DeSouza
New member
Hayvanlar ve beşerler içinde büyük bir bağlılık olduğu yüzsenelerdır biliniyor. Avcılık maksatlı eğitilen hayvanlar, birfazlaca insanın en yakın yol arkadaşı olmayı başarıyor. Oscar da ABD’nin Rhode Island eyaletindeki Providence kentinde bulunan bir bakım konutunda yaşıyor. Onu tüm dünya tarafınca tanınan şöhretli bir kediye dönüştüren şey ise sahip olduğu özel güçler. Alzheimer hastalarının kaldığı bakım evindenin bir modülü olan Oscar’ın farklı davranışları kısa vakit ortasında evvel hemşirelerin dikkatini çekti. Bakımevi yetkilileri, Oscar’ın yanına gittiği hastaların teker teker hayatlarını kaybettiğini fark ettiklerinde kedinin özel bir güce sahip olduklarını düşündü. Oscar’ın yanına gittiği hastaların teker teker ölmesi onlara bakılırsa pek de rastlantısal olamazdı.
ASLINDA VEFATI HİSSEDİYORDU
Adeta mevti hisseden Oscar’ın gizemli davranışlarını evvel kendi ortalarında konuşan hemşireler sonrasındasında olayların sayısının 50’yi bulması üzerine Dr. David Dosa’nın kapısını çaldı. Hemşirelerin anlattıkları karşısında şaşkına uğrayan Dr. Dosa, Oscar’ın davranışlarıyla ilgili bir araştırma yapmaya karar verdi. Dr. Dosa’nın araştırmasının sonuçları çarpıcıydı. Doktora bakılırsa Oscar gerçekten de vefatın kokusunu alabiliyor, hayatlarını kaybedecek hastaların başına gelecekleri hissedebiliyor, son seyahatleri öncesinde ‘rahat bir ölüm’ için ruhsal dayanak olmak hedefiyle hastaların yanında vakit geçiriyordu.
TARİH BOYUNCA CAN DOSTU OLDULAR
Dr. Dosa’nın Oscar’la ilgili bu keşfi aslında bir birinci değildi. Hayvanlar tarih boyunca insanlara dost ve can yoldaşı olmuşlardı. Hayvan yardımlı terapi, dünyaca ünlü Avusturyalı psikanalist Sigmund Freud tarafınca 19’uncu yüzyılda ruh ve hudut hastaları için kullanılmasıyla birinci örneklerini vermişti. 1976 tarihinde ise birinci vakit içinderda fizikî hastalıklarda kullanılmaya başlanmıştı. Bu terapi tekniği günümüzde bilhassa son senelerda bilhassa ABD ve İngiltere’de fizikî ve ruhsal hastalıkların tedavisinde yardımcı olarak kullanılıyor.
‘TÜRKİYE’DE ATLARLA YAPILIYOR’
Yurt haricinde kedi ve köpeklerle daha yaygın olan tedavilerin Türkiye’de atlarla yapıldığını belirten Rumeli Üniversitesi Rektörü Veteriner İç Hastalıkları ve Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. Tamer Dodurka bu biçimde tedavilerin Türkiye’de de profesyonel olarak uygulanabilmesi için hastanelerin kâfi altyapıyı sağlaması gerektiğine dikkat çekti. Prof. Dr. Dodurka, hayvanların ruhsal, psikiyatrik ve nörolojik problemlerin yanında gelişim sorunları, hipertansiyon, kalp hastalıkları, kronik iskelet, kas ve hudut sistemi hastalıkları üzere fizikî rahatsızlıkların tedavisinde de kullanıldığını söylemiş oldu. Hayvanların güzelleştirici gücünün asıl tedaviye dayanak olması maksadıyla kullanıldığını belirten Prof. Dr. Tamer Dodurka Türkiye’deki hayvanlı terapilerde yaşadığı anıları ise şöyleki paylaştı:
“12 yaşlarında zihinsel engelli çocuklarla ilgili bir araştırmanın ön çalışması için çocukları belirli vakit aralıklarında hayvanlarla bir ortaya getirip onların bakımlarıyla ilgili misyonlar verdik. Bir kız çocuğu köpeklerden dehşet duysa da çabucak sonrasında ona sarılıp onu öpmeye başladı ve bizden tüylerini taramak için fırça istedi. Köpeği taradıktan daha sonra yine sarıldı ve onu öperek, ‘Ben seni fazlaca seveceğim, daima saçlarını tarayacağım ve seni hiç terk etmeyeceğim’ dedi. Öğrendik ki annesi de bu çocuğu merkeze terk edip gitmiş. Çocuk aslında köpek aracılığıyla ortasındaki ezikliği dışarı vurup kendine terapi uyguluyordu.”
