A
admin
Guest
Almanya’nın başşehri Berlin’de bir eczanedeyiz. Eczacı Fatih Kaynak, bilgisayar ekranında merkezi ilaç sipariş sistemini gösteriyor ve siparişi yapılamayan ilaçlar listesinin giderek uzadığını anlatıyor. “Antibiyotik, ağrı kesici, tansiyon ilacı, mide ve kalp ilaçları. Hepsinde ıstırap yaşıyoruz” diyen Kaynak, şu an sipariş verilemeyen ilaç sayısının 274’ü bulduğunu belirtiyor.
Özellikle de çocuk ilaçlarında durum kritik. Bebekler ve küçük çocuklar hap yutamadıkları için ilaçları sıvı halinde almaları gerekiyor. Örneğin ateş ve ağrı durumlarında Parasetamol ya da Ibuprofen içeren tatlı şuruplar. Almanya’da bu ilaçlardan yılda 10 milyon paketten çok satılıyor. Artık ise eczane rafları neredeyse bomboş. Penisilin ve antibiyotik içerikli şuruplarda da misal bir durum kelam konusu.
Eczacı Fatih Kaynak, yaz aylarında da tedarik kasveti yaşadıklarını, lakin sipariş verilen bir ilacın iki hafta kadar daha sonra temin edilebildiğini, artık ise durumun hakikaten önemli bir hal aldığını belirtiyor. Daha evvel sipariş verilecek ilaçları alışveriş listesinde biriktirdiklerini anlatan Kaynak, artık ise bir ilacı buldukları anda sipariş verdiklerini, teslimatın bir daha de garanti olmadığını belirtiyor. Kaynak, “Sıkıntısı çekilen bir ilaçtan 50 paket sipariş ediyorsam tahminen 5 tanesi geliyor” diyor.
Eczacı Fatih KaynakFotoğraf: Sabine Kinkartz/DW
Hastanelerde yer kalmadı
Bu niçinle semtteki eczacılar dayanışma yoluna gitmiş. Sistemde bir ilaç gördüklerinde birbirini haberdar ediyor ya da birbirine ilaç yardımı yapıyorlar. Ebeveynler de toplumsal medya kümelerinde emsal bir dayanışma ortasında. Hangi ilaç hangi eczanede var, alternatif ne ilaçlar kullanılabilir, bu forumlarda bilgi alışverişinde bulunuluyor. Fakat meskendeki küçüklerin ateşini düşürmek mümkün olmadığında genelde tek yol kalıyor, o da hastaneye gitmek.
Ağırlıklı olarak küçük yaşlarındaki çocukları etkileyen teneffüs yolu virüsü RSV (Respiratuar Sinsityal Virüs), durumun ciddiyetini daha da artırıyor. Hastanelerin çocuk bakım üniteleri dolup taşarken hayati tehlike taşıyan çocuk hastalar bile saatlerce sıra beklemek zorunda kalıyor, klinikler dolu olduğu için konuta gönderilenler oluyor.
Eczacılar ilaçları kendileri hazırlamaya başladı
Bir bedel sorun, hastanelerde de ilaç düşüncesinin baş göstermesi. bir epeyce hastane eczanesi, acil durumlar için ateş düşürücü şurupları kendileri hazırlamaya başladı. Olağanda eczaneler yılda yazılan 12 milyon ila 14 milyon ilacı kendileri hazırlıyor. 2021 yılında 1,3 milyar paket ilaç satıldığı düşünüldüğünde eczanelerin kapasitesi pek düşük kalıyor. Eczacının ilacı kendisinin hazırlaması yüksek ek maliyet manasına geliyor.
Çocuklar için ateş düşürücü şurupları kendileri hazırlayan eczanelere soruyoruz. Hammadde, işçi maliyeti ve harcanan vakit hesaba yansıtılsa bir şişe şurubun fiyatının 20 euroya yükseleceğini anlatıyorlar. Eczacı Kaynak, kendisinin de şurupları şahsen hazırlamayı düşündüğünü belirtiyor ve “Bir çocuk yüksek ateşle kıvranıyorsa fiyatın ne ehemmiyeti var?” sorusunu yöneltiyor.
