A
admin
Guest
Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, üye ülkelerle yapılan kuvvetli müzakerelerin akabinde Rusya’ya yönelik altıncı yaptırım paketini Avrupa Parlamentosu’na sundu. Bu pakette, “Buça’da savaş kabahatleri işleyen” ve Mariupol’un insanlık dışı kuşatmasından sorumlu olan” asker ve sivillerin isimleri de yer alıyor. Tasarıda ayrıyeten Sberbank ile bir arada iki Rus bankasının daha Swift ödeme sisteminden çıkarılması ve bu biçimdece Rus finans kesiminin global sistemden tecrit edilmesi öngörülüyor. Lakin başka taraftan Rusya’ya güç karşılığı ödemeler, Gazprom Bankası üzerinden yapılmaya devam edecek. Bir öteki yaptırım da medyayı kapsıyor: Rusya’ya ilişkin üç devlet yayın kuruluşuna yasak getiriliyor.
Yaptırım paketinin en can alıcısı noktası ise Rusya’dan petrol ithalatına basamaklı bir ambargonun öngörülmesi. AB Komite’nin teklifine nazaran, deniz yahut boru sınırı yoluyla Rus ham petrolü altı ay ortasında, rafine eserler ise yıl sonuna kadar ambargo kapsamına alınacak.
Kimi sıkıntılara karşın geniş fikir birliği
Almanya, uzun vakittir güç boykotunu frenleyen ülke olarak görülüyordu. Lakin Almanya İktisat Bakanı Robert Habeck, hafta başında Berlin’de yaptığı açılamada, “Bazı zorlukları birlikteinde getirse de petrol ambargosunun uygulanabilir olduğunu” söylemiş oldu. Bu hususta AB ortasındaki asıl direniş ise Macaristan, Slovakya ve Avusturya’dan geliyor. Çünkü üç ülke de ya büsbütün ya da büyük oranda Rusya’dan petrol ithalatına bağımlı. Bu niçinle Budapeşte ve Bratislava için yaptırım paketinde kimi istisnalar öngörülüyor.
Robert HabeckFotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance
Lakin Rusya’ya yakınlığı ile bilinen Macaristan Başbakanı Viktor Orban, bunu kâfi bulmuyor ve pakete itirazlarını sürdürüyor. AB Komitesi’nin hazırladığı paketin üye ülkelerce oy birliği ile kabul edilmesi gerekiyor.
Ekonomistlerin kuşkuları var
Pekala Rusya’dan petrol ihracatının evreli bir biçimde son bulması, Putin’in savaş iktisadına hakikaten darbe indirebilir mi? Güç ajansı “Rystad Energy”, Rus petrol üretiminde beklenen azalmaya karşın, petrol fiyatlarındaki artışın devam etmesi niçiniyle Rusya’nın gelirlerinin bu yıl 180 milyar dolara yükseleceğini kestirim ediyor. Bu, geçen yıla kıyasla neredeyse yüzde 50 oranında bir artış manasına geliyor. Üstelik Ukrayna savaşının başlamasından bu yana, Rusya’nın petrol üretiminde 1,6 milyar varil düşüş kaydedilmesine karşın.
Analist Daria Melnik, “Yaptırım ve ambargolara karşın Rusya birinci basamakta, evvelki senelera kıyasla fiyat artışından yaralanmaya devam edecek” diyor. birebir vakitte, Moskova’nın petrol üretimi ve gelirlerinin orta vadede düşmesi kuvvetle olası. Çünkü Batılı alıcıların yerine Asya’da yeni müşterilere yönelmek, vakit ve büyük altyapı yatırımları gerektirecek. Güç uzmanları, bu niçinle Rusya’daki ham petrol üretiminin gelecek yılın ortasına kadar toparlanamayacağını varsayım ediyor.