Bir öteki enteresan anısını daha paylaşan Prof. Dr. Dodurka, kelamlarına şöyleki devam etti: “bir daha bir hastamız ağır zihinsel mahzuru olan bir erkek çocuktu. İnsanlardan bile korkuyordu. Bahçede köpeği gezdirme vazifesi verdik. Çok korkuyordu lakin köpeğin oyunculuğu yardımıyla bu endişeyi atmayı başardı. Daima yönlendirilen, muhtemelen bağırma ve çağırmayla yola getirilen bu çocuk ömründe birinci kez bir canlıyı şahsen yönlendirmenin ve kelam geçirmenin gururuyla, büyük bir özgüvenle köpeği gezdiriyordu ve köpeği gezdirirken yaşadığı gurur yüzünden okunuyordu. Köpekler bu çocuklara o kadar uygun gelmişti ki birinci gün kaygıyla bize gelen iki çocuk da bize yeniden geleceği günleri dört gözle bekliyorlardı.”
İNSANLARA UYGUN GELİYOR, PEKALA YA HAYVANLARA?
Peki hayvanların psikolojileri bu terapilerde nasıl şekilleniyor? Hayvanın beşere memnunluk vermesi için kendisinin de memnun olması ve bu ilgiden haz alması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Dodurka, “Ortamın hayvan açısından gerilimsiz olması, ona keyif ve zevk vermesi şart” dedi. Oscar isimli kedi ile ses getiren bu terapilerde köpeklerin de biroldukça hastaya hem ruhsal hem fizikî dayanak verdiği keşfedilmişti. Prof. Dr. Dodurka, “Destek alınan köpekler aslına bakarsanız güzel şeklide toplumsallaşmış ve beşere yakınlar. Yapılan bilimsel bir araştırmada bu terapilerde kullanılan köpeklerin gerilimlerini incelemek için tükürük salgısındaki kortizon seviyeleri ölçülmüş ve terapi daha sonrasında beşerde olduğu üzere köpeklerde de kortizon seviyesinin düştüğü yani gerilimli olmadıkları görülmüş” bilgisini paylaştı.
‘HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE YARARLI OLABİLİRLER’
Hem beşerde birebir vakitte hayvanda olumlu sonuçlar sağlayan bu uygulamalar, terapi ve dayanak tedaviler haricinde hastalığı teşhis etme basamağında da kullanılabilir. Her hastalıkta sağlıklı hücre yapısında anormallikler meydana geliyor ve bu da hücreleri oluşturan dokunun kokusunda farklılıklara yol açıyor. Prof. Dr. Dodurka, lakin hayli hassas aletlerle tanınabilecek kokular hayvana tanıttırılıp reaksiyon vermesi öğretilirse hastalıkların teşhisinde yarar sağlanabileceğinin altını çizerek, “Uygun eğitimler kararında hayvan akciğer kanserinde nefes, mesane kanserlerinde ve diyabette idrar, bağırsak kanserlerinde dışkı, deri kanserlerinde deri, rahim kanserlerinde vajina akıntısının ihtiva ettiği kokuları algılayarak reaksiyon vermeyi öğrenir” yorumunda bulundu.
