay daha sonrasında rapor aldırarak hakkında şikayetçi olduğunu öğrendiğini, Polis Merkezine giderek kullandığı ağaç modülünü teslim ettiğini,
Savunmuştur.
İnsanın dış dünyaya yansıyan davranışlarını temel alan ceza hukuku, onun davranışlarında iç dünyasının, o anki ruh halinin ve genel ruhsal özelliklerinin kıymeti bulunduğunu kabul ederek bu ruhsal durumlara muhakkak bir hukuksal kıymet vermektedir. Bu prestijle çağdaş ceza hukuku yalnızca işlenen cürmü değil, cürmün işlenmesinde tesirli olan niçinleri göz önünde bulundurarak cezalandırma yoluna gitmektedir (Devrim Aydın, Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Haksız Tahrik, AÜHFD, 2004, C. 54, s.225.).
Haksız hareketin kişi üzerinde ve onun ruhsal aleminde bir reaksiyon doğuracağını kabul eden çağdaş ceza hukuku, failin bu durumunu kıymetlendirmekte, cezai sorumluluğunu azaltan bir sebep olarak görmektedir. Failin bu subjektif durumuna kıymet veren çeşitli ülkelerin ceza kanunlarında, failin cezasında muhakkak oranlarda indirim yapılması aslı kabul edilmiştir (M. Muhtar Çağlayan, Yargıtay İçtihatları Işığında Haksız Tahrik üzerine Bir İzah Denemesi, Adalet Mecmuası, Ocak -Şubat, 1982, S.1, s.14.).
Bu niyetten hareketle 5237 sayılı TCK’nın 29. unsurunda de haksız tahrik;
“Haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet yahut şiddetli elemin tesiri altında cürüm işleyen kimseye, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası yerine onsekiz yıldan yirmidört yıla ve müebbet mahpus cezası yerine oniki yıldan onsekiz yıla kadar mahpus cezası verilir. Başka hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir” formunda, ceza sorumluluğunu azaltan bir niye olarak kabul edilmiştir.
Ceza sorumluluğunu azaltan bir niye olarak düzenlenen haksız tahrik, kişinin haksız bir fiilin kendisinde meydana getirdiği hiddet ya da şiddetli elemin tesiri altında hata işlemesi durumunda kusur yeteneğindeki azalmayı tabir etmektedir. o biçimde fail, hata sürece istikametinde evvelde bir karar vermeden, dışarıdan gelen tesirin ruhsal yapısı üzerinde meydana getirdiği karışıklığın sonucu olarak bir hata işlemeye yönelmektedir. Bu tarafıyla haksız tahrik, kusurun irade ögesi üzerinde tesirli olan niçinlerden biridir. Diğer bir anlatımla, haksız tahrik halinde failin iradesi üzerinde zayıflama meydana gelmekte, bu biçimdece haksız fiilin meydana getirdiği hiddet yahut şiddetli elemin tesiri altındaki kişinin kabahat işlemekten kendisini alıkoyma yeteneği değerli ölçüde azalmaktadır.
Ceza Genel Şurasının istikrar kazanmış kararları ile öğretide de kabul goren görüşler doğrultusunda haksız tahrik kararının uygulanabilmesi için;
a) Tahriki oluşturan haksız bir fiil bulunmalı,
b) Fail öfke yahut şiddetli elemin tesiri altında kalmalı,
c) Failin işlediği hata bu ruhsal durumunun yansısı olmalı,
d) Haksız tahrik teşkil eden hareket mağdurdan sadır olmalıdır.
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda, 765 sayılı Kanun’da yer alan “ağır – yavaşça tahrik” ayırımına son verilerek; tahriki oluşturan hareket, somut olayın özelliklerine nazaran hakim tarafınca değerlendirilip, sanığın iradesine tesiri göz önünde bulundurulmak suretiyle, unsurda gösterilen iki hudut içinde belirlenen oranda cezasından indirim yapılacağı karar altına alınmıştır.
Haksız tahrik kararının uygulanabilmesi açısından, failin hatası birinci haksız fiilin doğurduğu öfke yahut şiddetli elemin tesiriyle işleyip işlememesi kıymetlidir. Mağdur ya da ölenden gelen haksız hareketin ruhsal etkisinin devam ettiğinin kabulünde mecburilik bulunan hallerde, haksız tahrik kararının uygulanması gerekmektedir.
