A
admin
Guest
Almanya’da hükümetin vatandaşlığa geçişleri kolaylaştırmak ve ikili vatandaşlık önündeki mahzurları kaldırmak için ıslahata gideceğini açıklamasının akabinde siyaset dünyasında tartışmalar sürüyor. Vatandaşlık hukukunda yapılacak kapsamlı ıslahat hazırlığındaki Almanya’da siyasetçiler ve uzmanlar, “Çifte vatandaşlık, kuşaktan nesile devredilen bir hak mı olmalı? Bireyler, büyük dede ve ninelerinin yıllar evvel ayrıldıkları bir ülkenin siyasetinde ve geleceğinde kelam hakkına sahip olmalı mı? Yoksa ikili vatandaşlık hakkı birkaç jenerasyon daha sonra sonlandırılmalı mı?” sorularına karşılık arıyor.
Koalisyon hükümetini oluşturan Toplumsal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP), geçen yıl imzaladıkları koalisyon kontratında, vatandaşlık hukukunu çağdaş bir göç ülkesine uygun hale getireceklerini, ikili vatandaşlık önündeki manileri kaldıracaklarını vurgulamış, fakat beraberinde “yabancı ülke vatandaşlığının jenerasyonlardan jenerasyonlara devredilmemesi” konusunda da inceleme yapacaklarını kaydetmişlerdi.
Koalisyon ortakları geçen hafta vatandaşlık hukukunun modernizasyonunu önnazarann ıslahatın ana çizgileri üzerinde uzlaştı. Lakin ikili vatandaşlık hakkının jenerasyondan nesile devredilmesinin önlenmesi için nasıl bir strateji izleneceği hâlâ belgisiz.
Yasa değişikliği hangi etapta?
İçişleri Bakanlığı, yasa değişikliği üzerinde hala son rötuşlarını yapıyor. Kısa bir vakit içerisinde taslak ilgili bakanlıklarla paylaşılacak.
DW Türkçe’nin bahisle ilgili sorusunu yanıtlayan İçişleri Bakanlığı sözcüsü, ikili vatandaşlığın kuşaklardan kuşaklara devredilmemesi konusunda inceleme yapma maksadının koalisyon mukavelesinde yer aldığını teyit etti. Fakat yasa tasarısı üzerinde çalışmaların devam ettiğini belirten sözcü, taslak çabucak hemen bakanlar konseyine sunulmadığı için şu kademede detaylı bilgi paylaşamayacağını kaydetti.
İçişleri Bakanlığı’nın taslağa son halini vermesinin akabinde ilgili bakanlıkların görüşleri alınacak, Adalet Bakanlığı’nın son hukuksal görüşünün alınmasının akabinde da yasa değişikliği bakanlar heyetine sunulacak. Bakanlar Şurası’nda kabul edilmesi daha sonrasında da yasa teklifinin haftalar içerisinde meclise getirilmesi hedefleniyor.
Federal Alman Meclisi Genel Şura Salonu Fotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance
Kuşak sınırlaması niye gündeme gelmişti?
Bağımsız uzmanlardan oluşan Alman Ahenk ve Göç Eksper Kurulu (SRV), aslında yıllardır siyasi karar alıcılara ikili vatandaşlığa müsaade veren ıslahatın hayata geçirilmesi davetini yapıyor. Fakat SVR hem de bu hakkın jenerasyonlardan kuşaklara devredilmesinin önlenmesi için de adımlar atılması gerektiğini, göçmenlerin geldikleri ülkelerle bu hususta mutabakatlara gidilmesi gerektiğini savunuyor. Hatta SRV, “Kuşak sınırlamalı ikili vatandaşlık” modeli teklifini açıklamış, siyasi karar alıcılarının bunu nasıl hayata geçirebileceğine ait de seçenekler sunmuştu.
SVR uzmanları, Almanya’da doğmuş ve artık ömürlerinin merkezi Almanya olan göçmen kökenlilerin, büyük dede ve ninelerinin gelmiş oldukları ülkelerde oy vermelerinin, buralardaki siyasi kararlarda kelam sahibi olmalarının, hakikat olmadığını savunuyor.
bir daha SRV uzmanlarına göre vatandaşlığın jenerasyondan nesile evresi, demokrasi teorisi açısından da kasvet yaratıyor. Birinci jenerasyon, hatta ikinci jenerasyon göçmenlerin geldikleri ülkelerle bağının kuvvetli bir biçimde sürdüğü, bu bağın farklı niçinlerden ötürü koparılmak istenmemesinin anlaşılır olduğu vurgulanıyor. Buna rağmen, üçüncü ve dördüncü jenerasyonlarda artık odağın yaşanılan ülke haline geldiğine dikkat çekiliyor, ömürlerini direkt etkilememesine karşın bir başka ülkenin siyasi karar alma süreçlerine tesirde bulunmamaları gerektiği kaydediliyor.
