DeSouza
New member
Evrim Altuğ – Yayın hayatına Eylül 2007’den bugüne basılı olarak devam eden mizah mecmuası Uykusuz’un 25 Eylül 2023 tarihindeki son sayısı ile okurlara “Hoşçakalın…” diyerek kapanışını duyurması, son asırda okurla vedalaşmış birçok yayını gündeme getirdi.
Uykusuz’un vedası üzerine, Milliyet’in de eski çizerlerinden, acıyla güldüren keskin kalemiyle tanıdığımız Cihan Demirci de bir metin paylaştı. Demirci iletisinin başlığını “Uykusuz’un kapanışı, mizah yayıncılığımızın bitişi gibidir” halinde seçti.
Kendisi de alanında 45 yıllık bir tecrübeye sahip Demirci, Karikatürcüler Derneği’nin internet sayfasında yer alan ve hem de geçen hafta kaybettiğimiz kıdemli gazeteci Orhan Erinç’e de hürmet duruşunda bulunduğu metninde, mizah mecmualarının 43 yıllık ‘balon yazarı’ (kaligrafisti) Şevki Sayışman’ın balon yazabildiği son mecmua olarak nitelediği Uykusuz mecmuası hakkındaki fikirlerini, üslûp olarak Sayışman’a da hitaben yazdığı bu açık mektupta, özetle şöyleki kaleme aldı:
“…Uykusuz’un varlığını sürdürüyor olması bile benim için bir umut ışığı oluyordu, demek ki artık o ışık da karardı, epey üzgünüm be Şevki, aslına bakarsanız 6 gündür UYKUSUZ ve perişan biçimdeydim, bu işlere 45 yılımı verdim, karşılığı kocaman bir hiç, senin üzere harikulade bir işçinin işsiz kalması ismine da epeyce üzgünüm, biten mizah yayıncılığımız ismine da fazlaca üzgünüm.”
Gerek Osmanlı İmparatorluğu, gerek 100’ncü yılına giren Türkiye Cumhuriyeti’nde var olmuş bir hayli mizah mecmuasının ömür hikayesi, bu biricik alanın varoluş serüveninin kuyruklu yıldız misali parlak, süratli, eşsiz olduğunu tekrar akıllara getirdi:
Osmanlı’nın birinci mizah mecmuası: Asmaaltı’nda basılan Diyojen
Türkiye’deki birinci basılı mizah yayını, ismini Sinoplu ironi üstadı, hazırcevap ve sinik, sıkıntıcı düşünürden alan, ‘Diyojen Dergisi’ olarak biliniyor. Teodor Kasap tarafınca Fransızca ve Rumca olarak çıkarılırken, 25 Kasım 1870’ten itibaren Osmanlıca yayımlanmaya başlayan birinci Osmanlı mizah mecmuası olarak bilinen Diyojen’in merkezi, İstanbul Asmaaltı’ndaki Camlı Han’ın bodrumunda yer alıyor. Birinci sayısında haftalık olarak basılan ve sloganını Diyojen’den alarak ‘“Gölge etme, öteki ihsan istemem” diyen çalışma, 23’ncü sayı prestijiyle haftada iki, 148’nci sayıdan daha sonra ise üç kere okurla buluşuyor. Namık Kemal ve Mehmet Ali Bey’in de yazılarına yer vermiş mecmua, politik mizaha eğilimi vesilesiyle üç kere süreksiz olarak kapatılırken, 11 Ocak 1873 tarihindeki 183’üncü sayısından daha sonra ise kesin olarak kapatılıyor. Bu mecmuayı, Namık Kemal’in sürgünde de katkıda bulunmaya devam ettiği 1871’de ‘Hayal’, sonraki yıl ‘Çıngıraklı Tatar’, 1873’te ‘Latife ve Kamer’ ile 1874’te ‘Şafak ve Kahkaha’ ve akabinde ‘Geveze ve Meddah’ ile, ‘Çaylak’ isimli müddetli, basılı yayınlar izliyor…
Tek partili periyotta müddetli yazılı mizah dergileri
Cumhuriyetin ilânı ve Latin harflerine geçişle bir arada Türkiye yazılı basınında çıkan birçok yapıtla birlikte varlık gösteren periyodik, yazılı mizah mecmualarının görünüşü ve içeriği de , bu dönüşümden nasibini alıyor. Mizah, Ankara ve İstanbul hükümetleri içinde taraf tutan yayınlar içinde şekillenirken, bunlar içinde çizer, basın ve yayın öncüsü Sedat Simavi’nin çıkardığı, Kurtuluş Savaşı’na dayanak veren ‘Güleryüz’ Ankara hükümetine yakın duruyor. Bu esnada muharrir Refik Halid Karay’ın çıkardığı, ‘Aydede’ mecmuası ise daha çok İstanbul’a yakın bir editoryal tutum içine giriyor. Bu sebeple Kurtuluş Savaşı kazanılınca, Aydede de kapanıyor. Tam da bu süreçte Türkiye mizah tarihine kalın çizgilerle ismini yazdıracak, 1978’e dek basılan ‘Akbaba’ mecmuası dünyaya geliyor. Mecmua, Türk edebiyatının ‘Beş Hececiler’ akımının iki üyesi, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafınca kurulurken, birkaç kere kesintiye uğramakla birlikte, yaklaşık iki bin sayı basılıyor.