Yerleşmiş yargısal kararlarda kabul edildiği üzere, gerek fail, gerekse mağdurun karşılıklı haksız davranışlarda bulunması halinde, tahrik uygulamasında kural olarak, haksız bir hareket ile mağduru tahrik eden fail, karşılaştığı yansıdan dolayı tahrik altında kaldığını ileri süremez. Lakin maruz kaldığı reaksiyon, kendi gerçekleştirdiği aksiyonla karşılaştırıldığında çok bir hal almışsa, diğer bir deyişle reaksiyonda açık bir oransızlık var ise, bu reaksiyonun artık başlı başına haksız bir nitelik alması niçiniyle fail bakımından haksız tahrik oluşturduğu kabul edilmelidir.
Kozmik bir ceza hukuku temel unsuru olan “kuşkudan sanık yararlanır” prensibi uyarınca bir olayda birinci haksız hareketin sanıktan mı, yoksa maktul ya da mağdurdan mı kaynaklandığının her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı kanıtlarla kanıtlanamaması halinde, oluşan kuşku sanık lehine yorumlanarak sanığın TCK’nın 29. unsurundaki haksız tahrik kararından yararlandırılması gerektiği konusunda rastgele bir tereddüt bulunmadığı açık ise de bu kabulün evrak kapsamından anlaşılan olayın gerçekleşme biçimine, somut olayın özelliklerine ve ömrün olağan akışına uygun düşmesi zaruriliği karşısında her olayın kendine mahsus şartları kıymetlendirilerek bir sonuca varılmalıdır.
Bu bilgiler ışığında uyuşmazlık konusu değerlendirildiğinde;
Şahit …’in sevk ve yönetimindeki araçla yanında bulunan arkadaşı mağdur … ile bir arada … Mahallesi, İstasyon Meydanı, ING Bank önünde seyir halinde giderken, sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekicinin U dönüşü yapacağı sırada kendilerini fark etmemesi üzerine kaza tehlikesi atlattıkları, şahit …’nın, aracıyla çekicinin önünden geçip 4-5 metre ileride durduğu, araçtan inen mağdur …’in, sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırdığı, bunun üzerine sanık …’ın araçta bulundurduğu 68 cm uzunluğunda ve 3,5 cm çapındaki ağaç sopayı alıp mağdurun üzerine hakikat yürüdüğü ve sopayla mağdurun kasığının alt tarafına vurarak yaraladığı, etrafta bulunanlar ile olay yerinin yakınındaki polislerin müdahale ederek sanıkla mağduru ayırdıkları, mağdurun sıradan bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde yavaşça nitelikte yaralandığı hadisede; belge kapsamına nazaran sanık …’ın sevk ve yönetimindeki çekiciyle dönüş yaptığı yerde U dönüşünün yasak olduğuna dair bir belirleme yapılamamakla birlikte, sanığın savunmasında şahidin sevk ve yönetimindeki aracı, kör noktada kalması niçiniyle bakılırsamediğini beyan etmesi, şahit ve mağdurun ise sanığın yasak olan yerden U dönüşü yaptığını söz etmeleri, kolluk tutanağı, sanık savunması ile şahit ve mağdur anlatımlarına göre sanığın yaralamalı yahut maddi hasarlı trafik kazasına niye olabilecek biçimde U dönüşü yapmak için sola gerçek hareket yapması karşısında, haksız fiil olarak kabul edilmesi gereken bu davranış niçiniyle birinci haksız hareketin sanıktan kaynaklandığı, mağdurun ise bu haksız fiile yönelik sanığa hitaben “Allah’ın ayısı, önüne baksana” diye bağırmasının tahrikte etki-tepki istikrarını sanık lehine bozmayacak biçimde orantılı olması karşısında, sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma şartlarının oluşmadığını kabul eden Lokal Mahkeme kararında rastgele bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu prestijle, Lokal Mahkemenin direnme öne sürülen nedeninin isabetli olduğuna, metot ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan bir Ceza Genel Heyeti Üyesi; sanık hakkında haksız tahrik kararının uygulanma kaidelerinin oluştuğu niyetiyle karşı oy kullanmıştır.
SONUÇ:
Açıklanan niçinlerle;
1- Mahallî Mahkemenin direnme öne sürülen sebebinin İSABETLİ OLDUĞUNA,
2- Nazilli 4. Asliye Ceza Mahkemesinin yordam ve kanuna uygun bulunan 11.02.2016 tarihindeki ve 36-192 sayılı direnme sonucuna bahis mahkümiyet kararının ONANMASINA,
3- Evrakın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 03.12.2020 tarihinde yapılan müzakerede oy fazlacaluğuyla karar verildi.