İktisat gazetesi “Financial Times” başyazısında, petrol ambargosunu, “Dünya piyasasındaki fiyatları global ekonomiyi çökertecek kadar yükseltmeden” uygulamanın sıkıntı olacağını vurguluyor. Şu anda dünya pazarlarında hayli fazla ölçüde petrol mevcut değil. OPEC ve Suudi Arabistan üzere büyük üreticilerin, Rus petrolünün boşluğunu telafi edebilecek durumda olup olmadıkları da çabucak hemen meçhul. AB’nin Rusya’ya yönelik petrol ambargosu uygulamaya hazırlandığına dair haberler bile, petrol meblağlarının bu Çarşamba (04.05.2022) yaklaşık yüzde 3 oranında artmasına yol açtı.
Gümrük cezaları daha tesirli olabilir
Brüksel merkezli fikir kuruluşu “Bruegel” bünyesindeki iktisat uzmanlarının da AB’nin evreli petrol boykotunun yararları konusunda önemli kuşkuları var. Guntram Wolff ve Simone Tagliapietra, boykotun yol açacağı fiyat artışının, Rusya’nın petrol ihracatındaki kademeli düşüşü ziyadesiyle telafi edeceğine dikkat çekiyor. Moskova, kendisi açısından bu kısa vadeli olumlu etkiyi, vatandaşlarının gözünü boyamak için kullanabilir. Rus devlet bütçesinin yaklaşık yarısı, güç ihracatı ile finanse ediliyor.
Ekonomistler arzulanan tesirin, kademeli boykot yerine fakat acil ve tam bir güç ambargosu ile elde edilebileceğini kaydediyor; çünkü kademeli bir ambargo, Rusya’ya petrol ihracatını bir daha yönlendirmesi ve yeni pazarlara açılması için vakit kazandıracak. Uzmanlar, boykota alternatif olarak gümrük cezalarının daha güzel sonuç vereceğini savunuyor. Zira gümrük tarifeleri, siyasi gelişmelere bağlı olarak daha kolay ayarlanabilir. Ayrıyeten ceza ödemeleri, mesela bir “yediemin hesabında” biriktirilip, savaş daha sonrası Ukrayna’nın bir daha inşası için kullanılabilir.
Etraf muhafaza örgütü Greenpeace de milletlerarası toplumun geç reaksiyon vermesinin ve kademeli ambargo planlarının Rusya’ya fazlaca fazla vakit kazandırdığına dikkat çekiyor. Örgüt, güç gereksinimi için Rusya’ya alternatif olabilecek yeni tedarikçiler aramak yerine, daha fazla güç tasarrufu yapılmasını talep ediyor.
Yaptırım paketinin en can alıcısı noktası ise Rusya’dan petrol ithalatına basamaklı bir ambargonun öngörülmesi. AB Komite’nin teklifine nazaran, deniz yahut boru sınırı yoluyla Rus ham petrolü altı ay ortasında, rafine eserler ise yıl sonuna kadar ambargo kapsamına alınacak.
Kimi sıkıntılara karşın geniş fikir birliği
Almanya, uzun vakittir güç boykotunu frenleyen ülke olarak görülüyordu. Lakin Almanya İktisat Bakanı Robert Habeck, hafta başında Berlin’de yaptığı açılamada, “Bazı zorlukları birlikteinde getirse de petrol ambargosunun uygulanabilir olduğunu” söylemiş oldu. Bu hususta AB ortasındaki asıl direniş ise Macaristan, Slovakya ve Avusturya’dan geliyor. Çünkü üç ülke de ya büsbütün ya da büyük oranda Rusya’dan petrol ithalatına bağımlı. Bu niçinle Budapeşte ve Bratislava için yaptırım paketinde kimi istisnalar öngörülüyor.
Robert HabeckFotoğraf: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance
Lakin Rusya’ya yakınlığı ile bilinen Macaristan Başbakanı Viktor Orban, bunu kâfi bulmuyor ve pakete itirazlarını sürdürüyor. AB Komitesi’nin hazırladığı paketin üye ülkelerce oy birliği ile kabul edilmesi gerekiyor.