Fotoğraf: Sebastian Gollnow/dpa/picture alliance
İlaç şirketleri: Üretim maliyeti karşılamıyor
oysa Almanya’da şu an yaşanan ilaç badiresinin temelinde de fiyat faktörü yatıyor. Alman ilaç endüstrisi açısından kimi ilaçların üretimi, maliyeti karşılamıyor. Örneğin parasetamol içeren bir şişe ateş düşürücü şurup için resmi sıhhat sigortalarının ilaç şirketine ödediği ölçü yalnızca 1,36 euro. Bu ölçü on yıldır yükseltilmedi. meğer parasetamol hammaddesinin fiyatı yalnızca bu yıl yüzde 70 arttı.
İlaç şirketi Teva, parasetamol içerikli ateş düşürücü şuruplarda “ratiopharm” markasıyla Almanya’nın en büyük tedarikçisi pozisyonunda. Teva’nın Genel Müdürü Andreas Burkhardt, süratle yükselen etken husus ve üretim fiyatlarına işaret ederek resmi sigortaların ödediği ölçünün sabit kalmasının ilaç üretiminden ziyan edilmesini birlikteinde getirdiğini belirtiyor ve “hiç bir şirket uzun vadede buna dayanamaz” diyor.
İhtiyacın yüzde 90’ını tek bir şirket karşılıyor
Bundan 12 yıl evvel piyasada ateş düşürücü şurup üreten 11 şirket varken bu yıl Mayıs ayında bir üretici daha piyasadan çekildi. Ratiopharm, piyasadaki gereksinimin yüzde 90’ını karşılar hale geldi. Bu durumun sürdürülmesinin imkansız olduğunu belirten şirket, yaz aylarında eczanelerin kış için verdiği ön siparişleri iptal etti. Bu da eczanelerin buldukları ilaçları stoklamalarına yol açtı. Federal İlaç ve Tıbbi Eserler Enstitüsü, bu niçinle ilaçları piyasada bulmanın daha da zorlaştığını, ayrıyeten ilaçların dağılımında bölgeler içinde dengesizlikler oluştuğunu belirtiyor.
Çocuk Hekimleri Birliği Lideri Thomas Fischbach da, “Ateş düşürücü şurup üzere sıradan ilaçların bulunamaması acizlik göstergesidir. Bu çeşit ilaçları üreten çok az şirket var. Bunun sebebi de Almanya’daki sabit fiyat uygulaması niçiniyle üretimin ucuz maliyetli Çin ve Hindistan üzere ülkelere kaydırılmış olması” diyor. Fischbach, bu ülkelerden sevkiyat zincirinde yaşanan mevcut meselelerin da başka bir darboğazı birlikteinde getirdiğini söylüyor.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/. Reinhardt
Piyasada daralmanın neticeleri
Önemli ilaçların bulunmasında yaşanan derdin nelere yol açabileceği 2022 yılı başında göğüs kanseri ilacı Tamoksifen meselade görüldü. Ağır hasta insanların ivedilikle kullanımı gereken bu ilacın muadili bulunmuyor. Üretici firmanın maliyet baskısı niçiniyle üretimi durdurması darboğaza yol açtı. Bunun üzerine Federal İlaç ve Tıbbi Eserler Enstitüsü devreye girerek acil durum niçiniyle tamoksifen içerikli ilaçların Almanya’da ruhsat müsaadesi bulunmasa bile yurt haricinden ithal edilip kullanılabileceğini deklare etti. Bu müsaade darboğazı gideremedi. Tamoksifen hala problem yaşanan ilaçlar içinde yer alıyor.
“Devlet üretsin” talebi
Doktorlar ve muhalefetten siyasetçiler Alman hükümetine ivedilikle harekete geçme daveti yapıyor. Federal hükümet ve eyalet hükümetlerinin bir ilaç tedarik doruğu düzenlemesi, sıhhat bakanlarının üreticiler ve toptancılarla görüşmesi ve komşu ülkelerden sevkiyat için uğraş gösterilmesi talep ediliyor.
Uzmanların vurgu yaptığı bir talep de hayati değerdeki ilaçların üretiminin devlet denetimine alınması. İlaç endüstrisi ise resmi sıhhat sigortalarının ilaçlara ödediği ölçünün artırılmasını talep ediyor. İlaç şirketleri, sigortaların sabit fiyat ödemesine dayanan mutabakatların, piyasadaki tedarikçi sayısı kâfi seviyeye gelinceye kadar askıya alınmasını teklif ediyor. Sıhhat Bakanlığının ise bu teklife yanaşması, mevcut planlar ışığında pek muhtemel görünmüyor.
