Mangal kömürünün ‘zahmetli’ seyahati

DeSouza

New member
Kepez ilçesine bağlı Kızıllı Mahallesi’nde yaşayanların çoğunluğu, geçimini mangal kömürü üretiminden sağlıyor. Mahalle ve etrafındaki tarlalardan ve Orman Bölge Müdürlüğü’nden aldıkları müsaadelerle orman içerisindeki çalıları toplayan üreticiler, mahallede belirledikleri alanda kümeliyor.


Üretici, şubat ile mayıs ayları içinde sabah erken saatlerde kömür üretimi için topladıkları odun ve çalıları sistemli bir biçimde yığıyor.


Yığılan çalıların ortasında bırakılan boşluğa ise bir öteki uzun odun modülü konularak, üstü evvel kurumuş çam ağacı yapraklarıyla, daha sonra da toprakla örtülüyor.


Akabinde yığılan çalı ve odunların ortasındaki odun kesimi yakılarak üzeri örtülüyor. Ocak diye tabir edilen ve yaklaşık 8 ila 10 gün içinde yavaş yavaş yanan odunların yanına ise derme çatma barakalar kuruluyor. Üreticiler, yakılan odunların hava alıp büsbütün kül olmaması için duman ve is kokusu içerisinde ocakların başında 24 saat nöbet tutuyor.


ATEŞ YAKARAK ISINIYORLAR

10 gün üzerinde duman tüten ocağın üzerindeki toprak temizlenerek, ortalama 800 kiloyu bulan kömürler, evvel soğumaya bırakılıyor. daha sonrasında ise temizlenip paketleniyor. Aileleriyle bir arada kömür üretiminde çalışan üreticiler yaktıkları ateşte ısınarak soğuk havaya direniyor. Geçen yıl pandemi niçiniyle istedikleri satışı yapamayan üreticiler, bu sene emeklerinin karşılığını almak istiyor.


‘EMEĞİMİZ BOŞA GİDİYOR’

Çocukluğundan bu yana kömür işi yaptığını söyleyen Abdurrahman Kozalı, “Mangal kömürü yapmak için odun yakıyoruz. Buradaki odunları dağlardan, tarlaların kenarlarından topluyoruz. Bunun başında 24 saat nöbet tutuyoruz.


Ocaklar yanarken hava alırsa kül oluyor. bu biçimde bir durumda emeğimiz boşa gidiyor. Bu yüzden ben de ocağın başına kurduğum barakada kalıyorum. Ocaklar 8 ila 10 gün içinde yanıyor” dedi.


11 GÜN SÜRÜYOR

Bir ocağın tüm sürecinin ortalama 11 gün sürdüğünü söyleyen üreticilerden Veli Şahin, “Orman köylüsü olarak yaktığımız odunları ormanlık alan içerisinde bulunan tarlalarımızdan topluyoruz. Orman Genel Müdürlüğü’nden temizleme raporu çıkararak temizliyoruz. Bu temizlikten elde ettiklerimizi burada yakıyoruz. Ortalama 1 ton kömür çıkacak biçimde yığdığımız ocaklarımız 7-8 gün yanıyor. daha sonrasında toprağın içerisinden kömürü çıkarıyor ve temizliyoruz. Soğutma, temizle ve paketlemesiyle birlikte 11 gün kadar sürüyor” dedi.


Ailesiyle bir arada emeklerinin karşılığını alabilmek için çalıştıklarını belirten Şahin, “Çok zahmetli bir iş. Başında 7 gün 24 saat nöbet tutuyoruz. Beklemezsek, uyuyakalırsak bütün emeğimiz, eserimiz boşa sarfiyat. Zira en ufak bir delikten hava almasında bütün kömür küle döner. Bu yüzden daima başında takip ediyoruz” dedi.