DeSouza
New member
Mehmet Çelik
İnsanlık tarihinin kıymetli bir kısmı da yazı araç gereçlerinin tarihidir. Kil tabletlerle çıkılan yolda taş, tahta, metal, porselen, parşömen, keten bezi, ağaç yaprakları, papirüs ve nihayet kâğıt kullanıldı. Kalem de (Yunanca kalamos, Latince calamus) başından beri ele uygun temel formunu korudu lakin mürekkebe kavuşunca mükemmelleşti. Yazı araç gereçleri öylesine değerli ki başlangıçta hepsi büyük olan harflerin küçülmesine niye oldu. (Malzeme kıymetliydi ötürüsıyla tasarruf yapmak gerekiyordu.)
Mürekkep de içeriği çağlar boyunca değişti ama temeli değişmedi. Shakespeare her seferinde lakin tahminen bir cümle yazabildiğinden ömrü boyunca binlerce sefer tüy kalemini mürekkeple beslemek için bir şişeye batırmak zorunda kalmıştı.
Uygarlığın beşiği Anadolu ve Mezopotamya etrafında kamış kalemin kullanıldığı çağlar yaşandı. Uzakdoğu’da ise binlerce yıl karar süren fırça ve mürekkep günümüzde de büyük hürmet goren yazı araç gereçleri. Batı ve Doğu yazı kültünde farklı yollardan ilerledi fakat bir daha de iki dünyanın içinde durup her iki kültürü kucaklayan isimler de var. Bunlardan biri 352 yıllık mürekkep üreticisi J. Herbin, başkası de Kenzo Takada.
Yazgı ağlarını mürekkeple örüyor
Kenzo, bilinen ve sevilen bir marka. Bugün de markanın kurucusu Kenzo Takada’nın doğum günü: Kendisi 27 Şubat 1939’da Japonya’nın Himeji kentinde dünyaya gelmiş. Konutu 1964’te Tokyo Olimpiyat Stadı inşaat alanında kalınca ayrılıp Paris’e giden Kenzo 1970’ten itibaren ismini moda dünyasının en kıymetli figürlerinden biri oldu. Markasını lüks moda kümesi LVMH’ye satan Kenzo Takada, 1999’da emekli olsa da hudut tanımayan bir dizayncı olduğundan kâğıdı kalemi hiç bırakmadı. Ocak 2020’de ise konut dekorasyonu alanında faaliyet gösteren K3 isimli firmayı kurdu.
Herkes, bir konut için gerekli materyaller içinde defter, kalem ve mürekkebi saymaz ancak Kenzo Takada için bunlar bir meskende kesinlikle bulunması gereken nesnelerdi. Bu niçinle esaslı J. Herbin markasıyla işbirliği yaptı ve Shogun ismini verdiği bir mürekkep tasarladı. Japon savaşçılarının zırhlarından ilham alan ve alacakaranlık saatlerini hatırlatan altın ve kırmızı pigment partiküllerinin görülebildiği koyu gri-siyah renkli mürekkep yakın vakitte piyasaya çıktı. (Ne yazık ki Kenzo Takada 4 Ekim 2020’de koronovirüs niçiniyle Paris’te vefat ettiğinden 16 Kasım 2021’de piyasaya çıkan mürekkebin son halini goremedi.)
J. Herbin, hala faaliyetini sürdüren, dünyanın en eski mürekkep ve mühür mumu üreticisi. Kuruluşu da günümüzden 360 yıl kadar önceye Jacques Herbin isminde ticaret gemilerinde çalışan bir denizciye uzanıyor. Herbin sayısız seyahat yaptığı Hindistan’da kendi işini oluşturmak için kullanacağı fikir ve gereçleri bulmuştu: Mürekkep ve balmumu. Birkaç yıl daha sonra 1670’te Paris’te J. Herbin markasını kurdu.
Napolyon yazışmalarında, Coco Chanel çizimlerinde ve mektuplarında J. Herbin mürekkebini kullanıyordu. Hatta J. Herbin firması, sipariş üzerine Victor Hugo için özel bir siyah mürekkep bile geliştirmişti.
Altıncı Parmak
Şimdilerde Hoca Ahmet Yesevi Memleketler arası Türk-Kazak Üniversitesi Mütevelli Heyet Lideri olarak nazaranv yapan Prof. Dr. Muhittin Şimşek ile yazı kültürü mecmuası Mürekkepbalığı vesilesiyle tanıştım. Hoşsohbet ve kültürlü biri olduğu için kitabı da tıpkı kendisi üzere cana yakın. Kitapta kalemden kâğıda, mürekkepten kalem tamirine, silgiden kalem kutusuna kadar her şey var. “Altıncı Parmak”, muharririn çocukluğunda açmak için uğraşırken elini kestiği kurşunkalemle başlıyor, gençliğinde kazandığı bilgi müsabakasında armağan edilen Scrikss. Beyazıt’ta Çınaraltı’nda aldığı birinci Parker, birinci Waterman, Sirkeci’deki Büyük Postane’nin yanındaki küçük sokaktan aldığı birinci Montblanc müellif için kıymetli. Kitabın girişinde kalem kardeşliği teriminden habersiz her okuyucuyu bir sürpriz bekliyor: Kalem tutkusu lisanlara destan olan Prof. Dr. Nabi Avcı’nın el yazısı.