Özellikle de çocuk ilaçlarında durum kritik. Bebekler ve küçük çocuklar hap yutamadıkları için ilaçları sıvı halinde almaları gerekiyor. Örneğin ateş ve ağrı durumlarında Parasetamol ya da Ibuprofen içeren tatlı şuruplar. Almanya’da bu ilaçlardan yılda 10 milyon paketten çok satılıyor. Artık ise eczane rafları neredeyse bomboş. Penisilin ve antibiyotik içerikli şuruplarda da misal bir durum kelam konusu.
Eczacı Fatih Kaynak, yaz aylarında da tedarik kasveti yaşadıklarını, lakin sipariş verilen bir ilacın iki hafta kadar daha sonra temin edilebildiğini, artık ise durumun hakikaten önemli bir hal aldığını belirtiyor. Daha evvel sipariş verilecek ilaçları alışveriş listesinde biriktirdiklerini anlatan Kaynak, artık ise bir ilacı buldukları anda sipariş verdiklerini, teslimatın bir daha de garanti olmadığını belirtiyor. Kaynak, “Sıkıntısı çekilen bir ilaçtan 50 paket sipariş ediyorsam tahminen 5 tanesi geliyor” diyor.
Eczacı Fatih KaynakFotoğraf: Sabine Kinkartz/DW
Hastanelerde yer kalmadı
Bu niçinle semtteki eczacılar dayanışma yoluna gitmiş. Sistemde bir ilaç gördüklerinde birbirini haberdar ediyor ya da birbirine ilaç yardımı yapıyorlar. Ebeveynler de toplumsal medya kümelerinde emsal bir dayanışma ortasında. Hangi ilaç hangi eczanede var, alternatif ne ilaçlar kullanılabilir, bu forumlarda bilgi alışverişinde bulunuluyor. Fakat meskendeki küçüklerin ateşini düşürmek mümkün olmadığında genelde tek yol kalıyor, o da hastaneye gitmek.
Ağırlıklı olarak küçük yaşlarındaki çocukları etkileyen teneffüs yolu virüsü RSV (Respiratuar Sinsityal Virüs), durumun ciddiyetini daha da artırıyor. Hastanelerin çocuk bakım üniteleri dolup taşarken hayati tehlike taşıyan çocuk hastalar bile saatlerce sıra beklemek zorunda kalıyor, klinikler dolu olduğu için konuta gönderilenler oluyor.
Eczacılar ilaçları kendileri hazırlamaya başladı
Bir bedel sorun, hastanelerde de ilaç düşüncesinin baş göstermesi. bir epeyce hastane eczanesi, acil durumlar için ateş düşürücü şurupları kendileri hazırlamaya başladı. Olağanda eczaneler yılda yazılan 12 milyon ila 14 milyon ilacı kendileri hazırlıyor. 2021 yılında 1,3 milyar paket ilaç satıldığı düşünüldüğünde eczanelerin kapasitesi pek düşük kalıyor. Eczacının ilacı kendisinin hazırlaması yüksek ek maliyet manasına geliyor.
Çocuklar için ateş düşürücü şurupları kendileri hazırlayan eczanelere soruyoruz. Hammadde, işçi maliyeti ve harcanan vakit hesaba yansıtılsa bir şişe şurubun fiyatının 20 euroya yükseleceğini anlatıyorlar. Eczacı Kaynak, kendisinin de şurupları şahsen hazırlamayı düşündüğünü belirtiyor ve “Bir çocuk yüksek ateşle kıvranıyorsa fiyatın ne ehemmiyeti var?” sorusunu yöneltiyor.
Fotoğraf: Sebastian Gollnow/dpa/picture alliance
İlaç şirketleri: Üretim maliyeti karşılamıyor
oysa Almanya’da şu an yaşanan ilaç badiresinin temelinde de fiyat faktörü yatıyor. Alman ilaç endüstrisi açısından kimi ilaçların üretimi, maliyeti karşılamıyor. Örneğin parasetamol içeren bir şişe ateş düşürücü şurup için resmi sıhhat sigortalarının ilaç şirketine ödediği ölçü yalnızca 1,36 euro. Bu ölçü on yıldır yükseltilmedi. meğer parasetamol hammaddesinin fiyatı yalnızca bu yıl yüzde 70 arttı.
