EYT’dilk evvel EYT’den daha sonra ne yapmalı?

A

admin

Guest
Yarın TBMM’ye sunulacak olan EYT düzenlemesiyle ilgili vatandaşlar, “EYT’dilk evvel EYT’den daha sonra ne yapmalı?” sorusuna cevap arıyor. Birinci etapta 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı EYT ile ilgili yasa tasarısı yarın Meclis Başkanlığı’na sunulacak. Taslakta staj sigortası var mı? İşte detaylar…

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin geçtiğimiz hafta Meclis’te imzaya açıldığını ve çabucak hemen kanun teklifinin çabucak hemen kamuoyuyla paylaşılmadığını belirten Akşam Gazetesi’nden Okan Güray Bülbül’ün yazısında şu tabirlere yer verdi:

Teklifin şubatta yasalaşması ve martta da maaşın ödenmesi bekleniyor. Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandığı gün prestijiyle EYT’lilerden gerekli kaideleri sağlayanlar, SGK’dan aylık tahsis talebinde bulunabilecek. EYT’liler son dönemece girilen bugünlerde ne yapmaları gerektiğini merak ediyor. Bugün hem EYT ile ilgili yasal düzenlemenin basamaklarını tıpkı vakitte EYT’lilerin kanun öncesi ve daha sonrası neler yapması gerektiğini açıklayacağım.

KANUN ÇIKMADAN YAPILACAKLAR

1- EYT KAPSAMINDA OLDUĞUNUZU DENETİM EDİN

2- HANGİ STATÜDEN EMEKLİ OLUNACAĞI BELİRLENMELİ

EYT’lilerden SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na tabi çalışmaları bulunanlar, son 1261 gün hangi statüde prim ödedilerse o statüden ve kurallarla emekli olacak. 20 yıl SSK’lı olarak çalışmış daha sonra kendi işini kurmuş ve 3.5 yıldır Bağ-Kur’lu olan bir kişi SSK’lı değil, Bağ-Kur’lu olarak yani 5000 günle değil, erkekse 9000 gün, bayansa 7200 prim günüyle emekli olabilecek.

3- SİGORTALILIK MÜDDETİNİN HESABI KESİNLİKLE YAPILMALI

EYT’liler için yaş koşulu kaldırılacak. Lakin sigortalılık mühleti koşulu devam ediyor. Bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık müddeti koşulu kelam konusu. Sigortalılık müddetinin hesabı ‘Uzun Vade Başlangıç Tarihi’nin üzerine 20 ya da 25 yıl eklenerek yapılıyor. ötürüsıyla 8 Eylül 1999 tarihinde birinci kere sigortalı olmuş bir bayan için 20 yıllık sigortalılık mühleti 8 Eylül 2019 tarihinde doldu. Öbür yandan 8 Eylül 1999 tarihinde birinci defa sigortalı olmuş bir erkek için 25 yıllık sigortalılık müddeti 8 Eylül 2024 tarihinde dolacak. Ayrıyeten sigortalılık mühleti konusunda bir ayrıntı daha var. 18 yaşından evvel birinci defa sigortalı olan bireylerin sigorta girişleri kabul ediliyor. Lakin sigortalılık mühletinin hesabı 18 yaştan itibaren yapılıyor. Örneğin kişi birinci kere 1 Ocak 1999 tarihinde sigortalı olmuş lakin 1 Ocak 1999 tarihinde 18 yaşın altındaysa ve 18 yaşına 1 Ocak 2000 tarihinde giriyorsa, bu kişinin sigortalılık mühleti hesabında 1 Ocak 2000 tarihi baz alınıyor ve bu kişi 25 yıl sigortalılık müddetini 1 Ocak 2025 tarihinde dolduracaktır.

4- PRİM GÜN SAYINIZI DA HESAPLAMAYI ATLAMAYIN

EYT’liler için sigortalılık mühleti ile bir arada prim ödeme gün sayısı kaidesi da kelam konusu olacak. SSK’lılar için bu kuralın 5000 gün mü yoksa birinci defa sigortalı olunan tarihe nazaran kademelendirilmiş tablodan 5975’e kadar çıkan gün mü olacağı çabucak hemen muhakkak değil. Birebir biçimde Bağ-Kur’lular için de bayanlarda 7200, erkeklerde 9000 gün olan prim gün sayısı kuralının 5000 ya da daha düşük bir sayıya indirilip indirilmeyeceği çabucak hemen bilinmiyor. Lakin gün sayısı 5000’in altında olanların herhalükarda düzenlemeden yararlanmak için borçlanma, isteğe bağlı sigortalı olma ya da çalışmaya devam etme alternatiflerinden birisi ile gün sayılarını artırmaları gerekecek. Öteki taraftan Bağ-Kur’lular için bir imkan daha var. Geçmişte Bağ-Kur’lulara yönelik olarak hayata geçirilen Bağ-Kur durdurma ve borç sildirme imkanından yararlananlar bu mühletleri ihya (canlandırma) edip ihya kapsamındaki borçlarını da yapılandırmayla ödeyebilecek.

KANUN ÇIKTIKTAN daha sonra YAPILACAKLAR

SGK’DAN YAZI ALMALISINIZ

EYT’lilerden halihazırda bir işte çalışmakta olan SSK’lılar, kanun çıktıktan daha sonra değişen kuralları sağladıkları ve emekli olabileceklerine dair SGK’dan yazı alıp patronlarına istifalarını bu yazıyla birlikte sunmalılar. Bağ-Kur’lular ise prim borçlarını ödeyip daha sonra aylık talebinde bulunmalılar. SGK’ya prim borcu bulunan Bağ-Kur’lulara aylık bağlanamıyor.

SGK’DAN AYLIK TALEBİNDE BULUNUN

Halihazırda bir işte çalışmakta olan SSK’lı EYT’liler, SGK’dan aldıkları yazıyı patrona verdikten daha sonra patronun işten çıkışını yapmasını talep edip çıkış yapıldıktan daha sonra SGK’dan aylık talebinde bulunmalılar. Bu talep e-Devlet üzerinden iletilebileceği üzere SGK’ya direkt müracaat halinde de yapılabilir.

KIDEM TAZMİNATI TALEP EDİLMELİ

EYT’li personeller, işyerlerinden SGK’dan aylık bağlatmak için istifa ederken kıdem tazminatlarının ödenmesini de talep etmeliler. Patronun, kıdem tazminatı ile bir arada emekçinin işyerinde kullanmadığı yıllık müsaadeler ile var ise öteki fiyat ve fiyat niteliğindeki haklarını da ödemesi gerekmektedir.