Özetle şu argüman öne sürülüyor: Bir ülkede çıkarılan maddeden etkilenmeyen bireyler, o yasalar üzerinde de kelam sahibi olmamalı.
Bir başka argüman da öteki ülkelerdeki iç siyasi ihtilafların Almanya’ya taşınmasının önlenmesi oluşturuyor. SRV uzmanları, kuşaktan nesile vatandaşlığın bölümü sürdüğü surece, öbür ülkelerdeki ihtilafların Almanya’ya ithal edilmeye devam edildiğini savunuyor.
Nasıl bir yol izlenebilir?
Ama “kuşak sınırlaması” modelinin uygulanabilmesinin ön şartı, göçmenlerin geldikleri ülkelerin mevzuatlarında vatandaşlığın mirasına ait bir sınırlamanın olması.
Örneğin Türkiye’nin vatandaşlık yasalarında, artık Almanya’ya yerleşmiş göçmenlerin üçüncü yahut dördüncü jenerasyonlarına, Türk vatandaşlığının miras kalmasını engelleyen düzenlemelere gidilmesi gerekecek.
Kanada, ABD ve İsveç üzere ülkeler, diğer ülkelere göç eden yurttaşlarının çocukları ve torunlarına vatandaşlığın devredilmesinde bu cins sınırlamalar öngörüyor.
Almanya da 1999-2000 senelerındaki vatandaşlık reformuyla diğer ülkelere göç eden Alman vatandaşlarının, vatandaşlıklarını torunlarına otomatikman devredilmesinde sınırlamaya gitmişti. İkinci jenerasyonlara otomatikman devredilen Alman vatandaşlığı, üçüncü nesillere otomatikman devredilmiyor. Bunun için sonlu bir süre zarfında ebeveynlerin yeni doğmuş çocuklarını doğum kütüğüne kayıt yaptırması koşul koşuluyor.
İkili muahede önerisi
Bu modellerin örnek alınabileceğini savunan kimi uzmanlar, Almanya’nın Türkiye üzere ülkelerle ikili mutabakatlar yoluyla bu sorunu tahlile kavuşturulabileceği görüşünde.
Çifte vergilendirmenin önlenmesine misal bir ikili mutabakatın vatandaşlık hukuku konusunda imzalanabileceği belirtiliyor. Ayrıyeten Almanya’nın, İspanya’nın 12 Güney Amerika ülkesi ile özgün düzenlemeler öngoren mutabakatlarını örnek alabileceğine de işaret ediliyor. Bu mutabakatlar, ikili vatandaş olanların siyasi haklarını yalnızca ikamet edilen yerde faal olarak kullanılabilmelerini düzenliyor.
bir daha Almanya’nın kalkınma yardımları üzere teşviklerle de göç veren ülkeleri bu hususta düzenlemeye gitmeye teşvik edebileceğine dikkat çekiliyor.
Ancak Türkiye üzere ülkelerin bu mevzuda ikna edilebilmesi bir çok güç olduğunu savunan uzmanlar da var. Bunlardan biri de Almanya’nın kıdemli, tanınmış göç uzmanlarından, Profesör Dietrich Thränhardt.
Prof. Dr. Dietrich ThränhardtFotoğraf: Privat
Almanya Türkiye’yi ikna edebilir mi?
Münster Üniversitesi Öğretim Üyesi Thränhardt, DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede “Çifte vatandaşlığın gelecek jenerasyonlar için sonlandırılması konusunda Almanya ile Türkiye içinde bir ikili muahede olabileceğine ihtimal vermiyorum” görüşünü lisana getirdi.
