A
admin
Guest
Seçim kanunu teklifiyle, il ve ilçe seçim kurulunun oluşumunda kıdemli hakim uygulaması bırakılarak, il ve ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri birinci sınıfa ayrılmış hakimler içinden kurayla belirlenecek. Kura çekimine dahil olmak istemeyen hakimler ise yazılı olarak komisyona başvurmaları ve yeterli sayıda hakimin olması halinde listeden çıkarılacak. Yasa teklifinin en tartışmalı maddesi olan bu düzenlemenin seçime müdahale anlamına geldiğini belirten muhalefet partileri, seçim güvenliğini tartışmalı hale getireceğini kaydettiler.
CHP, HDP ve İYİ Parti Meclis Anayasa Komisyonunda kabul edilen, seçim kanunu değişiklik teklifine ilişkin yazdıkları muhalefet şerhinde il ve ilçe seçim kurullarında yapılan değişikliğiyle ilgili satır başlarıyla şu değerlendirmeyi yaptılar.
CHP: Darbe döneminde bile seçim kurullarının oluşumu değişmedi
298 sayılı Kanun 1961 tarihinden bu yana, tam 61 yıldır uygulanmakta ve bu Kanun’un bel kemiğini seçim kurullarının yapısı oluşturmaktadır. 61 yıldır bu kanunda hiç bir iktidar, darbeciler dahi seçim kurullarının oluşumu açısından bir değişiklik gerçekleştirmemiştir. Halihazırda önerilen değişiklik ise, nesnel ölçüt olarak kıdem esasından vazgeçerek, 1. sınıfa ayrılmış hakimler içinden kura ile belirleme modeline başvurmaktadır. Bunun kararı olarak ise, seçim kurulu başkanlarının iki yılda bir, daha önce seçim kurulu başkanlığı deneyimi olmayan kişilerden oluşması muhtemel hale gelmektedir. Kıdem ilkesinin terk edilmesi, haklı bir gerekçeye dayanmamaktadır. ‘Seçim kurullarının oluşumuna ilişkin yerleşik kuralların değiştirilmesi’ önerisinin gerçek anlamda herhangi bir gerekçe gösterilmeden sunulması, teklifin iyi niyetten uzak ve hukuki hiç bir açıklaması bulunmayan bir öneri olduğunu ortaya koymaktadır. Kıdem esasını terk etmek için hiç bir meşru, haklı ve nesnel niçin ve amaç bulunmamaktadır.
İYİ Parti: İstanbul seçimlerindeki mantık iş başında
Buradaki amaç, İstanbul Belediye seçimlerinde olduğu gibi bir sandığa atılmış dört oydan üçünü geçerli, birini geçersiz sayabilen mantığı iş başına getirmektir. Bu teklifin parti yöneticilerinin hakimliğe devşirildiği Ak Parti hükümetleri döneminde, bir başka yargı erki olan Seçim Kurullarının siyasallaştırılması arzusuyla hazırlandığı kamuoyunun malumudur. Halen gorevde olan seçim kurulları mevcut yasaya bakılırsa ocak ayının son haftasında, yani yaklaşık 50 gün kadar önce oluşturulmuştur. hemen hemen yasa çıkmadan o yasayı uygulayacak hakimlerin zan altında bırakılmaması amacıyla mevcut uygulamanın devamının sağlanmalıdır.
HDP: Yeni usulsüzlüklere kapı aralayacak
Her seçim döneminde yurttaşların en büyük kaygısı adil bir seçim süreci ve seçim güvenliği meselesi olagelmiştir. Teklifle hakimlerin nazaranvden alınarak yerlerine usulü dahi tarif edilmemiş, gizemli bir kura yönteminin öngörülmesi, yürütmenin yargıyı kendisine daha fazla bağımlı kılma hamlesi olduğu kadar, seçim güvenliğini daha da tartışmalı hale getirecek yeni usulsüzlüklere kapı aralayacak niteliktedir. Anayasa’nın 139’uncu hükmüne bakılırsa; “Hakimler ve savcılar azlolunamaz.” Yapılan mevzuat değişikliği anayasaya aykırılık barındırmaktadır. Bu madde yasalaştığı vakit, 2022 yılı Ocak ayında belirlenen il/ilçe seçim kurulu başkanları ve seçim kurulu üyeleri, yemin ederek nazaranvlerine başlayan ve mevcut yasaya gore, 2024 Ocak ayına kadar bakılırsavde kalacak olan hakimlerin 3 ay içerisinde nazaranvden alınacağı ve teklifte belirtilen yeni usule nazaran bir daha belirleneceği öngörülmektedir.
Görme engelliler için düzenleme yapılacak
Seçim kanunu değişiklik teklifinde görme engellilerin tek başına oy kullanmalarını sağlayacak düzenlemeye gidilecek. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, sosyal medya hesabından “Görme engelli kardeşlerimizin vatandaşlık nazaranvini yerine getirirken karşılaştığı sıkıntıya son verecek bu düzenleme ile ‘görme engelli seçmenlerin oy kullanabilmesi için oy pusulalarına uygun şablon’ uygulaması yapılacaktır. bu biçimdece, görme engelli seçmenlerimizin ‘oyun gizliliği’ esasına uygun bir biçimde oy kullanmalarına imkan sağlanacaktır” açıklaması yaptı.