Batı Avrupa’da devrin yükselen faşizm dalgasıyla bir arada, başını Cemal Ender Güler’in çektiği ‘Amcabey’ ve takipçilerinin tesirine girilen o günlerde, İkinci Dünya Savaşı Türkiyesi’nde 21 karikatür albümü basılırken, savaşın sona erişiyle ülkede mizah ve yayıncılığı açısından apayrı bir rota kazanıyor.
‘Markopaşa’ ve takipçileri
İkinci Dünya Savaşı ertesinde Türkiye’de yaşanan fazlaca partili rejim, basın, yayın ve mizah dünyasında da tabir özgürlüğü ve yaratıcılık ismine değerli bir yükselişe yer hazırlıyor. Bu süreçte bilhassa Aziz Nesin, Mim Uykusuz, Rıfat Ilgaz ve Sabahattin Ali’nin kurdukları ‘Markopaşa’, 1945 – 1950 içinde, daha fazla sosyalist bir duruş sergileyerek dikkat çekiyor. Bu eleştirel duruşa uygun muhalif içerikleri sebebiyle, 16 Aralık 1946’da ise Sabahattin Ali ve Aziz Nesin tutuklanıyor. CHP’nin karşısında açık bir duruş sergileyen ve gördüğü baskı ile kapatılmalardan ötürü daima isim değiştiren, ‘Malum Paşa’, ‘Bizim Marko Paşa’ üzere isimlerle okurla buluşmaya çalışan yayın, o periyotta 60 bin üzere yüksek bir tiraj elde ederek, Demokrat Parti iktidarı (DP) ismine da değerli bir hisse sahibi oluyor. bir daha o periyotta çıkardığı ‘liberal basın kanunu’ ile dikkat çeken DP’yi açıkça savunan yayın ise Akbaba oluyor. Bunun yanı sıra Türkiye o günlerde, ‘Tef’, ‘Gölge’, ‘Taş-Karikatür’ üzere mecmuaların çıkışına tanıklık ediyor.
Efsane mecmuaların yayım tarihleri
Akbaba: 1922-1977
Markopaşa: 1946-1947
Tef: 1954-1961
Limon: 1985-1991
GırGır : 26 Ağustos 1972-17 Şubat 2017
Çarşaf: 1975-1992
Fırt : Mart 1976-17 Kasım 1998
Dıgıl: 4 Mayıs 1989-8 Şubat 1990
Penguen: 25 Eylül 2002-18 Mayıs 2017
Avni: 1990-1996
Gülmecenin ‘ekol’ markası: GırGır
DP iktidarının 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile sona ermesi üzerine, ülkedeki hiciv düzeyinde de gözle görülür bir yükselme meydana geliyor. Bu süreçte Haldun Simavi’nin ‘Gün’ gazetesinde çeyrek sayfalık ‘GırGır’ isimli köşeye imzasını bırakan Oğuz Aral, gördüğü büyük ilgi üzerine yayını haftalık ve bağımsız olarak sürdürüyor. 26 Ağustos 1972’de birinci sayısı çıkan mecmua, Türkiye çizgi mizahının bir epey ustası için bir okul halini alıyor. Halkın takviyesini alan yayın, periyodun öncü siyasi kurumları Adalet Partisi ve CHP’ye de yakın olmayan tarafsızlığıyla bu süreçte dikkat çekiyor. Keza alanın gelecek kuşaklarına ‘Çiçeği Burnundakiler’ ile hak ettiği yeri ayıran ve buradan fazlaca değerli imzalar çıkaran mecmua, ‘ofset baskı’sıyla da görselliğe yük vererek, başkalarından ayrılıyor. Mecmua o devirde ABD’li ‘Mad’ ve Sovyet Rusya yayını ‘Krokodil’in akabinde, 500 bin tirajla alanında üçüncü büyük mecmua olma muvaffakiyetini gösteriyor. bir daha bu vakitte kapanan Akbaba mecmuasının takipçileri sayılan ‘Çarşaf’ ve ‘Çivi’ ise umulanı veremiyor. Bunun üzere ‘GırGır’ mecmuası de kendi ortasından, Oğuz Aral’ın meslektaşı, kardeşi Tekin Aral öncülüğündeki ‘Fırt’ ve ‘Mikrop’ üzere farklı mecmuaları doğuruyor.