Thränhardt, “bu biçimde bir mutabakat, Türkiye’nin Almanya’da yaşayan yurttaşlarının ikinci jenerasyondan daha sonra Türk vatandaşlığını kaybetmelerine ait bir düzenlemeye gitmesi manasına gelir. halbuki bugüne kadar Türkiye daima yurttaşlarının vatandaşlıklarını koruma etmeleri için ağır uğraş gösterdi. Hatta Almanya’daki Türklerin Türkiye için bir lobi kümesi olmaları gerektiği görüşünde olanların da olduğu biliniyor… Ben Türkiye’nin bu bahiste ikna edilebilir olduğu görüşünü gerçekçi bulmuyorum” değerlendirmesini paylaştı.
Çifte vatandaşlık hakkı ve vatandaşlığa geçişlerin kolaylaştırılmasıyla bilhassa Almanya’daki Türklerin Alman vatandaşlığına geçişlerinde önemli artış beklediklerini söyleyen göç uzmanı, ayrıyeten son senelerda Alman vatandaşlığına geçerken bilhassa ikili vatandaşlık talebinde bulunmamayı yeğleyenler olduğuna da dikkat çekti. Profesör Thränhardt, müşahedelerini şu sözlerle aktardı:
“Zorunlu askerlik bakılırsavi niçiniyle Türk vatandaşlığından çıkmak isteyenler olduğu üzere son senelerda Türkiye’deki siyasi gelişmelerden ötürü de Türk vatandaşlığını artık fazlaca da istemeyen, bunu talep etmeyen, ikili vatandaşlığı olmalarına karşın kendi istekleriyle Türk vatandaşlığından çıkanlar olduğunu da gözlemliyoruz. Türk hükümetinin, özgürlüklerini kısıtlayabilecek adımlarından tasa ediyorlar. Dolaysıyla ikili mutabakat ile jenerasyon kısıtlamasına gitmeye çabalamak yerine, ikili vatandaşlık hakkını tanıyıp, süreci sükunetle bekleyip izlemenin daha mantıklı olduğu kanaatindeyim.”
Göçmen kuruluşlar itiraz ediyor
Almanya’da ikili vatandaşlığının jenerasyondan nesile devredilmesinin önlenmesine göçmen kuruluşları karşı çıkıyor.
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Almanya Türk Toplumu (TGD) Lideri Gökay Sofuoğlu, hayata geçirilecek ıslahatların kıymetli olduğunu, bunlara yaptıkları tekliflerle katkıda bulunduklarını söylerken “oldukcalu vatandaşlık hakları sınırlandırılmamalı, jenerasyon sınırlaması öngörülmemeli” dedi.
aslına bakarsan daha evvelki bir ıslahatla birlikte, üçüncü jenerasyonların 2000 yılından itibaren ikili vatandaşlığı alabildiğini, yeni ıslahatların aslında daha hayli Alman vatandaşlığını almak isteyen lakin Türk vatandaşlığından çıkmak istemeyen ikinci jenerasyonlara ya da son senelerda gelmiş olanlara yönelik olduğunu aktaran Sofuoğlu, “Sayıları gitgide azalan birinci nesile Alman vatandaşlığının verilmesinin kolaylaştırılması da daha epeyce bu ülkeye katkılarından dolayı bir teşekkür mahiyeti taşıyor” diye konuştu.
Dışlanmışlığa son verilmesi AKP’ye takviyesi azaltır mı?
Çifte vatandaşlık ıslahatının bununla birlikte Almanya’daki Türk toplumunun siyasete iştirakini güçlendirmeyi öngördüğüne işaret eden Sofuoğlu, Almanya’daki göçmenlerin siyasete tesirlerine şu biçimde değindi:
“AK Parti’nin Almanya’da kuvvetli olmasının en kıymetli sebeplerinden birisi buradaki Türk toplumundaki dışlanmışlık hissi. Dışlanmışlık hissi ortadan kaldırılabilirse tahminen ileriye dönük olarak Almanya’daki göçmen toplumların vatandaşı oldukları başka ülkelerdeki oy verme davranışı da değişebilir. Sonuçta husus yalnızca Türkiye ve AK Parti sıkıntısı de değil. İtalya’da çok sağ, Almanya’da oylarını kullanan İtalyanlarla bir arada iktidara geldi.”
Türkiye’de son senelerda demokrasi ve iktisatta yaşanan gerilemeye karşın Almanya’da yaşayan ve seçimlerde oy kullanan Türk vatandaşlarının çoğunluğunun oylarını AKP’ye vermeleri, yalnızca Almanya’da değil Türkiye’de de sıkça eleştirilen, hararetli tartışmalara yol açan bahislerin başında yer alıyor.