Ekonomistlerin kuşkuları var
Pekala Rusya’dan petrol ihracatının evreli bir biçimde son bulması, Putin’in savaş iktisadına hakikaten darbe indirebilir mi? Güç ajansı “Rystad Energy”, Rus petrol üretiminde beklenen azalmaya karşın, petrol fiyatlarındaki artışın devam etmesi niçiniyle Rusya’nın gelirlerinin bu yıl 180 milyar dolara yükseleceğini kestirim ediyor. Bu, geçen yıla kıyasla neredeyse yüzde 50 oranında bir artış manasına geliyor. Üstelik Ukrayna savaşının başlamasından bu yana, Rusya’nın petrol üretiminde 1,6 milyar varil düşüş kaydedilmesine karşın.
Analist Daria Melnik, “Yaptırım ve ambargolara karşın Rusya birinci basamakta, evvelki senelera kıyasla fiyat artışından yaralanmaya devam edecek” diyor. birebir vakitte, Moskova’nın petrol üretimi ve gelirlerinin orta vadede düşmesi kuvvetle olası. Çünkü Batılı alıcıların yerine Asya’da yeni müşterilere yönelmek, vakit ve büyük altyapı yatırımları gerektirecek. Güç uzmanları, bu niçinle Rusya’daki ham petrol üretiminin gelecek yılın ortasına kadar toparlanamayacağını varsayım ediyor.
İktisat gazetesi “Financial Times” başyazısında, petrol ambargosunu, “Dünya piyasasındaki fiyatları global ekonomiyi çökertecek kadar yükseltmeden” uygulamanın sıkıntı olacağını vurguluyor. Şu anda dünya pazarlarında hayli fazla ölçüde petrol mevcut değil. OPEC ve Suudi Arabistan üzere büyük üreticilerin, Rus petrolünün boşluğunu telafi edebilecek durumda olup olmadıkları da çabucak hemen meçhul. AB’nin Rusya’ya yönelik petrol ambargosu uygulamaya hazırlandığına dair haberler bile, petrol meblağlarının bu Çarşamba (04.05.2022) yaklaşık yüzde 3 oranında artmasına yol açtı.
Gümrük cezaları daha tesirli olabilir
Brüksel merkezli fikir kuruluşu “Bruegel” bünyesindeki iktisat uzmanlarının da AB’nin evreli petrol boykotunun yararları konusunda önemli kuşkuları var. Guntram Wolff ve Simone Tagliapietra, boykotun yol açacağı fiyat artışının, Rusya’nın petrol ihracatındaki kademeli düşüşü ziyadesiyle telafi edeceğine dikkat çekiyor. Moskova, kendisi açısından bu kısa vadeli olumlu etkiyi, vatandaşlarının gözünü boyamak için kullanabilir. Rus devlet bütçesinin yaklaşık yarısı, güç ihracatı ile finanse ediliyor.
Ekonomistler arzulanan tesirin, kademeli boykot yerine fakat acil ve tam bir güç ambargosu ile elde edilebileceğini kaydediyor; çünkü kademeli bir ambargo, Rusya’ya petrol ihracatını bir daha yönlendirmesi ve yeni pazarlara açılması için vakit kazandıracak. Uzmanlar, boykota alternatif olarak gümrük cezalarının daha güzel sonuç vereceğini savunuyor. Zira gümrük tarifeleri, siyasi gelişmelere bağlı olarak daha kolay ayarlanabilir. Ayrıyeten ceza ödemeleri, mesela bir “yediemin hesabında” biriktirilip, savaş daha sonrası Ukrayna’nın bir daha inşası için kullanılabilir.
Etraf muhafaza örgütü Greenpeace de milletlerarası toplumun geç reaksiyon vermesinin ve kademeli ambargo planlarının Rusya’ya fazlaca fazla vakit kazandırdığına dikkat çekiyor. Örgüt, güç gereksinimi için Rusya’ya alternatif olabilecek yeni tedarikçiler aramak yerine, daha fazla güç tasarrufu yapılmasını talep ediyor.