12 Eylül ve Özal’lı yılların gülmecesi
12 Eylül 1980 askeri darbesi ertesinde beş haftalık kapatılma cezası alan ‘GırGır’ın akıbetini, öteki yayınlar da paylaşıyor. O denli ki, Turgut Özal iktidarına varan süreçte mizah adeta yapılamaz hale geliyor. Dahası Karikatürcüler Derneği ve müzesi kapatılıyor; Nasreddin Hoca Yarışı 1987’ye kadar düzenlenemiyor. Bu vakit diliminde GırGır’dan ayrılan genç nesil ise kendi yolunu çizmek ismine ‘Limon’ mecmuası çatısı altında bir ortaya geliyor. Yayının kurucu takımında Tuncay Akgün, Mehmet Çağçağ, Can Barslan, Suat Gönülay ve Gani Müjde üzere isimler öne çıkıyor. Bu süreçte Başbakan Turgut Özal da Cumhurbaşkanı seçiliyor.
1990’lı senelerdan günümüze çizilen yol
Dünya ve Türkiye’nin gerek teknolojik, gerek politik ve gerekse sosyolojik açıdan olağandışı bir süratle dönüştüğü 1990’lı senelerdan günümüze, Türkiye’deki mizah mecmuaları ve takımları de bir daha birebir süratle yeni takım ve anlayışlara yelken açıyor. Sözgelimi periyodun öncü yayını Limon, kendi ortasından 1991’de HBR Maymun mecmuasını çıkarıyor. Bu süreçte gerek kâğıt kaliteleri, gerek takım anlayışları, gerek ebatları ve gerekse maksat kitleleriyle Dıgıl, Hıbır, Pişmiş Kelle, Cafcaf, Öküz, Fırfır, Penguen, LeMan, Hayvan, Dolmuş, Hacamat, O-Haa, Nankör, Koala, Harakiri, D’e’li ve elbette Uykusuz üzere yayınlar, birer kuyruklu yıldız üzere dünya gündemine birer acı tebessümle aydınlık ve hoşluk saçarak düşmeyi biliyor. bir daha hem de Oğuz Aral’ın büyük emek verdiği GırGır’ın zorla el değiştirmesi sebebiyle, ‘Avni’ mecmuası kuruluyor.
Son bir asırda, sayıları 120’yi aşan bu mecmualar, takımlarının maruz kaldıkları fikir ayrılıkları, mali rekabet, mevcut otoritenin söz özgürlüğüne yönelik hali ve kaç yetersizliklerin tesiriyle, ömürlerini olması gerekenden erken tamamlasa bile okurlar hala Avni, Tarzan, Arap Kadri, Makûs Kedi Şerafettin, Sıdıka, Bezgin Bekir, Çılgın Bediş, Muhlis Beyefendi, Süratli Gazeteci, Makus Kız, En Kahraman Rıdvan, Kalamiti Ceyn, Otisabi, Eşi Nadide, Fırat, Baattin üzere bir epey karakterle, toplumsal medya ve arşiv gönüllüsü bir epeyce mizah meraklısının da paylaşımları vesilesiyle bir daha randevulaşıyor; gelecek ismine en güler yüzlü dileklerini, her şeye karşın, bir daha daima birlikte tutuyor, okurlara ‘Ne memnun ‘güldüm’ diyene’ dedirtiyor.