Gökay SofuoğluFotoğraf: picture-alliance/dpa/C. Schmidt
Yaşamadıkları ülkede oy vermesinler argümanı yanlış mı?
Özellikle Türkiye’de “Almanya üzere demokratik, özgür bir ülkede yaşarken, Türkiye’de bu hakları kısıtlayan bir iktidara oy veriyorlar” ya da “Euro kazanıp TL’nin epey bedel kaybetmesine, enflasyonun tırmanmasına yol açan bir partiyi destekliyor, tatile gelip keyiflerine bakıyorlar” üzere genellemeler, tenkitler ve reaksiyonlar lisana getiriliyor.
“Ben de duyuyorum bu şikayetleri. Fakat Almanya’da yaşayan beşerler şayet Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıysa olağan olarak seçme ve seçilme hakkını kullanacaklar” diyen Sofuoğlu, bu tartışmaları yanlış bulduğunu kaydetti.
aslına bakarsanız Almanya’daki Türk vatandaşlarının, oylarını burada kurulan sandıklarda verme imkanı tanınmadan evvel de Türkiye’ye giderek seçimlerinde oy kullandıklarını hatırlatan Sofuoğlu, “Bu tartışmayı, ‘Yaşamadıkları ülkenin içişlerine karışmasınlar’ argümanını geçerli bulmuyorum. AK Parti değil de öbür bir parti kazansaydı bu tartışma olacak mıydı? Olmayacaktı” dedi. Almanya’daki Türklerin, Türkiye’deki seçimlere katılma oranlarının jenerasyonlara göre değiştiğine işaret eden Sofuoğlu, Almanya’ya gelmiş birinci kuşaklarda Türkiye’deki seçimlere iştirak oranın daha yüksek, genç jenerasyonlarda ise daha düşük olduğunu aktardı. Sofuoğlu, değerlendirmesini şu sözlerle tamamladı:
“Kaldı ki Avrupa’daki Türkler, Türkiye ile Avrupa içinde bir köprü rolünü üstlenebilir. Hem yaşadıkları ülkenin tıpkı vakitte ailelerinin geldikleri ülkenin gelişmenine katkıda bulunabilirler. Lakin her iki tarafın da bunu destekleyecek, yapan siyasetler izlemesi gerekiyor. Ayrıyeten şayet Almanya’da beşerler kendi dışlanmışlıklarını münasebet göstererek Türkiye’de AK Parti’ye oy veriyorlarsa bu biçimde Almanya sorunu Türkiye’deki siyasi partilerde değil kendisinde araması gerekiyor.”
Koalisyon hükümetini oluşturan Toplumsal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP), geçen yıl imzaladıkları koalisyon kontratında, vatandaşlık hukukunu çağdaş bir göç ülkesine uygun hale getireceklerini, ikili vatandaşlık önündeki manileri kaldıracaklarını vurgulamış, fakat beraberinde “yabancı ülke vatandaşlığının jenerasyonlardan jenerasyonlara devredilmemesi” konusunda da inceleme yapacaklarını kaydetmişlerdi.
Koalisyon ortakları geçen hafta vatandaşlık hukukunun modernizasyonunu önnazarann ıslahatın ana çizgileri üzerinde uzlaştı. Lakin ikili vatandaşlık hakkının jenerasyondan nesile devredilmesinin önlenmesi için nasıl bir strateji izleneceği hâlâ belgisiz.
Yasa değişikliği hangi etapta?
İçişleri Bakanlığı, yasa değişikliği üzerinde hala son rötuşlarını yapıyor. Kısa bir vakit içerisinde taslak ilgili bakanlıklarla paylaşılacak.
DW Türkçe’nin bahisle ilgili sorusunu yanıtlayan İçişleri Bakanlığı sözcüsü, ikili vatandaşlığın kuşaklardan kuşaklara devredilmemesi konusunda inceleme yapma maksadının koalisyon mukavelesinde yer aldığını teyit etti. Fakat yasa tasarısı üzerinde çalışmaların devam ettiğini belirten sözcü, taslak çabucak hemen bakanlar konseyine sunulmadığı için şu kademede detaylı bilgi paylaşamayacağını kaydetti.