Canan SAKARYA
CHP, HDP ve İYİ Parti Meclis Anayasa Komisyonunda kabul edilen, seçim kanunu değişiklik teklifine ilişkin yazdıkları muhalefet şerhinde il ve ilçe seçim kurullarında yapılan değişikliğiyle ilgili satır başlarıyla şu değerlendirmeyi yaptılar.
CHP: Darbe döneminde bile seçim kurullarının oluşumu değişmedi
298 sayılı Kanun 1961 tarihinden bu yana, tam 61 yıldır uygulanmakta ve bu Kanun’un bel kemiğini seçim kurullarının yapısı oluşturmaktadır. 61 yıldır bu kanunda hiç bir iktidar, darbeciler dahi seçim kurullarının oluşumu açısından bir değişiklik gerçekleştirmemiştir. Halihazırda önerilen değişiklik ise, nesnel ölçüt olarak kıdem esasından vazgeçerek, 1. sınıfa ayrılmış hakimler içinden kura ile belirleme modeline başvurmaktadır. Bunun kararı olarak ise, seçim kurulu başkanlarının iki yılda bir, daha önce seçim kurulu başkanlığı deneyimi olmayan kişilerden oluşması muhtemel hale gelmektedir. Kıdem ilkesinin terk edilmesi, haklı bir gerekçeye dayanmamaktadır. ‘Seçim kurullarının oluşumuna ilişkin yerleşik kuralların değiştirilmesi’ önerisinin gerçek anlamda herhangi bir gerekçe gösterilmeden sunulması, teklifin iyi niyetten uzak ve hukuki hiç bir açıklaması bulunmayan bir öneri olduğunu ortaya koymaktadır. Kıdem esasını terk etmek için hiç bir meşru, haklı ve nesnel niçin ve amaç bulunmamaktadır.
İYİ Parti: İstanbul seçimlerindeki mantık iş başında
Buradaki amaç, İstanbul Belediye seçimlerinde olduğu gibi bir sandığa atılmış dört oydan üçünü geçerli, birini geçersiz sayabilen mantığı iş başına getirmektir. Bu teklifin parti yöneticilerinin hakimliğe devşirildiği Ak Parti hükümetleri döneminde, bir başka yargı erki olan Seçim Kurullarının siyasallaştırılması arzusuyla hazırlandığı kamuoyunun malumudur. Halen gorevde olan seçim kurulları mevcut yasaya bakılırsa ocak ayının son haftasında, yani yaklaşık 50 gün kadar önce oluşturulmuştur. hemen hemen yasa çıkmadan o yasayı uygulayacak hakimlerin zan altında bırakılmaması amacıyla mevcut uygulamanın devamının sağlanmalıdır.
HDP: Yeni usulsüzlüklere kapı aralayacak
Her seçim döneminde yurttaşların en büyük kaygısı adil bir seçim süreci ve seçim güvenliği meselesi olagelmiştir. Teklifle hakimlerin nazaranvden alınarak yerlerine usulü dahi tarif edilmemiş, gizemli bir kura yönteminin öngörülmesi, yürütmenin yargıyı kendisine daha fazla bağımlı kılma hamlesi olduğu kadar, seçim güvenliğini daha da tartışmalı hale getirecek yeni usulsüzlüklere kapı aralayacak niteliktedir. Anayasa’nın 139’uncu hükmüne bakılırsa; “Hakimler ve savcılar azlolunamaz.” Yapılan mevzuat değişikliği anayasaya aykırılık barındırmaktadır. Bu madde yasalaştığı vakit, 2022 yılı Ocak ayında belirlenen il/ilçe seçim kurulu başkanları ve seçim kurulu üyeleri, yemin ederek nazaranvlerine başlayan ve mevcut yasaya gore, 2024 Ocak ayına kadar bakılırsavde kalacak olan hakimlerin 3 ay içerisinde nazaranvden alınacağı ve teklifte belirtilen yeni usule nazaran bir daha belirleneceği öngörülmektedir.
Görme engelliler için düzenleme yapılacak
Seçim kanunu değişiklik teklifinde görme engellilerin tek başına oy kullanmalarını sağlayacak düzenlemeye gidilecek. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, sosyal medya hesabından “Görme engelli kardeşlerimizin vatandaşlık nazaranvini yerine getirirken karşılaştığı sıkıntıya son verecek bu düzenleme ile ‘görme engelli seçmenlerin oy kullanabilmesi için oy pusulalarına uygun şablon’ uygulaması yapılacaktır. bu biçimdece, görme engelli seçmenlerimizin ‘oyun gizliliği’ esasına uygun bir biçimde oy kullanmalarına imkan sağlanacaktır” açıklaması yaptı.
Canan SAKARYA