İnsanlık tarihinin kıymetli bir kısmı da yazı araç gereçlerinin tarihidir. Kil tabletlerle çıkılan yolda taş, tahta, metal, porselen, parşömen, keten bezi, ağaç yaprakları, papirüs ve nihayet kâğıt kullanıldı. Kalem de (Yunanca kalamos, Latince calamus) başından beri ele uygun temel formunu korudu lakin mürekkebe kavuşunca mükemmelleşti. Yazı araç gereçleri öylesine değerli ki başlangıçta hepsi büyük olan harflerin küçülmesine niye oldu. (Malzeme kıymetliydi ötürüsıyla tasarruf yapmak gerekiyordu.)
Mürekkep de içeriği çağlar boyunca değişti ama temeli değişmedi. Shakespeare her seferinde lakin tahminen bir cümle yazabildiğinden ömrü boyunca binlerce sefer tüy kalemini mürekkeple beslemek için bir şişeye batırmak zorunda kalmıştı.
Uygarlığın beşiği Anadolu ve Mezopotamya etrafında kamış kalemin kullanıldığı çağlar yaşandı. Uzakdoğu’da ise binlerce yıl karar süren fırça ve mürekkep günümüzde de büyük hürmet goren yazı araç gereçleri. Batı ve Doğu yazı kültünde farklı yollardan ilerledi fakat bir daha de iki dünyanın içinde durup her iki kültürü kucaklayan isimler de var. Bunlardan biri 352 yıllık mürekkep üreticisi J. Herbin, başkası de Kenzo Takada.
Yazgı ağlarını mürekkeple örüyor
Kenzo, bilinen ve sevilen bir marka. Bugün de markanın kurucusu Kenzo Takada’nın doğum günü: Kendisi 27 Şubat 1939’da Japonya’nın Himeji kentinde dünyaya gelmiş. Konutu 1964’te Tokyo Olimpiyat Stadı inşaat alanında kalınca ayrılıp Paris’e giden Kenzo 1970’ten itibaren ismini moda dünyasının en kıymetli figürlerinden biri oldu. Markasını lüks moda kümesi LVMH’ye satan Kenzo Takada, 1999’da emekli olsa da hudut tanımayan bir dizayncı olduğundan kâğıdı kalemi hiç bırakmadı. Ocak 2020’de ise konut dekorasyonu alanında faaliyet gösteren K3 isimli firmayı kurdu.
Herkes, bir konut için gerekli materyaller içinde defter, kalem ve mürekkebi saymaz ancak Kenzo Takada için bunlar bir meskende kesinlikle bulunması gereken nesnelerdi. Bu niçinle esaslı J. Herbin markasıyla işbirliği yaptı ve Shogun ismini verdiği bir mürekkep tasarladı. Japon savaşçılarının zırhlarından ilham alan ve alacakaranlık saatlerini hatırlatan altın ve kırmızı pigment partiküllerinin görülebildiği koyu gri-siyah renkli mürekkep yakın vakitte piyasaya çıktı. (Ne yazık ki Kenzo Takada 4 Ekim 2020’de koronovirüs niçiniyle Paris’te vefat ettiğinden 16 Kasım 2021’de piyasaya çıkan mürekkebin son halini goremedi.)
J. Herbin, hala faaliyetini sürdüren, dünyanın en eski mürekkep ve mühür mumu üreticisi. Kuruluşu da günümüzden 360 yıl kadar önceye Jacques Herbin isminde ticaret gemilerinde çalışan bir denizciye uzanıyor. Herbin sayısız seyahat yaptığı Hindistan’da kendi işini oluşturmak için kullanacağı fikir ve gereçleri bulmuştu: Mürekkep ve balmumu. Birkaç yıl daha sonra 1670’te Paris’te J. Herbin markasını kurdu.
Napolyon yazışmalarında, Coco Chanel çizimlerinde ve mektuplarında J. Herbin mürekkebini kullanıyordu. Hatta J. Herbin firması, sipariş üzerine Victor Hugo için özel bir siyah mürekkep bile geliştirmişti.
Altıncı Parmak
Şimdilerde Hoca Ahmet Yesevi Memleketler arası Türk-Kazak Üniversitesi Mütevelli Heyet Lideri olarak nazaranv yapan Prof. Dr. Muhittin Şimşek ile yazı kültürü mecmuası Mürekkepbalığı vesilesiyle tanıştım. Hoşsohbet ve kültürlü biri olduğu için kitabı da tıpkı kendisi üzere cana yakın. Kitapta kalemden kâğıda, mürekkepten kalem tamirine, silgiden kalem kutusuna kadar her şey var. “Altıncı Parmak”, muharririn çocukluğunda açmak için uğraşırken elini kestiği kurşunkalemle başlıyor, gençliğinde kazandığı bilgi müsabakasında armağan edilen Scrikss. Beyazıt’ta Çınaraltı’nda aldığı birinci Parker, birinci Waterman, Sirkeci’deki Büyük Postane’nin yanındaki küçük sokaktan aldığı birinci Montblanc müellif için kıymetli. Kitabın girişinde kalem kardeşliği teriminden habersiz her okuyucuyu bir sürpriz bekliyor: Kalem tutkusu lisanlara destan olan Prof. Dr. Nabi Avcı’nın el yazısı.