İçişleri Bakanlığı’nın taslağa son halini vermesinin akabinde ilgili bakanlıkların görüşleri alınacak, Adalet Bakanlığı’nın son hukuksal görüşünün alınmasının akabinde da yasa değişikliği bakanlar heyetine sunulacak. Bakanlar Şurası’nda kabul edilmesi daha sonrasında da yasa teklifinin haftalar içerisinde meclise getirilmesi hedefleniyor.
Federal Alman Meclisi Genel Şura Salonu Fotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance
Kuşak sınırlaması niye gündeme gelmişti?
Bağımsız uzmanlardan oluşan Alman Ahenk ve Göç Eksper Kurulu (SRV), aslında yıllardır siyasi karar alıcılara ikili vatandaşlığa müsaade veren ıslahatın hayata geçirilmesi davetini yapıyor. Fakat SVR hem de bu hakkın jenerasyonlardan kuşaklara devredilmesinin önlenmesi için de adımlar atılması gerektiğini, göçmenlerin geldikleri ülkelerle bu hususta mutabakatlara gidilmesi gerektiğini savunuyor. Hatta SRV, “Kuşak sınırlamalı ikili vatandaşlık” modeli teklifini açıklamış, siyasi karar alıcılarının bunu nasıl hayata geçirebileceğine ait de seçenekler sunmuştu.
SVR uzmanları, Almanya’da doğmuş ve artık ömürlerinin merkezi Almanya olan göçmen kökenlilerin, büyük dede ve ninelerinin gelmiş oldukları ülkelerde oy vermelerinin, buralardaki siyasi kararlarda kelam sahibi olmalarının, hakikat olmadığını savunuyor.
bir daha SRV uzmanlarına göre vatandaşlığın jenerasyondan nesile evresi, demokrasi teorisi açısından da kasvet yaratıyor. Birinci jenerasyon, hatta ikinci jenerasyon göçmenlerin geldikleri ülkelerle bağının kuvvetli bir biçimde sürdüğü, bu bağın farklı niçinlerden ötürü koparılmak istenmemesinin anlaşılır olduğu vurgulanıyor. Buna rağmen, üçüncü ve dördüncü jenerasyonlarda artık odağın yaşanılan ülke haline geldiğine dikkat çekiliyor, ömürlerini direkt etkilememesine karşın bir başka ülkenin siyasi karar alma süreçlerine tesirde bulunmamaları gerektiği kaydediliyor.
Özetle şu argüman öne sürülüyor: Bir ülkede çıkarılan maddeden etkilenmeyen bireyler, o yasalar üzerinde de kelam sahibi olmamalı.
Bir başka argüman da öteki ülkelerdeki iç siyasi ihtilafların Almanya’ya taşınmasının önlenmesi oluşturuyor. SRV uzmanları, kuşaktan nesile vatandaşlığın bölümü sürdüğü surece, öbür ülkelerdeki ihtilafların Almanya’ya ithal edilmeye devam edildiğini savunuyor.
Nasıl bir yol izlenebilir?
Ama “kuşak sınırlaması” modelinin uygulanabilmesinin ön şartı, göçmenlerin geldikleri ülkelerin mevzuatlarında vatandaşlığın mirasına ait bir sınırlamanın olması.
Örneğin Türkiye’nin vatandaşlık yasalarında, artık Almanya’ya yerleşmiş göçmenlerin üçüncü yahut dördüncü jenerasyonlarına, Türk vatandaşlığının miras kalmasını engelleyen düzenlemelere gidilmesi gerekecek.
Kanada, ABD ve İsveç üzere ülkeler, diğer ülkelere göç eden yurttaşlarının çocukları ve torunlarına vatandaşlığın devredilmesinde bu cins sınırlamalar öngörüyor.
Almanya da 1999-2000 senelerındaki vatandaşlık reformuyla diğer ülkelere göç eden Alman vatandaşlarının, vatandaşlıklarını torunlarına otomatikman devredilmesinde sınırlamaya gitmişti. İkinci jenerasyonlara otomatikman devredilen Alman vatandaşlığı, üçüncü nesillere otomatikman devredilmiyor. Bunun için sonlu bir süre zarfında ebeveynlerin yeni doğmuş çocuklarını doğum kütüğüne kayıt yaptırması koşul koşuluyor.
İkili muahede önerisi
Bu modellerin örnek alınabileceğini savunan kimi uzmanlar, Almanya’nın Türkiye üzere ülkelerle ikili mutabakatlar yoluyla bu sorunu tahlile kavuşturulabileceği görüşünde.