( x ) Kaynakça: Ufuk Boz, Toplumsal Tenkit Sistemi Olarak Mizah, Türkiye’de Mizah Mecmuası örnekleri, Ufuk Boz, Marmara Üniv. 2014, Yüksek lisans tezi
Uykusuz’un vedası üzerine, Milliyet’in de eski çizerlerinden, acıyla güldüren keskin kalemiyle tanıdığımız Cihan Demirci de bir metin paylaştı. Demirci iletisinin başlığını “Uykusuz’un kapanışı, mizah yayıncılığımızın bitişi gibidir” halinde seçti.
Kendisi de alanında 45 yıllık bir tecrübeye sahip Demirci, Karikatürcüler Derneği’nin internet sayfasında yer alan ve hem de geçen hafta kaybettiğimiz kıdemli gazeteci Orhan Erinç’e de hürmet duruşunda bulunduğu metninde, mizah mecmualarının 43 yıllık ‘balon yazarı’ (kaligrafisti) Şevki Sayışman’ın balon yazabildiği son mecmua olarak nitelediği Uykusuz mecmuası hakkındaki fikirlerini, üslûp olarak Sayışman’a da hitaben yazdığı bu açık mektupta, özetle şöyleki kaleme aldı:
“…Uykusuz’un varlığını sürdürüyor olması bile benim için bir umut ışığı oluyordu, demek ki artık o ışık da karardı, epey üzgünüm be Şevki, aslına bakarsanız 6 gündür UYKUSUZ ve perişan biçimdeydim, bu işlere 45 yılımı verdim, karşılığı kocaman bir hiç, senin üzere harikulade bir işçinin işsiz kalması ismine da epeyce üzgünüm, biten mizah yayıncılığımız ismine da fazlaca üzgünüm.”
Gerek Osmanlı İmparatorluğu, gerek 100’ncü yılına giren Türkiye Cumhuriyeti’nde var olmuş bir hayli mizah mecmuasının ömür hikayesi, bu biricik alanın varoluş serüveninin kuyruklu yıldız misali parlak, süratli, eşsiz olduğunu tekrar akıllara getirdi:
Osmanlı’nın birinci mizah mecmuası: Asmaaltı’nda basılan Diyojen
Türkiye’deki birinci basılı mizah yayını, ismini Sinoplu ironi üstadı, hazırcevap ve sinik, sıkıntıcı düşünürden alan, ‘Diyojen Dergisi’ olarak biliniyor. Teodor Kasap tarafınca Fransızca ve Rumca olarak çıkarılırken, 25 Kasım 1870’ten itibaren Osmanlıca yayımlanmaya başlayan birinci Osmanlı mizah mecmuası olarak bilinen Diyojen’in merkezi, İstanbul Asmaaltı’ndaki Camlı Han’ın bodrumunda yer alıyor. Birinci sayısında haftalık olarak basılan ve sloganını Diyojen’den alarak ‘“Gölge etme, öteki ihsan istemem” diyen çalışma, 23’ncü sayı prestijiyle haftada iki, 148’nci sayıdan daha sonra ise üç kere okurla buluşuyor. Namık Kemal ve Mehmet Ali Bey’in de yazılarına yer vermiş mecmua, politik mizaha eğilimi vesilesiyle üç kere süreksiz olarak kapatılırken, 11 Ocak 1873 tarihindeki 183’üncü sayısından daha sonra ise kesin olarak kapatılıyor. Bu mecmuayı, Namık Kemal’in sürgünde de katkıda bulunmaya devam ettiği 1871’de ‘Hayal’, sonraki yıl ‘Çıngıraklı Tatar’, 1873’te ‘Latife ve Kamer’ ile 1874’te ‘Şafak ve Kahkaha’ ve akabinde ‘Geveze ve Meddah’ ile, ‘Çaylak’ isimli müddetli, basılı yayınlar izliyor…
Tek partili periyotta müddetli yazılı mizah dergileri
Cumhuriyetin ilânı ve Latin harflerine geçişle bir arada Türkiye yazılı basınında çıkan birçok yapıtla birlikte varlık gösteren periyodik, yazılı mizah mecmualarının görünüşü ve içeriği de , bu dönüşümden nasibini alıyor. Mizah, Ankara ve İstanbul hükümetleri içinde taraf tutan yayınlar içinde şekillenirken, bunlar içinde çizer, basın ve yayın öncüsü Sedat Simavi’nin çıkardığı, Kurtuluş Savaşı’na dayanak veren ‘Güleryüz’ Ankara hükümetine yakın duruyor. Bu esnada muharrir Refik Halid Karay’ın çıkardığı, ‘Aydede’ mecmuası ise daha çok İstanbul’a yakın bir editoryal tutum içine giriyor. Bu sebeple Kurtuluş Savaşı kazanılınca, Aydede de kapanıyor. Tam da bu süreçte Türkiye mizah tarihine kalın çizgilerle ismini yazdıracak, 1978’e dek basılan ‘Akbaba’ mecmuası dünyaya geliyor. Mecmua, Türk edebiyatının ‘Beş Hececiler’ akımının iki üyesi, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafınca kurulurken, birkaç kere kesintiye uğramakla birlikte, yaklaşık iki bin sayı basılıyor.