İlaç şirketi Teva, parasetamol içerikli ateş düşürücü şuruplarda “ratiopharm” markasıyla Almanya’nın en büyük tedarikçisi pozisyonunda. Teva’nın Genel Müdürü Andreas Burkhardt, süratle yükselen etken husus ve üretim fiyatlarına işaret ederek resmi sigortaların ödediği ölçünün sabit kalmasının ilaç üretiminden ziyan edilmesini birlikteinde getirdiğini belirtiyor ve “hiç bir şirket uzun vadede buna dayanamaz” diyor.
İhtiyacın yüzde 90’ını tek bir şirket karşılıyor
Bundan 12 yıl evvel piyasada ateş düşürücü şurup üreten 11 şirket varken bu yıl Mayıs ayında bir üretici daha piyasadan çekildi. Ratiopharm, piyasadaki gereksinimin yüzde 90’ını karşılar hale geldi. Bu durumun sürdürülmesinin imkansız olduğunu belirten şirket, yaz aylarında eczanelerin kış için verdiği ön siparişleri iptal etti. Bu da eczanelerin buldukları ilaçları stoklamalarına yol açtı. Federal İlaç ve Tıbbi Eserler Enstitüsü, bu niçinle ilaçları piyasada bulmanın daha da zorlaştığını, ayrıyeten ilaçların dağılımında bölgeler içinde dengesizlikler oluştuğunu belirtiyor.
Çocuk Hekimleri Birliği Lideri Thomas Fischbach da, “Ateş düşürücü şurup üzere sıradan ilaçların bulunamaması acizlik göstergesidir. Bu çeşit ilaçları üreten çok az şirket var. Bunun sebebi de Almanya’daki sabit fiyat uygulaması niçiniyle üretimin ucuz maliyetli Çin ve Hindistan üzere ülkelere kaydırılmış olması” diyor. Fischbach, bu ülkelerden sevkiyat zincirinde yaşanan mevcut meselelerin da başka bir darboğazı birlikteinde getirdiğini söylüyor.
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/. Reinhardt
Piyasada daralmanın neticeleri
Önemli ilaçların bulunmasında yaşanan derdin nelere yol açabileceği 2022 yılı başında göğüs kanseri ilacı Tamoksifen meselade görüldü. Ağır hasta insanların ivedilikle kullanımı gereken bu ilacın muadili bulunmuyor. Üretici firmanın maliyet baskısı niçiniyle üretimi durdurması darboğaza yol açtı. Bunun üzerine Federal İlaç ve Tıbbi Eserler Enstitüsü devreye girerek acil durum niçiniyle tamoksifen içerikli ilaçların Almanya’da ruhsat müsaadesi bulunmasa bile yurt haricinden ithal edilip kullanılabileceğini deklare etti. Bu müsaade darboğazı gideremedi. Tamoksifen hala problem yaşanan ilaçlar içinde yer alıyor.
“Devlet üretsin” talebi
Doktorlar ve muhalefetten siyasetçiler Alman hükümetine ivedilikle harekete geçme daveti yapıyor. Federal hükümet ve eyalet hükümetlerinin bir ilaç tedarik doruğu düzenlemesi, sıhhat bakanlarının üreticiler ve toptancılarla görüşmesi ve komşu ülkelerden sevkiyat için uğraş gösterilmesi talep ediliyor.
Uzmanların vurgu yaptığı bir talep de hayati değerdeki ilaçların üretiminin devlet denetimine alınması. İlaç endüstrisi ise resmi sıhhat sigortalarının ilaçlara ödediği ölçünün artırılmasını talep ediyor. İlaç şirketleri, sigortaların sabit fiyat ödemesine dayanan mutabakatların, piyasadaki tedarikçi sayısı kâfi seviyeye gelinceye kadar askıya alınmasını teklif ediyor. Sıhhat Bakanlığının ise bu teklife yanaşması, mevcut planlar ışığında pek muhtemel görünmüyor.