Çifte vergilendirmenin önlenmesine misal bir ikili mutabakatın vatandaşlık hukuku konusunda imzalanabileceği belirtiliyor. Ayrıyeten Almanya’nın, İspanya’nın 12 Güney Amerika ülkesi ile özgün düzenlemeler öngoren mutabakatlarını örnek alabileceğine de işaret ediliyor. Bu mutabakatlar, ikili vatandaş olanların siyasi haklarını yalnızca ikamet edilen yerde faal olarak kullanılabilmelerini düzenliyor.
bir daha Almanya’nın kalkınma yardımları üzere teşviklerle de göç veren ülkeleri bu hususta düzenlemeye gitmeye teşvik edebileceğine dikkat çekiliyor.
Ancak Türkiye üzere ülkelerin bu mevzuda ikna edilebilmesi bir çok güç olduğunu savunan uzmanlar da var. Bunlardan biri de Almanya’nın kıdemli, tanınmış göç uzmanlarından, Profesör Dietrich Thränhardt.
Prof. Dr. Dietrich ThränhardtFotoğraf: Privat
Almanya Türkiye’yi ikna edebilir mi?
Münster Üniversitesi Öğretim Üyesi Thränhardt, DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede “Çifte vatandaşlığın gelecek jenerasyonlar için sonlandırılması konusunda Almanya ile Türkiye içinde bir ikili muahede olabileceğine ihtimal vermiyorum” görüşünü lisana getirdi.
Thränhardt, “bu biçimde bir mutabakat, Türkiye’nin Almanya’da yaşayan yurttaşlarının ikinci jenerasyondan daha sonra Türk vatandaşlığını kaybetmelerine ait bir düzenlemeye gitmesi manasına gelir. halbuki bugüne kadar Türkiye daima yurttaşlarının vatandaşlıklarını koruma etmeleri için ağır uğraş gösterdi. Hatta Almanya’daki Türklerin Türkiye için bir lobi kümesi olmaları gerektiği görüşünde olanların da olduğu biliniyor… Ben Türkiye’nin bu bahiste ikna edilebilir olduğu görüşünü gerçekçi bulmuyorum” değerlendirmesini paylaştı.
Çifte vatandaşlık hakkı ve vatandaşlığa geçişlerin kolaylaştırılmasıyla bilhassa Almanya’daki Türklerin Alman vatandaşlığına geçişlerinde önemli artış beklediklerini söyleyen göç uzmanı, ayrıyeten son senelerda Alman vatandaşlığına geçerken bilhassa ikili vatandaşlık talebinde bulunmamayı yeğleyenler olduğuna da dikkat çekti. Profesör Thränhardt, müşahedelerini şu sözlerle aktardı:
“Zorunlu askerlik bakılırsavi niçiniyle Türk vatandaşlığından çıkmak isteyenler olduğu üzere son senelerda Türkiye’deki siyasi gelişmelerden ötürü de Türk vatandaşlığını artık fazlaca da istemeyen, bunu talep etmeyen, ikili vatandaşlığı olmalarına karşın kendi istekleriyle Türk vatandaşlığından çıkanlar olduğunu da gözlemliyoruz. Türk hükümetinin, özgürlüklerini kısıtlayabilecek adımlarından tasa ediyorlar. Dolaysıyla ikili mutabakat ile jenerasyon kısıtlamasına gitmeye çabalamak yerine, ikili vatandaşlık hakkını tanıyıp, süreci sükunetle bekleyip izlemenin daha mantıklı olduğu kanaatindeyim.”
Göçmen kuruluşlar itiraz ediyor
Almanya’da ikili vatandaşlığının jenerasyondan nesile devredilmesinin önlenmesine göçmen kuruluşları karşı çıkıyor.
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Almanya Türk Toplumu (TGD) Lideri Gökay Sofuoğlu, hayata geçirilecek ıslahatların kıymetli olduğunu, bunlara yaptıkları tekliflerle katkıda bulunduklarını söylerken “oldukcalu vatandaşlık hakları sınırlandırılmamalı, jenerasyon sınırlaması öngörülmemeli” dedi.
aslına bakarsan daha evvelki bir ıslahatla birlikte, üçüncü jenerasyonların 2000 yılından itibaren ikili vatandaşlığı alabildiğini, yeni ıslahatların aslında daha hayli Alman vatandaşlığını almak isteyen lakin Türk vatandaşlığından çıkmak istemeyen ikinci jenerasyonlara ya da son senelerda gelmiş olanlara yönelik olduğunu aktaran Sofuoğlu, “Sayıları gitgide azalan birinci nesile Alman vatandaşlığının verilmesinin kolaylaştırılması da daha epeyce bu ülkeye katkılarından dolayı bir teşekkür mahiyeti taşıyor” diye konuştu.