“Özellikle köpekleri hatta arıları bile buna dahil edebiliriz. Uygun biçimde eğitildikleri takdirde kanser, diyabet, epilepsi ve kalp krizi, bağırsak parazitleri, Kovid-19 üzere enfeksiyon hastalıkları başta olmak üzere biroldukça hastalığı tek başlarına teşhis edebilirler.” Prof. Dr. Tamer Dodurka
ASLINDA VEFATI HİSSEDİYORDU
Adeta mevti hisseden Oscar’ın gizemli davranışlarını evvel kendi ortalarında konuşan hemşireler sonrasındasında olayların sayısının 50’yi bulması üzerine Dr. David Dosa’nın kapısını çaldı. Hemşirelerin anlattıkları karşısında şaşkına uğrayan Dr. Dosa, Oscar’ın davranışlarıyla ilgili bir araştırma yapmaya karar verdi. Dr. Dosa’nın araştırmasının sonuçları çarpıcıydı. Doktora bakılırsa Oscar gerçekten de vefatın kokusunu alabiliyor, hayatlarını kaybedecek hastaların başına gelecekleri hissedebiliyor, son seyahatleri öncesinde ‘rahat bir ölüm’ için ruhsal dayanak olmak hedefiyle hastaların yanında vakit geçiriyordu.
TARİH BOYUNCA CAN DOSTU OLDULAR
Dr. Dosa’nın Oscar’la ilgili bu keşfi aslında bir birinci değildi. Hayvanlar tarih boyunca insanlara dost ve can yoldaşı olmuşlardı. Hayvan yardımlı terapi, dünyaca ünlü Avusturyalı psikanalist Sigmund Freud tarafınca 19’uncu yüzyılda ruh ve hudut hastaları için kullanılmasıyla birinci örneklerini vermişti. 1976 tarihinde ise birinci vakit içinderda fizikî hastalıklarda kullanılmaya başlanmıştı. Bu terapi tekniği günümüzde bilhassa son senelerda bilhassa ABD ve İngiltere’de fizikî ve ruhsal hastalıkların tedavisinde yardımcı olarak kullanılıyor.
‘TÜRKİYE’DE ATLARLA YAPILIYOR’
Yurt haricinde kedi ve köpeklerle daha yaygın olan tedavilerin Türkiye’de atlarla yapıldığını belirten Rumeli Üniversitesi Rektörü Veteriner İç Hastalıkları ve Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. Tamer Dodurka bu biçimde tedavilerin Türkiye’de de profesyonel olarak uygulanabilmesi için hastanelerin kâfi altyapıyı sağlaması gerektiğine dikkat çekti. Prof. Dr. Dodurka, hayvanların ruhsal, psikiyatrik ve nörolojik problemlerin yanında gelişim sorunları, hipertansiyon, kalp hastalıkları, kronik iskelet, kas ve hudut sistemi hastalıkları üzere fizikî rahatsızlıkların tedavisinde de kullanıldığını söylemiş oldu. Hayvanların güzelleştirici gücünün asıl tedaviye dayanak olması maksadıyla kullanıldığını belirten Prof. Dr. Tamer Dodurka Türkiye’deki hayvanlı terapilerde yaşadığı anıları ise şöyleki paylaştı:
“12 yaşlarında zihinsel engelli çocuklarla ilgili bir araştırmanın ön çalışması için çocukları belirli vakit aralıklarında hayvanlarla bir ortaya getirip onların bakımlarıyla ilgili misyonlar verdik. Bir kız çocuğu köpeklerden dehşet duysa da çabucak sonrasında ona sarılıp onu öpmeye başladı ve bizden tüylerini taramak için fırça istedi. Köpeği taradıktan daha sonra yine sarıldı ve onu öperek, ‘Ben seni fazlaca seveceğim, daima saçlarını tarayacağım ve seni hiç terk etmeyeceğim’ dedi. Öğrendik ki annesi de bu çocuğu merkeze terk edip gitmiş. Çocuk aslında köpek aracılığıyla ortasındaki ezikliği dışarı vurup kendine terapi uyguluyordu.”