Batı Avrupa’da devrin yükselen faşizm dalgasıyla bir arada, başını Cemal Ender Güler’in çektiği ‘Amcabey’ ve takipçilerinin tesirine girilen o günlerde, İkinci Dünya Savaşı Türkiyesi’nde 21 karikatür albümü basılırken, savaşın sona erişiyle ülkede mizah ve yayıncılığı açısından apayrı bir rota kazanıyor.
‘Markopaşa’ ve takipçileri
İkinci Dünya Savaşı ertesinde Türkiye’de yaşanan fazlaca partili rejim, basın, yayın ve mizah dünyasında da tabir özgürlüğü ve yaratıcılık ismine değerli bir yükselişe yer hazırlıyor. Bu süreçte bilhassa Aziz Nesin, Mim Uykusuz, Rıfat Ilgaz ve Sabahattin Ali’nin kurdukları ‘Markopaşa’, 1945 – 1950 içinde, daha fazla sosyalist bir duruş sergileyerek dikkat çekiyor. Bu eleştirel duruşa uygun muhalif içerikleri sebebiyle, 16 Aralık 1946’da ise Sabahattin Ali ve Aziz Nesin tutuklanıyor. CHP’nin karşısında açık bir duruş sergileyen ve gördüğü baskı ile kapatılmalardan ötürü daima isim değiştiren, ‘Malum Paşa’, ‘Bizim Marko Paşa’ üzere isimlerle okurla buluşmaya çalışan yayın, o periyotta 60 bin üzere yüksek bir tiraj elde ederek, Demokrat Parti iktidarı (DP) ismine da değerli bir hisse sahibi oluyor. bir daha o periyotta çıkardığı ‘liberal basın kanunu’ ile dikkat çeken DP’yi açıkça savunan yayın ise Akbaba oluyor. Bunun yanı sıra Türkiye o günlerde, ‘Tef’, ‘Gölge’, ‘Taş-Karikatür’ üzere mecmuaların çıkışına tanıklık ediyor.
Efsane mecmuaların yayım tarihleri
Akbaba: 1922-1977
Markopaşa: 1946-1947
Tef: 1954-1961
Limon: 1985-1991
GırGır : 26 Ağustos 1972-17 Şubat 2017
Çarşaf: 1975-1992
Fırt : Mart 1976-17 Kasım 1998
Dıgıl: 4 Mayıs 1989-8 Şubat 1990
Penguen: 25 Eylül 2002-18 Mayıs 2017
Avni: 1990-1996
Gülmecenin ‘ekol’ markası: GırGır
DP iktidarının 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile sona ermesi üzerine, ülkedeki hiciv düzeyinde de gözle görülür bir yükselme meydana geliyor. Bu süreçte Haldun Simavi’nin ‘Gün’ gazetesinde çeyrek sayfalık ‘GırGır’ isimli köşeye imzasını bırakan Oğuz Aral, gördüğü büyük ilgi üzerine yayını haftalık ve bağımsız olarak sürdürüyor. 26 Ağustos 1972’de birinci sayısı çıkan mecmua, Türkiye çizgi mizahının bir epey ustası için bir okul halini alıyor. Halkın takviyesini alan yayın, periyodun öncü siyasi kurumları Adalet Partisi ve CHP’ye de yakın olmayan tarafsızlığıyla bu süreçte dikkat çekiyor. Keza alanın gelecek kuşaklarına ‘Çiçeği Burnundakiler’ ile hak ettiği yeri ayıran ve buradan fazlaca değerli imzalar çıkaran mecmua, ‘ofset baskı’sıyla da görselliğe yük vererek, başkalarından ayrılıyor. Mecmua o devirde ABD’li ‘Mad’ ve Sovyet Rusya yayını ‘Krokodil’in akabinde, 500 bin tirajla alanında üçüncü büyük mecmua olma muvaffakiyetini gösteriyor. bir daha bu vakitte kapanan Akbaba mecmuasının takipçileri sayılan ‘Çarşaf’ ve ‘Çivi’ ise umulanı veremiyor. Bunun üzere ‘GırGır’ mecmuası de kendi ortasından, Oğuz Aral’ın meslektaşı, kardeşi Tekin Aral öncülüğündeki ‘Fırt’ ve ‘Mikrop’ üzere farklı mecmuaları doğuruyor.