Dışlanmışlığa son verilmesi AKP’ye takviyesi azaltır mı?
Çifte vatandaşlık ıslahatının bununla birlikte Almanya’daki Türk toplumunun siyasete iştirakini güçlendirmeyi öngördüğüne işaret eden Sofuoğlu, Almanya’daki göçmenlerin siyasete tesirlerine şu biçimde değindi:
“AK Parti’nin Almanya’da kuvvetli olmasının en kıymetli sebeplerinden birisi buradaki Türk toplumundaki dışlanmışlık hissi. Dışlanmışlık hissi ortadan kaldırılabilirse tahminen ileriye dönük olarak Almanya’daki göçmen toplumların vatandaşı oldukları başka ülkelerdeki oy verme davranışı da değişebilir. Sonuçta husus yalnızca Türkiye ve AK Parti sıkıntısı de değil. İtalya’da çok sağ, Almanya’da oylarını kullanan İtalyanlarla bir arada iktidara geldi.”
Türkiye’de son senelerda demokrasi ve iktisatta yaşanan gerilemeye karşın Almanya’da yaşayan ve seçimlerde oy kullanan Türk vatandaşlarının çoğunluğunun oylarını AKP’ye vermeleri, yalnızca Almanya’da değil Türkiye’de de sıkça eleştirilen, hararetli tartışmalara yol açan bahislerin başında yer alıyor.
Gökay SofuoğluFotoğraf: picture-alliance/dpa/C. Schmidt
Yaşamadıkları ülkede oy vermesinler argümanı yanlış mı?
Özellikle Türkiye’de “Almanya üzere demokratik, özgür bir ülkede yaşarken, Türkiye’de bu hakları kısıtlayan bir iktidara oy veriyorlar” ya da “Euro kazanıp TL’nin epey bedel kaybetmesine, enflasyonun tırmanmasına yol açan bir partiyi destekliyor, tatile gelip keyiflerine bakıyorlar” üzere genellemeler, tenkitler ve reaksiyonlar lisana getiriliyor.
“Ben de duyuyorum bu şikayetleri. Fakat Almanya’da yaşayan beşerler şayet Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıysa olağan olarak seçme ve seçilme hakkını kullanacaklar” diyen Sofuoğlu, bu tartışmaları yanlış bulduğunu kaydetti.
aslına bakarsanız Almanya’daki Türk vatandaşlarının, oylarını burada kurulan sandıklarda verme imkanı tanınmadan evvel de Türkiye’ye giderek seçimlerinde oy kullandıklarını hatırlatan Sofuoğlu, “Bu tartışmayı, ‘Yaşamadıkları ülkenin içişlerine karışmasınlar’ argümanını geçerli bulmuyorum. AK Parti değil de öbür bir parti kazansaydı bu tartışma olacak mıydı? Olmayacaktı” dedi. Almanya’daki Türklerin, Türkiye’deki seçimlere katılma oranlarının jenerasyonlara göre değiştiğine işaret eden Sofuoğlu, Almanya’ya gelmiş birinci kuşaklarda Türkiye’deki seçimlere iştirak oranın daha yüksek, genç jenerasyonlarda ise daha düşük olduğunu aktardı. Sofuoğlu, değerlendirmesini şu sözlerle tamamladı:
“Kaldı ki Avrupa’daki Türkler, Türkiye ile Avrupa içinde bir köprü rolünü üstlenebilir. Hem yaşadıkları ülkenin tıpkı vakitte ailelerinin geldikleri ülkenin gelişmenine katkıda bulunabilirler. Lakin her iki tarafın da bunu destekleyecek, yapan siyasetler izlemesi gerekiyor. Ayrıyeten şayet Almanya’da beşerler kendi dışlanmışlıklarını münasebet göstererek Türkiye’de AK Parti’ye oy veriyorlarsa bu biçimde Almanya sorunu Türkiye’deki siyasi partilerde değil kendisinde araması gerekiyor.”