Bir öteki enteresan anısını daha paylaşan Prof. Dr. Dodurka, kelamlarına şöyleki devam etti: “bir daha bir hastamız ağır zihinsel mahzuru olan bir erkek çocuktu. İnsanlardan bile korkuyordu. Bahçede köpeği gezdirme vazifesi verdik. Çok korkuyordu lakin köpeğin oyunculuğu yardımıyla bu endişeyi atmayı başardı. Daima yönlendirilen, muhtemelen bağırma ve çağırmayla yola getirilen bu çocuk ömründe birinci kez bir canlıyı şahsen yönlendirmenin ve kelam geçirmenin gururuyla, büyük bir özgüvenle köpeği gezdiriyordu ve köpeği gezdirirken yaşadığı gurur yüzünden okunuyordu. Köpekler bu çocuklara o kadar uygun gelmişti ki birinci gün kaygıyla bize gelen iki çocuk da bize yeniden geleceği günleri dört gözle bekliyorlardı.”
İNSANLARA UYGUN GELİYOR, PEKALA YA HAYVANLARA?
Peki hayvanların psikolojileri bu terapilerde nasıl şekilleniyor? Hayvanın beşere memnunluk vermesi için kendisinin de memnun olması ve bu ilgiden haz alması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Dodurka, “Ortamın hayvan açısından gerilimsiz olması, ona keyif ve zevk vermesi şart” dedi. Oscar isimli kedi ile ses getiren bu terapilerde köpeklerin de biroldukça hastaya hem ruhsal hem fizikî dayanak verdiği keşfedilmişti. Prof. Dr. Dodurka, “Destek alınan köpekler aslına bakarsanız güzel şeklide toplumsallaşmış ve beşere yakınlar. Yapılan bilimsel bir araştırmada bu terapilerde kullanılan köpeklerin gerilimlerini incelemek için tükürük salgısındaki kortizon seviyeleri ölçülmüş ve terapi daha sonrasında beşerde olduğu üzere köpeklerde de kortizon seviyesinin düştüğü yani gerilimli olmadıkları görülmüş” bilgisini paylaştı.
‘HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE YARARLI OLABİLİRLER’
Hem beşerde birebir vakitte hayvanda olumlu sonuçlar sağlayan bu uygulamalar, terapi ve dayanak tedaviler haricinde hastalığı teşhis etme basamağında da kullanılabilir. Her hastalıkta sağlıklı hücre yapısında anormallikler meydana geliyor ve bu da hücreleri oluşturan dokunun kokusunda farklılıklara yol açıyor. Prof. Dr. Dodurka, lakin hayli hassas aletlerle tanınabilecek kokular hayvana tanıttırılıp reaksiyon vermesi öğretilirse hastalıkların teşhisinde yarar sağlanabileceğinin altını çizerek, “Uygun eğitimler kararında hayvan akciğer kanserinde nefes, mesane kanserlerinde ve diyabette idrar, bağırsak kanserlerinde dışkı, deri kanserlerinde deri, rahim kanserlerinde vajina akıntısının ihtiva ettiği kokuları algılayarak reaksiyon vermeyi öğrenir” yorumunda bulundu.
“Özellikle köpekleri hatta arıları bile buna dahil edebiliriz. Uygun biçimde eğitildikleri takdirde kanser, diyabet, epilepsi ve kalp krizi, bağırsak parazitleri, Kovid-19 üzere enfeksiyon hastalıkları başta olmak üzere biroldukça hastalığı tek başlarına teşhis edebilirler.” Prof. Dr. Tamer Dodurka