Cülus Bahşişi Kim Kaldırdı ?

Savat

Global Mod
Global Mod
Cülus Bahşişi Nedir?

Cülus bahşişi, Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahın tahta çıkması sırasında, sarayda çalışanlara ve devlet adamlarına verilen bir tür ikramiyedir. Yeni padişah tahta çıktığında, hükümetin işleyişi için kritik bir dönüm noktası olan bu an, aynı zamanda pek çok geleneksel uygulamanın da yerine getirildiği bir dönemdir. Cülus bahşişi, yeni padişahın yönetiminin başlangıcında, sarayda ve devlet bürokrasisinde görevli olan kişilere verilen bir hediye ya da para olarak tanımlanabilir. Bu uygulama, Osmanlı İmparatorluğu'ndan önce de bazı Orta Doğu devletlerinde var olan bir gelenekti ve halk arasında da oldukça önemli bir yer tutuyordu.

Cülus Bahşişinin Tarihsel Süreci

Cülus bahşişi, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk yıllarından itibaren, padişahın tahta çıkışında bir tür taç giyme töreniyle beraber verilirdi. Bu uygulama, Osmanlı'nın ilk dönemlerinden itibaren padişahların etrafındaki saray üyelerine ve önemli devlet adamlarına verilen bir ödeme biçimiydi. Cülus bahşişi, sadece saray içindeki değil, aynı zamanda imparatorluğun çeşitli şehirlerinden gelen yöneticiler ve askerler için de bir kutlama ve saygı gösterisiydi.

Padişahın tahta çıkışı, hem Osmanlı Devleti’nin yönetiminde bir değişim anlamına gelirken, aynı zamanda yönetimle ilişkili olan kişilerin maddi bir ödüllendirme ile karşılık bulduğu önemli bir anı temsil ederdi. Bu geleneğin Osmanlı İmparatorluğu'nda çok uzun bir süre sürdüğünü söylemek mümkündür.

Cülus Bahşişini Kaldıran Padişah Kimdir?

Cülus bahşişi, Osmanlı İmparatorluğu'nda uzun yıllar boyunca bir gelenek olarak devam etmiştir. Ancak bu gelenek, II. Mahmud döneminde son bulmuştur. II. Mahmud, 19. yüzyılın başlarında padişah olduktan sonra, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki pek çok geleneksel uygulamayı değiştirme yoluna gitmiştir. Cülus bahşişinin kaldırılması da bu reformların bir parçasıydı.

II. Mahmud, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki yönetim anlayışını modernize etmek için pek çok reform gerçekleştirmiştir. Bu reformlar arasında en dikkat çekenlerden biri, cülus bahşişinin kaldırılmasıydı. Padişah, halkın ve devletin kaynaklarının daha verimli kullanılmasını sağlamak amacıyla bu uygulamanın gereksiz ve aşırı harcamalara yol açtığını düşünerek kaldırılmasına karar vermiştir. Bu karar, aynı zamanda devletin mali yapısını denetim altına almayı ve israfı engellemeyi amaçlayan bir adım olarak da değerlendirilebilir.

Cülus Bahşişinin Kaldırılmasının Ardındaki Nedenler

II. Mahmud’un cülus bahşişini kaldırma kararı, dönemin sosyo-politik ve ekonomik koşullarıyla doğrudan ilişkilidir. 19. yüzyılın başlarında Osmanlı İmparatorluğu, iç ve dış borçlarla, feodal yönetimle ve siyasi çalkantılarla mücadele ediyordu. Bu dönemde, devletin ekonomisini daha sağlam temeller üzerine oturtma ihtiyacı doğmuştu. Cülus bahşişi, devletin maliyesine önemli bir yük getirdiğinden, II. Mahmud bu uygulamanın son bulması gerektiğini düşündü. Ayrıca, cülus bahşişinin sadece saraydakiler ve yüksek rütbeli devlet görevlilerine verilmesi, halk arasında eşitsizliğe neden oluyordu. Bu durum da padişahın kararında etkili olmuş olabilir.

II. Mahmud, cülus bahşişi gibi geleneksel uygulamaları kaldırırken, yerini alacak başka reformlar da yapmak istemiştir. Padişah, halkı memnun etmek amacıyla daha adil bir vergi sistemi ve askeri alanda reformlar yapmayı hedefliyordu. Cülus bahşişinin kaldırılması da, devletin bütçesinin daha sağlıklı yönetilmesini sağlayan bu tür reformlardan biriydi.

Cülus Bahşişinin Kaldırılmasının Sonuçları

Cülus bahşişinin kaldırılması, Osmanlı İmparatorluğu'nda bir dönüm noktasıydı. Bu karar, sadece geleneksel bir uygulamanın sona ermesi değil, aynı zamanda Osmanlı’daki modernleşme hareketlerinin de bir parçasıydı. Ancak cülus bahşişinin kaldırılmasının, toplumda bazı olumsuz sonuçları oldu. İlk olarak, saraydakiler ve önemli devlet adamları için bu geleneksel ödüllerin sona ermesi, bazı kesimlerde hoşnutsuzluğa yol açtı. Yine de II. Mahmud’un reformları, uzun vadede devletin mali yapısını daha sağlam hale getirmeye ve israfı önlemeye yönelik başarılı bir adım olarak değerlendirilebilir.

Cülus bahşişinin kaldırılması, aynı zamanda Osmanlı'da kamu harcamalarının denetimi konusunda önemli bir mesaj veriyordu. Bu adım, devletin kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasının önemini vurgulamış, aynı zamanda halkın paralarının israf edilmesinin önüne geçilmesi gerektiği düşüncesini pekiştirmiştir.

Cülus Bahşişinin Kaldırılması Sonrası Geleneksel Uygulamalar

Cülus bahşişi kaldırıldıktan sonra, Osmanlı İmparatorluğu'nda tahta çıkış törenleri hala büyük bir coşkuyla kutlanmaya devam etti. Ancak cülus bahşişi yerine, padişahlar farklı ödüller ve ödüllendirme sistemleri uyguladılar. Bu ödüller genellikle devlet görevlilerine yapılan maaş artışları veya belirli imtiyazlar şeklinde oldu. Bu değişiklik, geleneksel uygulamaların yerini daha modern ve mali olarak sürdürülebilir yöntemlerin almasına işaret etti.

Cülus bahşişinin kaldırılması, sadece devletin ekonomik yapısındaki bir değişikliği değil, aynı zamanda Osmanlı toplumunun değişen yapısını da yansıtmaktadır. Bu reformlar, Osmanlı'nın modernleşme sürecine hız kazandırmış ve padişahların daha merkeziyetçi bir yönetim tarzını benimsemelerine olanak sağlamıştır.

Sonuç

Cülus bahşişi, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki en eski geleneklerden biriydi ve padişahların tahta çıkışında verilen bu ödüller, imparatorluğun geleneksel yapısının bir parçasıydı. Ancak II. Mahmud’un reformlarıyla bu gelenek sona erdi. Cülus bahşişinin kaldırılması, Osmanlı'nın mali yapısını iyileştirmeyi amaçlayan önemli bir adımdı. Bu karar, halkın kaynaklarının daha verimli kullanılmasına yönelik önemli bir reform olarak tarihe geçti. II. Mahmud, cülus bahşişinin yerine, devletin harcamalarını denetleyerek, daha verimli ve adil bir yönetim anlayışı geliştirmeyi hedeflemiştir.