12 Eylül ve Özal’lı yılların gülmecesi
12 Eylül 1980 askeri darbesi ertesinde beş haftalık kapatılma cezası alan ‘GırGır’ın akıbetini, öteki yayınlar da paylaşıyor. O denli ki, Turgut Özal iktidarına varan süreçte mizah adeta yapılamaz hale geliyor. Dahası Karikatürcüler Derneği ve müzesi kapatılıyor; Nasreddin Hoca Yarışı 1987’ye kadar düzenlenemiyor. Bu vakit diliminde GırGır’dan ayrılan genç nesil ise kendi yolunu çizmek ismine ‘Limon’ mecmuası çatısı altında bir ortaya geliyor. Yayının kurucu takımında Tuncay Akgün, Mehmet Çağçağ, Can Barslan, Suat Gönülay ve Gani Müjde üzere isimler öne çıkıyor. Bu süreçte Başbakan Turgut Özal da Cumhurbaşkanı seçiliyor.
1990’lı senelerdan günümüze çizilen yol
Dünya ve Türkiye’nin gerek teknolojik, gerek politik ve gerekse sosyolojik açıdan olağandışı bir süratle dönüştüğü 1990’lı senelerdan günümüze, Türkiye’deki mizah mecmuaları ve takımları de bir daha birebir süratle yeni takım ve anlayışlara yelken açıyor. Sözgelimi periyodun öncü yayını Limon, kendi ortasından 1991’de HBR Maymun mecmuasını çıkarıyor. Bu süreçte gerek kâğıt kaliteleri, gerek takım anlayışları, gerek ebatları ve gerekse maksat kitleleriyle Dıgıl, Hıbır, Pişmiş Kelle, Cafcaf, Öküz, Fırfır, Penguen, LeMan, Hayvan, Dolmuş, Hacamat, O-Haa, Nankör, Koala, Harakiri, D’e’li ve elbette Uykusuz üzere yayınlar, birer kuyruklu yıldız üzere dünya gündemine birer acı tebessümle aydınlık ve hoşluk saçarak düşmeyi biliyor. bir daha hem de Oğuz Aral’ın büyük emek verdiği GırGır’ın zorla el değiştirmesi sebebiyle, ‘Avni’ mecmuası kuruluyor.
Son bir asırda, sayıları 120’yi aşan bu mecmualar, takımlarının maruz kaldıkları fikir ayrılıkları, mali rekabet, mevcut otoritenin söz özgürlüğüne yönelik hali ve kaç yetersizliklerin tesiriyle, ömürlerini olması gerekenden erken tamamlasa bile okurlar hala Avni, Tarzan, Arap Kadri, Makûs Kedi Şerafettin, Sıdıka, Bezgin Bekir, Çılgın Bediş, Muhlis Beyefendi, Süratli Gazeteci, Makus Kız, En Kahraman Rıdvan, Kalamiti Ceyn, Otisabi, Eşi Nadide, Fırat, Baattin üzere bir epey karakterle, toplumsal medya ve arşiv gönüllüsü bir epeyce mizah meraklısının da paylaşımları vesilesiyle bir daha randevulaşıyor; gelecek ismine en güler yüzlü dileklerini, her şeye karşın, bir daha daima birlikte tutuyor, okurlara ‘Ne memnun ‘güldüm’ diyene’ dedirtiyor.
( x ) Kaynakça: Ufuk Boz, Toplumsal Tenkit Sistemi Olarak Mizah, Türkiye’de Mizah Mecmuası örnekleri, Ufuk Boz, Marmara Üniv. 2014, Yüksek lisans tezi